Böyük böhran: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k r2.7.1) (Bot redaktəsi əlavə edilir: af, an, ar, ba, bat-smg, be, be-x-old, bg, bs, ca, cs, cy, da, de, el, eo, es, et, eu, fa, fi, fiu-vro, fr, fy, ga, gl, he, hi, hif, hr, hu, hy, id, is, it, ja, ka, ko, la, lt, lv, mk, ml, ms, mwl, my, new, ... |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 19:
# Birinci dünya müharibəsi həmçinin böyük depressiyanın səbəblərindən birinə xidmət etdi — amerika iqtisadiyyatı əvvəlcə hökumətin hərbi sifarişləriylə "yellənmişdi", hansılar ki, Birinci dünya müharibəsi bitəndən sonra kəskin azaldılar, nə ölkənin ÜMD və yanaşı iqtisadiyyat sektorlarında düşməyə gətirib çıxardı.
# Marjinal borclar. Borcun mahiyyəti sadədir — onların dəyərindən 10 % hamı daxil edib şirkətlərin aksiyalarını almaq olar. Məsələn: aksiyalar dəyərlə 1000 dollar 100 dollara almaq olar. Ssudanın bu tipi 20-ci illərdə məşhur idi, çünki hamı səhmlər bazarında oynayırdı. Amma bu borcda bir hiylə var. Broker istənilən vaxt borcun ödənişini tələb edə bilər və onu 24 saat ərzində qaytarmaq lazımdır. Bu marj tələbi adlanır və adətən o kreditə alınmış aksiyaların satışına səbəb olur. 24 oktyabr 1929 Nyu-York brokerləri, hansılar ki, marj borcları verirdilər, kütləvi onlara görə ödənişi tələb etməyə başladılar. Hamı aksiyalardan qurtulmağa başladı, marj borclara üzrə ödənişdən qaçmaq üçün. Marj tələblərə üzrə ödəniş ehtiyacı oxşar səbəblərdən banklarda vasitələrin çatışmazlığını doğurdu ( çünki bankların aktivləri qiymətli kağızlara qoyulmuşdu və banklar təcili onları satmağa məcbur edilmişdilər) və on altı min bankın iflasına gətirib çıxardı, nə yalnız beynəlxalq bankirlərə rəqiblər banklarını almağa, həm də mövcud qəpiklərə böyük Amerika şirkətlərini almağa icazə verdi. Nə vaxt ki, cəmiyyət tamamilə dağıdılmışdı, ABŞ-ın Federal ehtiyatının bankirləri ABŞ-ın qızıl standartını ləğv etməyə qərar verdilər. Bu məqsədlə onlar ABŞ-da qalmış qızılı yığmağa qərar verdilər. Belə depressiyanın nəticələriylə mübarizə bəhanəsi ilə ABŞ-ın əhalisində qızılın müsadirəsi keçirilmişdi.
==Nəticələr==
#Sənaye istehsalatının səviyyəsi XX əsrin başlanğıcının səviyyəsinə tullanmışdı, yəni 30 ilə əvvəl;
#Bazar iqtisadiyyatıyla sənaye-inkişaf etmiş ölkələrdə təxminən 30 milyon işsiz hesablanırdı;
#Fermerlərin, xırda tacirlər, orta sinifin nümayəndələri vəziyyəti pisləşdi. Çoxları kasıbçılıq həddinin o tayında oldular
#Kommunist, həm də faşist partiyaları kimi tərəfdarların sayı artdı (məsələn, Almaniyada Milli-sosializm alman işçi partiyası hakimiyyətə gəldi).
==Şəkillər==
<center>
<gallery caption="" perrow="5" widths="170px" heights="250px">
Şəkil:Lange-MigrantMother02.jpg|Böhran dövründə noxud yığıcılarının ailəsi.
Şəkil:Crowd outside nyse.jpg|Uoll-stritdə birja binasının qabağında camaat
Şəkil:UnemployedMarch.jpg|İşsizlərin marşı (Toronto, Kanada)
Şəkil:OklahomaChildrenCrutches1935Lange.jpg|Oklaxomada quraqlıqdan qaçqınların uşaqları. Altı insandan ailə; sığınacaq yoxdur, yemək yoxdur, pul yoxdur və demək olar ki yoxdur benzin. Uşaqda sümük vərəmi. 1935
Şəkil:Bonnieclyde f.jpg|Böyük depressiya dövründə bankirlər o qədər qeyri-populyar oldular ki, bank soyğunçuları milli qəhrəman olurdular ([[Bonni və Klayd]] kimi)
</gallery>
</center>
==Ədəbiyyət==
| |||