Tatlar: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Akif1951 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 2156044 dəyişikliyi geri qaytarıldı.
Sətir 1:
Özüvü ağıllı bilim tanımadığın xalq haqqında deyişiklik etdiyin üçüç silindi.Tərbiyən olsun.
{{Xalq
|adı = Tatlar
|şəkil =
|şəklin izahı =
|ümumi sayı =
|ərazi1 = {{AZE}}
|sayı1 = 25,200
|ref1 = (2009<ref name="Ethnic composition of Azerbaijan by 2009 census">'''Population statistics of Eastern Europe''':[http://pop-stat.mashke.org/azerbaijan-ethnic2009.htm Ethnic composition of Azerbaijan by 2009 census]</ref>)
|ərazi2 = {{UKR}}
|sayı2 =
|ref2 =
|ərazi3 = {{TJK}}
|sayı3 =
|ref3 =
|ərazi4 = {{RUS}}
|sayı4 = 1,585
|ref4 = (2010<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls Всероссийская перепись населения 2010. Национальный состав населения РФ 2010]</ref>)
|ərazi5 = {{IIR}}
|sayı5
|dili = [[tat dili]]
|dini = [[İslam]]
|qohum xalqlar = [[farslar]],[[osetinlər]],[[darilər]],[[talışlar]],[[kürdlər]],[[taciklər]].
|qeyd =
}}
 
'''Tatlar''' — [[Azərbaycan]]ın əsasən [[Quba]] və [[Xaçmaz]] rayonlarında yaşayan azsaylı xalqdır. Bəzi tədqiqatcıların fikrincə, Xəzər dənizinin qərb sahili boyunca Abşerondan Dərbəndədək məskunlaşmış tatlar buraya kocurulmuş qədim [[iranlılar]]ın qalıqlarıdır və onlar, hec şubhəsiz, [[Şirvan (tarixi ərazi)|Şirvan]] ərazisinin ən qədim etnik təbəqələrindəndir.<ref>Aşurbəyli S. Şirvanşahlar dövləti (VI –XVI əsrlər). Avrasiya press, Bakı 2006, s. 27</ref> Qədim mədəniyyətə sahib olan bu xalq Qubanın və ətraf rayonların inkişafında çox mühüm rol oynamışdır. Tatların yaşadığı ərazilər Azərbaycanın ən mühüm hərbi-strateji əhəmiyyətə malik yerləridir.
 
== Tarixi ==
 
Tarixi məlumata görə bu qədim xalq təqribən 1500 il bundan qabaq [[Sasani]] işğalları zamanı Azərbaycan ərazisinə köçürülmüşdür. Buna görə də bu xalq əhali arasında "tat", yəni "yad" kimi adlandırılmışdır. 7-ci əsrdə ərəblərin Azərbaycanı tutmasından sonra tatlar tədricən [[islam]] dinini qəbul ediblər. Tatların əcdadları indiki [[İran İslam Respublikası]]nda yaşamış siyasicit tayfası olmuşdur. Bundan başqa [[talışlar]], [[lahıclar]], [[dağ yəhudiləri]] və s. xalqlar da bu qədim xalqın – ari tayfalarının davamçılarıdır.
 
== Dil ==
 
Dilləri [[tat dili]] adlanır və [[pəhləvi]] dilləri qrupuna aiddir.
 
== Din ==
 
Tatların dini [[İslam]] dinidir və əksəriyyəti [[sünni]]dir.
 
== Məskunlaşma ==
 
Azərbaycan dilində danışan tatlar əsasən [[Bakı]]da, [[Şamaxı]], [[Quba]] və [[Dərbənd]] rayonlarında sıx tarixi olaraq məskunlaşıblar. Hal-hazırda Azərbaycan Respublikasından kənarda - [[Rusiya]] Federativ Respublikasında ,[[Qazaxıstan]]da , [[Qırğızıstan]]da da müsəlman tatlar yaşayır .
 
