Dominion: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Aydinsalis (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Aydinsalis (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
'''Dominion''' ({{lang-en|dominion}}, от {{lang-la|dominium}} — hakimiyyət) — əvvəllər [[Britaniya İmperiyası]]nın (indi [[Millətlər Birliyi]]nin) tərkibində faktiki müstəqil dövlət; dövlət başçısı isə dominion general-qubernatoru tərəfindən təqdim edilən Britaniya monarxı hesab edilir.
 
[[1926]]-cı ildə [[Böyük Britaniya]]nın xarici işlər naziri və Mühafizəkarlar partiyasının lideri olan '''Artur Ceyms Balfur''' imperiya konfransında ilk dəfə olaraq «dominion» anlayışınınstatusunun tərifitərifini vermişdir.
 
Bu status [[11 Dekabr]] [[1931]]-ci ildə [[Vestminster əsasnaməsi]]ndə belə müəyyənləşdirilirdimüəyyənləşdirilmidir: «''bərabər statuslu, öz daxili və xarici siyasi aspeklərinə görə heç bir cəhətdən biri o birinə tabe olmayan, amma taxt-tac qarşısında ümumi öhdəliklər daşıyan və Britaniya millətləri birliyi üzvlərinin azad assosasiyasını təşkil edən [[Britaniya İmperiyası]]nın müstəqil icmaları''». Əsasnaməyə əsasən "dominion" statusu buaşağıdakı ərazilərə şamil edilirdi:
:Kanada dominionu,
:Avsraliya ittifaqı,
:Dominion Yeni Zellandiya,
:Cənubi Afrika Birliyi,
:müstəqil İrilandiya dövləti,
:[[Nyufaundlend |Dominion Nyufaundlend]].
 
IlkBu dominionlar isədaha birəvvəl qədər əvvəlmüxtəlif vaxtlarda yaranmışdır — [[Kanada]] ([[1867]]), [[Avstraliya|Avstraliya İttifaqı]] ([[1901]]), [[Yeni Zellandiya]] və [[Nyufaundlend]] ([[1907]]), [[Cənubi Afrika Birliyi]] ([[1910]]), [[İrlandiya]] ([[1921]]). BeləBu cür status bir qayda olaraq, iqtisadi cəhətdən bir qədər imkişaf etmiş ərazilərə verilirdi, hansı ki həmin ərazilərin əhalisiəhalisini əsasən [[Avropa]]dan köçənlər iditəşkil edirdilər və bu hal da metropol siyasətinə böyük sədaqət qarantı olmuşdur.
 
1931-ci ildən sonra [[Millətlər Birliyi |Britaniya Birliyi]]ə (1946-cı ildən — [[Millətlər Birliyi]]) daxil olan bütün dövlətlər [[Böyük Britaniya]] dominionu kimi tanındılar (birbaşa koloniyalar və müstəmləkə əraziləri istisna olmaqla).