Şamaxı rayonu: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
k 213.172.74.211 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Vugar 1981 tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Sətir 28:
İlk dəfə adı yunan coğrafiyaşünası [[Ptolomey]]in əsərində "Samaxeya" və "Kemaxeya" kimi çəkilən Şamaxı haqqında bir çox antik dövr ərəb, fars, türk, rus və orta əsr Avropa müəllifləri geniş məlumatlar vermişlər.
 
Şamaxı uzun illər ərəb xilafəti tabeçiliyində bir ərazi olmuşdur. Bu xilafət zəifləkdikdən sonra Şamaxıda feodal dövləti olan [[Şirvanşahlar]] dövləti yaranmışdır. [[Lahicanşahlıq]] [[Şirvanşahlar dövləti]]nə birləşdirildikdən sonra qədim Şamaxı şəhərini bərpa etdirdi və Şirvanşahlar dövlətinin paytaxtı buraya köçürüldü. Bu vaxtlar paytaxt şəhər Yezidiyə adlanırdı. Şirvanşahlar dövlətinin çiçəklənməsi [[I Şah İbrahim]]in dövrünə təsadüf edir. Bu dövrü əhatə edən [[1382]]-[[1417]]-ci illərdə Şamaxı həm iqtisadi, həm də mədəni cəhətdən sürətlə inkişaf etmiş və bir sıra xarici ölkələrlə böyük ticarət əlaqələri qurmuşdur. Şirvanşahlar dövləti süqut etdikdən sonra isə bu ərazi bəylərbəyi üsul-idarəsi ilə idarə edilmişdir. Buna baxmayaraq Şamaxı yenidən ayağa qalxmış, öz iqtisadiyyatını və mədəniyyətini inkişaf etdirmişdir. Tez-tez baş verən zəlzələlər şəhəri bir neçə dəfə tamamilə dağıtmışdır. Ona görə də şəhərdə qədim tarixi abidələr, demək olar ki, qalmamışdır. Qərbi, şərqi və cənubu birləşdirən bir mərkəz olan Şamaxıda rus tacirlərinin öldürülməsi nəticəsində İran-Rus müharibəsi başlandı. Böyük Pyotr Şamaxı üzərinə yeridi və onu əsl xarabazara çevirdi. XVIII əsrin ortalarında xanlığa çevrilən Şamaxı on doqquzuncu yüzilliyin əvvəllərində [[Rusiya]]nın tərkibinə daxil olmuşdur. Bundan sonra Şamaxı qəza və quberniya mərkəzinə çevrilmişdir. [[1920]]-ci ildə Azərbaycan rus bolşevikləri tərəfindən işğal edildikdən sonra Şamaxı on il yenə də quberniya mərkəzi olmuşdur. Keçən əsrin 30-cu illərindən sonra Şamaxıya rayon statusu verilmişdir.<ref> [http://sazeri.iblog.com/post/208326/269111 Şamaxı]</ref>
<br />
{{mənbəsiz}}{{şəxs-qaralama}}{{{{doğum tarixi|||}}-qaralama}}
 
== Sərhəd rayonlar ==