=== Rəsmi statistika ===
<center>
{| border=1 cellpadding=2 cellspacing=1 align=centerr
|+'''1999-cu və 2009 il s.a. əsasən Tatlar'''
|-
! Yaşayış məntəqəsi
! 1999<ref>[http://pop-stat.mashke.org/azerbaijan-ethnic1999.htm Population statistics of Eastern Europe]</ref>
!2009<ref name="Ethnic composition of Azerbaijan by 2009 census"/>
|-
|[[Sumqayıt]]||y.||96
|-
|[[Abşeron rayonu]]||y.||10
|-
|[[Hacıqabul rayonu]]||y.||30
|-
|[[Şabran rayonu]]||5||1,766
|-
|[[Şamaxı rayonu]]||y.||6
|-
|[[Quba rayonu]]||1,088||13,880
|-
|[[Siyəzən rayonu]]||42||y.
|-
|[[Xaçmaz rayonu]]||8,853||9,108
|-
|[[Xızı rayonu]]||y.||5
|-
|Bütün ölkə üzrə ||10,922<ref>[http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dybcensus/V2_table4.xls The United Nations Statistics Division :]27.01.1999 census of Azerbaijan</ref>||25,200<ref name="Ethnic composition of Azerbaijan by 2009 census"/>
|-
|}
</center>
Tatların əksəriyyəti özünü azərbaycanlı sayır və rəsmi statistikada azərbaycanlı kimi qeyd olunurlar və onların dəqiq sayının müəyyən edilməsi üçün heç bir araşdırma işi aparılmamışdır.{{mənbəsiz}}
 
== Mədəniyyət ==
 
Çox böyük mədəni irsə sahibdirlər. Çox qədim dövrlərdən inkişaf etməkdə olan Quba-Qafqaz xalçaçılığında tatların böyük rolu olmuşdur.
 
== Tanınmış şəxsiyyətlər ==
*[[Nadir Qafarzadə]]<ref>'''Youtube.com''':[http://www.youtube.com/watch?v=v1xwU9LHjcg Nadir Qafarzadənin Türkiyəyə münasibəti]: Q.Nadir sitat-...Mən Azərbaycanlıyam -Dağlı balasıyam .</ref>
*Bu siyahıya 100-lərlə özlərini tat sayan, lakin sənədlərində Azərbaycanlı gedən alim və mütəfəkkirləri salmaq olar.{{mənbəsiz}}
 
== İstinadlar ==
<references/>
* С.И.Брук: Население Мира (этно-демографический справоник). Москва 1981.
 
== Xarici keçidlər ==
*[http://www.joshuaproject.net/peoples.php?rop3=106963 Joshua Project – Unreached Peoples of the World : Mussulman Tat]
* [http://www.box.net/shared/khn970ksjr Miller_tats.zip]
 
== Həmçinin bax ==
 
* [[Farslar]]
* [[Tatabad məhəlləsi]]
 
{{etnos-qaralama}}
 
[[Kateqoriya:Azərbaycanda yaşayan xalqlar]]
[[Kateqoriya:İrandilli xalqlar]]
 
[[an:Tatz]]
[[ar:تاتيون]]
[[av:Татал]]
[[bs:Tati]]
[[ca:Tats]]
[[de:Tat (Volk)]]
[[en:Tat people (Caucasus)]]
[[eo:Tatoj]]
[[es:Tats (grupo étnico)]]
[[et:Taatlased]]
[[fa:تات‌های قفقاز]]
[[fi:Tatit (kansa)]]
[[fr:Tats]]
[[gag:Tatlar]]
[[he:טאטים]]
[[hr:Tati]]
[[it:Tati (gruppo etnico)]]
[[ko:타트족]]
[[lbe:Тат]]
[[lt:Tatai]]
[[nl:Taten]]
[[pl:Tatowie]]
[[ru:Таты]]
[[sh:Tati]]
[[tr:Tatlar (halk)]]