Kapoeyra: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bot: de:Capoeira yaxşı məqalədir
k Dırnaq
Sətir 14:
Portuqaliyalılara qarşı çıxan yerli sakinlər isə dərhal öldürülmüş, sağ qalan qadınlar, uşaqlar və qocalar çox incidilmişdilər. Onlar bu əziyyətlərə tab gətirə bilmirdilər. Əhalinin çoxunu xəstəliklər bürümüş, bir hissəsi ölümdən qurtula bilməmişdi.
 
[[1624]]-[[1654]]-cü illərdə hollandların portuqaliyalılarla müharibəsi zamanı qarma-qarışıqlıq nəticəsində qullar yeni düşünülmüş addımı atmaq üçün fürsət tapdılar. Onlar qaçmaqla canlarını qurtarmağı qərar verirlər. Qullar daha gizli və qəliz yerlərdə toplaşdıqdan sonra “quylombuş”"quylombuş" adlı qruplaşma yaratdırlar.
[[Şəkil:Auregional.gif|right|260px]]
Quylombuş müstəqil yaşayan və heç kimdən tamamilə asılı olmayan insan toplumudur ki, kapoeyranın yaranmasında böyük rolu olub. Qruplaşmanın kənardan gələn hücumlar və təzyiqləri qarşılaşması zamanı kapoeyra daha da möhkəmlənirdi. Elə bu səbəbdən kapoeyra get-gedə təhlükəli döyüş kimi formalaşırdı.
Sətir 20:
XIX əsrin əvvəllərində kapoeyra indikindən çox fərqli idi. Kapoeyrada möhkəm duruş vəziyyəti, güclü zərbələr, sındırma və atma fəndləri zənginlik təşkil edirdi.
 
Kapoeyristalar soyuq silahlara, bıçaqlara, qılınclara və ülgücə üstünlük verirdilər. Onlar ülgücü əsasən ayaq barmaqları arasında sıxmaqla zərbə endirirdilər. Bir neçə təhlükəli görüşlərdən sağ çıxdıqdan sonra, onlara “peşəkar"peşəkar kapoeyraçı”kapoeyraçı" adı verilirdi.
 
Küçə döyüşü sayılan kapoeyranın unudulması üçün yerli qanunverici orqanlar 400 ilə yaxın çalışmışdılar. Kapoeyranın qorunub saxlanılması üçün yalnız bir çıxış yolu var idi.
Sətir 28:
Kapoeyranın yaşanmasında böyük şəxsiyyətlərdən ikisinin - usta Bimba (Manuel duş Reyş Maşadu) və usta Paştinyanın (Visente Fereyra) daha çox zəhməti olub.
 
Müasir kapoeyranın banisi usta Bimbadır. O, [[1900]]-cü ildə Salvadorda Baya ştatında anadan olub. Bimba bir qədər təlimatlandırıldıqdan sonra, “Luda"Luda Regional Bayana”nıBayana"nı (Bayanın regional döyüş sənəti) yaradıb ki, bu da bütün dünyada “Capoeira"Capoeira Regional”Regional" (Yerli Kapoeyra) kimi tanınıb. [[1932]]-ci ildə Bimba tərəfindən tarixdə ilk rəsmi kapoeyra məktəbi yaradılıb. Nəhayət ki, bütün əziyyətlərin nəticəsində [[1937]]-ci ildə kapoeyra Braziliya Milli Konfederasiyası tərəfindən rəsmi olaraq tanınıb. Usta Bimba [[1974]]-cü ilin fevral ayına qədər, yəni son nəfəsinə qədər kapoeyranın təbliğatına çalışıb.
 
Kapoeyrada əvəzsiz yeri olan digər usta Paştinyadır ([[1889]]-[[1982]]). Paştinya kapoeyranın “Angola”"Angola" üslubunu təbliğ edib. O, 21 yaşı olarkən kapoeyraya daha peşəkar şəkildə yaxınlaşmağı qərara alıb. Paştinya həmçinin filosof və rəssam kimi də tanınıb. Kapoeyranın “Angola”"Angola" növündə əsasən hərəkətlərin cəld deyil, məhz sürəti minimuma çatdırmaqla, icra olunmasına və kapoeyristanın düzgün müvazinət saxlamasına diqqət yetirilir.
 
Kapoeyra haqqında danışarkən “Grupo"Grupo Axe Capoeira”Capoeira" barədə də söz açmaq lazımdır. Təməli [[1982]]-ci ildə Resifedə qoyulan “Axe"Axe Capoeria”Capoeria" dünyanın dörd bir tərəfinə yayılmaqda davam edir.
Hazırda 8000-dən artıq tələbəsi olan “Axe"Axe Capoeira”Capoeira" böyük dünya səyahəti ərəfəsindədir. Artıq 30-a yaxın ölkədə nümayəndəliklərini təkmilləşdirən “Axe"Axe Capoeira”Capoeira" ildə bir dəfə olmaqla, həmin ölkələrdə nümayəndələr və qruplarla görüşərək, onları daha da inkişaf etdirir və kapoeyranın daha dərin tərəflərini işıqlandırır. Onlara döyüş, akrobatika, musiqi, rəqs və başqa incəliklərini öyrədən “Axe"Axe Capoeira”Capoeira" qrupu dünyanın istənilən kapoeyra qrupları ilə yarışmağa hər zaman hazırdır. “Axe"Axe Capoeira”nınCapoeira"nın məqsədi ustalara hörmət, kapoeyranın köklərini, döyüş və mədəniyyətini qoruyub saxlamaqdır. Qeyd edək ki, bu idman növü Azərbaycanda da günü-gündən daha sürətlə yayılmaqdadır.
 
== Kapoeyra Azərbaycanda ==