"Qüvvə (fiziki kəmiyyət)" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Qüvvə (fiziki kəmiyyət) (redaktə)

06:28, 19 noyabr 2011 versiyası

2 bayt çıxarıldı ,  9 il öncə
Düzəlişin təsviri yoxdur.
k (r2.6.5) (Bot redaktəsi dəyişdirilir: km:កម្លាំង)
{{Fiziki kəmiyyət
| Adı = Qüvvə
| Simvol = <math>F</math>
| Ölçüsü =
| BS = Nyuton
| SQS = Dina
| Qeyd = [[Vektorial kəmiyyət]]
}}
 
[[Şəkil:Force.png|right|300 px|thumb|Qüvvənin əyani təsvirinə dair]]
 
'''Qüvvə''' -— cismi hərəkətə gətirən və onu [[təcil]]ləndirmə təsirinə malik vektorial fiziki kəmiyyətdir.
 
Qüvvə- cisimlər və zərrəciklər arasındaki qarşılıqlı təsirin miqdari ölçüsüdür. Ölçü vahidi BS-də 1N (Nyuton) götürülür. 1N1 N, kütləsi 1kq1 kq olan cismə 1m/san2 təcil verən qüvvəyə deyilir. Qüvvə ,cismin sürətini dəyişmək üçün yəni , təcil alması üçün lazmdır. Cismin hərəkət təcili ona təsir edən qüvvələrin əvəzləyicisi ilə düz, onun kütləsi ilə tərs mütənasib olub, bu qüvvə istiqamətində yönəlmişdir: a=F/m. .Buradan F=ma . Qüvvə vektorial kəmiyyətdir. Təbiətdə qarşılıqlı təsirin dörd növü məlumdur: 1. qravitasiya; 2. elektromaqnit; 3.nüvə (güclü); 4. zəif qarşılıqlı təsirlər. Qüvvələrin hamısı mənşəcə bu qarşılıqlı təsir növlərinə aiddir.
 
'''At qüvvəsi'''- — texniki güc vahididir: 1a.q. = 75kQ. 1m/san = 75.9,81N.1msan 1 msan = 736Vt-dır. Elektrik hırəkəthərəkət qüvvəsi- vahid müsbət yükün qapalı cərəyan dıvrəsi boyunca hərəkəti zamanı kənar qüvvələrin gördüyü işə deyilir və ölçü vahidi 1Volt1 Volt-dur. Bunları nyutonla ölçülən qüvvə ilə qarışdırmaq olmaz. Qüvvə dinamometr ilə ölçölürölçülür. Qüvvənin texniki vahidi də var:1kq qÜvvə1 kq qüvvə = 1kQ = 9,8N. 1kQ1 kQ - kütləsi 1kq1 kq olan cismə Yer səthində təsir edən ağırlıq qüvvəsi və ya şaquli asılmış sükunətdəki cismin çəkisinə bərabərdir və təqribidir. Cisimlərin çəkisini təyin edən dinamometr və ya əl tərəzisi bu vahidlərlə dərəcələnir və ölçmədə problem yaratmır.
 
Qüvvə, impulsun dəyişmə sürətinə bərabərdir: F = ma = m.(v-v0)/t=(mv-mv0)/t və ya F.t=p-p0. Qüvvənin təsir müddətinə hasili qüvvə impulsu adlanır. Qüvvə impulsu cismin impulsunun dəyişməsinə bərabərdir. <ref>A.Mehrabov: Fizika kursu.</ref>▼
 
▲Qüvvə, impulsun dəyişmə sürətinə bərabərdir: F=ma=m.(v-v0)/t=(mv-mv0)/t və ya F.t=p-p0. Qüvvənin təsir müddətinə hasili qüvvə impulsu adlanır. Qüvvə impulsu cismin impulsunun dəyişməsinə bərabərdir. <ref>A.Mehrabov: Fizika kursu.</ref>
Qüvvə adətən F ilə işarə edilir və vahidi Nyutonun şərəfinə (N) ilə ifadə olunur.
 
Aşağıdakı növləri vardır:
 
# Təbiətinə görə:
 
* ''Qravitasiya qüvvəsi''
* ''Elektromaqnit qüvvəsi''
* ''Nüvə qüvvəsi''
 
# İşgörmə qabiliyyətinə görə:
 
* ''Konservativ qüvvəsi''
* ''Dissipativ qüvvəsi''
* ''Sürtünmə, yırğalanma və diyirlənmə qüvvəsi''
* ''Hidroskopik qüvvəsi''
* ''Koriolis qüvvəsi''
* ''Lorens qüvvəsi''
 
== İstinadlar ==
<references/>
{{İstinadlar}}
 
[[Kateqoriya:Fiziki kəmiyyətlər]]
[[Kateqoriya:Qüvvə]]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Xüsusi:MobileDiff/1886470"