Gəmiqaya petroqlifləri: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 33:
 
== Tədqiqi ==
 
Gəmiqaya rəsmləri [[1968]] – ci ildən tədqiq edilməkdədir. Tədqiqatlar nəticəsində Naxçıvanın qədim memarlığı üçün səciyyəvi olan, eyni zamanda Gəmiqaya abidələri ilə həmdövr olan digər Yaxşın Şərq abidələrində də müşahidə olunan dairəvi planlı yurd yerləri və qayaüstü rəsmlər aşkara çıxarılmışdır. Yaşayış yerlərində tikililərin divarlarının diametri 5 – 12 m olub, iri və orta həcmli qaya parçalarndan qurulmuşdur. Gəmiqaya yaşayış yerindən aşkarlanmış qədim təsviri sənət əsərlərinin böyük əksəriyyətini heyvan rəsmləri – keçi, maral, öküz, it, bəbir, canavar və s. təşkil edir. Heyvan rəsmləri bir qayda olaraq, tək – tək, qoşa və sürü halına təsvir olunmuşdur. Gəmiqaya rəsmləri kompozisiyalarının sadə və mürəkkəbliyinə, eləcə də, süjetlərinə görə bir – birindən seçilir. Öküz rəsmləri realist üslubda, buynuzları uzun və qövsvari əyilmiş şəkildədir. Öküz qoşulmuş araba təsvirləri də vardır. <ref>N. Müseyibov – Qobustan və Gəmiqaya işarələrindəki bir qrup işarələr haqqında, “Azərbaycanın qədim və orta əsrlər tarixinin problemləri” kitabında, Bakı, 1992</ref>
 
İnsan rəsmləri tək halda və kompozisiyalı səhnələrdə verilmişdir. Bəzi insan rəsmləri zoomorfik əlamətlərlə fantastik şəkildə təsvir edilmişdir. Aşkar olunmuş rəsmlər arasında ovçuların [[ox]] və kamanla, kəməndlə və s. ilə silahlandığı ov səhnələri. [[Rəqs]] səhnələri diqqəti cəlb edir. <ref>[http://irs-az.com/pdf/090621154956.pdf Наскальная живопись Гямигая".] İRS jurnalı</ref>
 
Gəmiqayada çox maraqlı piktoqrafik xarakterli rəmzi işarələr – dairələr, dördbucaqlı, üçbucaqlı, çərxifələk ([[svastika]]) nişanı və s. həkk olunmuşdur. Bu cür işarələr Naxçıvanda [[I Kültəpə]]nin e.ə. II minilliyə aid Orta Tunc dövrü təbəqəsindən əldə edilmiş gil lövhə üzərində, boyalı qablar üzərində də cızılmışdır.<ref>Vəli Baxşəliyev, Naxçıvanın arxeoloji abidələri, Bakı, 2008</ref>
 
Gəmiqaya petroqliflərinin analoji abidələrlə müqayisəli təhlili Azərbaycanın qədim əhalisinin mənəvi mədəniyyəti və incəsənəti haqqında elmi nəticələr söyləməyə imkan vermiş və onların qədim Azərbaycan təsviri sənətinin Naxçıvan mədəniyyətinə aid olduğunu göstərmişdir. <ref>AMEA, Naxçıvan Ensiklopediyası, Bakı, 2002, səh 164, Gəmiqaya rəsmləri məqaləsi.</ref>
 
== Gəmiqaya rəsmləri kompozisiyaları ==