Vikipediya

Əbülüla Gəncəvi: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k Əbül-əla Gəncəvi adı dəyişdirildi. Yeni adı: Əbülüla Gəncəvi
k tire
Sətir 15:
}}
 
'''Əbül-əla Gəncəvi''' -– Mənşəcə [[Azərbaycan türkləri]]ndən olan şair, [[Farsdilli Azərbaycan ədəbiyyatı]]nın banisi.
 
== Həyatı ==
Sətir 29:
Əbül-Əla xüsusən, [[Xaqani]]nin taleyində böyük rol oynamışdı. O, ilk olaraq, bu gəncin istedadını kəşf edir və onu [[Şirvanşahlar]] sarayına qulluğa düzəldir. Görünür, gənc şairə əvvəllər götürdüyü "Həqaiqi" təxəllüsünü "Xaqani" ilə dəyişməsini də Şirvanşahın arzusu ilə məhz o məsləhət görmüşdü. Artıq [[Xaqani]]nin istedadı özünü türk adətincə, xaqan adlandıran [[I Mənuçöhr]] tərəfindən də qiymətləndirilirdi və şairin özünü [[Xaqani]] adlandırması həm Şirvanşaha, həm də sənətkara fəxr gətirərdi. Əbül-Əla özü bu haqda belə yazırdı: "Mən sənin təhsil almağın üçün qayğı göstərdim. Mən sənin dilini şairliyə açdım. Sənin həqiqi şair olduğunu görəndə Mən səni xaqanın (şirvanşah Mənuçöhrün) yanına gətirdim. Mən sənə Xaqani adını verdim."
 
Bu vaxta qədər Əbül-Əla başqa bir şamaxılıya -– şair və astronom Cəlal əd-Din [[Fələki]]yə (öl. [[1181]]) himayə göstərmişdi. Rəvayətə görə, hətta Əbül-Əla öz qızını da ona verməyi vəd etmişdi. Lakin sarayda yeni və daha bir parlaq ulduz görsənəndən sonra Əbül-Əla öz qərarını dəyişir və onun qızı Xaqaniyə qismət olur. Pərişan olmuş [[Fələki]]yə təsəlli olmaq üçün ustad ona 20 min dirhəm pul verir və əlavə edir ki, "Oğlum, sən bu pula hər biri mənim qızımdan daha gözəl əlli [[Türküstan]] kənizi ala bilərsən." Həmin rəvayətin əksinə olaraq, Xaqani haqqında iri həcmli əsərində Qafar Kəndli onun Əbül-Əlanın qızı ilə nigahı faktını təkzib etmişdir.
 
"Məliküşşüəra"ya layiq görülən bütün üstünlüklərinə baxmayaraq, sarayda Əbül-Əlanın həyatı heç də təhlükəsiz keçmirdi. Onu istəməyənlər və hətta ona açıq düşmən kəsilənlər də az deyildi.Hətta ustadın sevimli şagirdi Xaqani də tezliklə onun bədxahlarından birinə çevrilir. Ustadla şagird arasında mütəmadi şer atışmaları baş verir. Bütün bunlar haqda Əbül-Əla ömrünün son dövrlərində belə yazır:
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Əbülüla_Gəncəvi"