07:16, 23 noyabr 2011 tarixindəki versiya redaktə Vagobot (müzakirə \| töhfələr) Botlar 469.530 redaktə k Orfoqrafiya ← Əvvəlki redaktə		13:21, 30 dekabr 2011 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Vagobot (müzakirə \| töhfələr) Botlar 469.530 redaktə k tire Sonrakı redaktə →
Sətir 28: [[Şəkil:Cydonia oblonga 1.jpg\|thumb\|right\|]] [[Şəkil:Quince.jpg\|thumb\|right\|]] '''Heyva''' ([[latınca\|lat.]] ''Cydonia oblonga''), [[qızılgülçiçəklilər]] (Rosaceae) fəsiləsindəndir. O, çox qədimdən şərq ölkələrində becərilən və istifadə olunan qiymətli bitkilərdən biridir. Heyvanın elmi adı "Sidoniya"dır. Bu Yunan sözüdür -– deməli heyvaya bu adı verən yunanlar olmuşdur. Ədəbiyyatdan məlumdur ki, hələ eramızdan VII əsr əvvəl yunanlar heyvanı "Krit" adasında becərmişlər. Heyvanın meyvələrinin dadı və gözəlliyi xoşlarına gəldiyi üçün yunanlılar ona şəhərləri "Sidoniyanın" adını vermişlər. Yeri gəlmişkən bunu da qeyd edək ki, yunanlılar, ümumiyyətlə, çox istedadlı təbiət vurğunudurlar. Onlar bitki aləminə daha böyük hüsn-rəğbət bəsləmişlər və bitkilərin bir çoxunun gözəlliyinə və faydasına məftun olaraq, onlara müqəddəs və nəcib adlar qoymuşlar. Sətir 34: Tarixi məlumata görə, qədim yunanlarda belə bir adət varmış ki, qızlarının xeyir işində, daha doğrusu qızlarını köçürən məqamda onlara heyva yedirdərmişlər ki, "Afrodit" kimi sevgidə xoşbəxt olsunlar. Heyva məlum olduğu kimi, 1,5 -– 5 m-ə qədər hündürlüyü olan ağacdır. Onun yumurtavarı, yaxud girdə şəkildə yarpaqları və solğun-çəhrayı çiçəkləri var. Yarpaqlarının alt hissəsi yumşaq tüklərlə örtülüdür. Xoşagələn ətirli və dadlı, yetişəndə sarı rəngə boyanan meyvələri olur. Bitki aprel-may aylarında çiçəkləyir, meyvələri sentyabr-oktyabırda yetişir. Heyva çox faydalı bitki kimi respublikamızın əksər rayonlarında çox qədimdən becərilir. Sətir 42: Heyva meyvələrində bir çox faydalı və müalicə əhəmiyyətli maddələr vardır: onlardan 4-5 %-ə qədər şəkər, 2 %-ə qədər üzvi turşular [alma, limon turşuları], karotin və C vitaminləri, aşı maddələri, efir yağı, dəmir duzları və s. göstərmək olar. Heyva toxumlarında isə 14 -– 18 % selikli maddələr, 16 -– 20 % piyli yağ, 1- 2 % qatran və çoxlu miqdarda zülal vardır. Xalq təbabətində heyvanın yarpaqlarını qurudub, çay kimi dəmləyərək, ürək ağrısında sakitləşdirici dərman kimi içirlər. Meyvəsinin mürəbbəsi ürək zəifliyində qüvvətverici kimi və həzm prosesini yaxşılaşdırıcı kimi çox xeyirlidir. [[Xalq təbabəti\|Xalq təbabətində]] meyvələrini inək yağında bişirib, nəfəs yolları xəstəliklərində: xroniki bronxitdə, eləcə də vərəm xəstəliklərində yeyirlər.

Heyva: Redaktələr arasındakı fərq