Məhabad Cümhuriyyəti: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 47:
}}
 
'''Mahabad Cümhuriyyət''' ({{lang-ku|Komarî Mehabad}}) - [[1946]]- [[1947]]-cı illərdə mövcud olmuş [[kürd]] dövləti. Mahabad Cümhuriyyət [[1946]]-cı ilin [[22 yanvar]]ında [[SSRİ]]-nin dəstəyi nəticəsində yaradılmışdır. [[BMT]] tərəfindən tanınmayan Mahabad Cümhuriyyəti, [[1947]]-ci ilin [[30 mart]] tarixində dağılmışdır. Cümhuriyyət 13 nazirdən təşkil olunmuş komitə tərəfindən idarə olunurdu. [[Qazı Məhəmməd]] Mahabad Cümhuriyyətini ilk və tək dövlət başçısı olmuşdur. [[Üşnəviyyə]], [[Qoşaçay]] kimi şəhərləri özündə birləşdirən Mahabad Cümhuriyyətinin paytaxtı [[Mahabad]] şəhəri olmuşdur. Cümhuriyyətin adıdaadı da elə bu şəhərdən götürülmüşdür.
 
== Dövlətin yaradılması və süqutu ==
[[1945]]-ci ilin noyabr ayında [[SSRİ]]-nin yardımı ilə [[İran]]da birinci [[Azərbaycan Demokrat Firqəsi]] yaradılıdyaradıldı. Bundan sonra [[İran]]da yaşayan kürdlərin silahlandırılması başlandı. 1.200 tüfəng və digər hərbi ləvazımatlar [[peşmerge]] birliklərinə göndərildi. Məqsəd [[İran]]da yaşayan [[kürdlər]]i siyasi baxımdan oyandırmaq və burada yeni bir kürd dövləti qurmaq idi. [[22 yanvar]], [[1946]]-cı ildə [[Mahabad]] şəhərinin meydanında yeni cümhuriyyətin qurulduğu rəsmən elan edildi. Bu münasibətlə [[SSRİ]] Mahabad Cümhuriyyətinə 5.000 tüfəng göndərmişdir.
 
[[1947]]-ci ilin 9 mayında [[SSRİ]]-nin [[İran]]dan çıxmasından sonra, İran ordusu Mahabad Cümhuriyyətinin üzərinə hücum etdi. [[31 mart]] [[1947]]-ci ildə dövlət başçısı Qazı Məhəmməd, başnazir Şeyx Hacı Baba və müdafiə naziri Məhəmməd Hüseyn xan [[Mahabad]] şəhərinin mərkəzi meydanında asılaraq edam edilmişdir. Dövlətin digər məmurlarından olan Mustafa Bərzani isə gizli yolla [[Bakı]]ya qaçmışdır.