Folklend müharibəsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Eagle94 (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Eagle94 (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 40:
}}
 
'''Folklend müharibəsi''' — [[1982]]-ci ildə [[Böyük Britaniya]]–[[Argentina]] arasında baş verən müharibədir. Bu müharibədə nə İngiltərə, nə də Argentina formal səviyyədə bir-birlərinə müharib elan etməmişlər. Müharibə [[42]] gün davam etmişdir.
 
== Konfliktin səbəbi ==
 
Folklend adaları [[1690]]-cu ildə ilk dəfə ingiltərə səyyahları tərəfindən tapılmışdır.İngilislər bu adanı ,,"Folkend adalrı" adlandırırlar. [[1694]]-cü ildə isə fransız səyyahları bu adaları tapırlar və onu San-Malo şəhərinin şərəfinə ,,"Malvin adaları" adlandırırlar.Argentina müstəqillik qazandıqdan sonra (XIX əsr) bu adaları öz adaları hesab edirlər və onu fransızların adlandırdıqları ,,"Malvin adaları" adlandırırlar. Lakin Folklend adaları [[1833]]-cü ildə İngiltərə tərəfindən zəbt edilir. Bu da Argentinanın narazılığına səbəb olur. Narazılıq [[1981]]-ci ildə daha da şiddətlənir.1981-ci ildə Argentina ordusunun general-leytenantı olan Leopal Qaltiyeri bu məsələni yenidən gündəmə gətirir.
 
== Müharibənin başlanması ==
 
Müharibə [[2 aprel]] [[1982]]-ci ildə başlanır. Əvvəlcə Argentina İngiltərə donanmasına zərbələr endirir. Onlarda gəmi raketləri əleyhinə fransada istehsal olunmuş "Ekzoset" raketləri. Lakin Argentina donanmasında onların sayı çox az idi. Onlarda cəmi 5 raket var idi. [[15 may]] gecəsində ingiltərənin xüsusi təyinatlı əsgərləri Argentinanın hərbi bazasına girib, 11 təyyarəni məhv edirlər. [[25 maydamay]]da Argentina hərbi qüvvələri böyük uğur qazanırlar. Onlar "Ekzoset" raketləri ilə İngiltərə konteyner yük gəmisi "Atlantik Konveyor"a zərbə edirlər.Bu onların sonuncu böyük uğurları olur. [[12 iyundaiyun]]da isə müharibənin vəziyyəti İngiltərə hərbi qüvvələrinin xeyrinə dəyişir. Onlar Port-Stenliyə hücum edərək Argentina hərbi qüvvələrinə zərbə endirirlər. [[14 iyundaiyun]]da İngiltərə hərbi qüvvələri Port-Stenlini Argentina əsgərlərindən azad edirlər. [[20 iyundaiyun]]da isə müharibə başa çatır.
 
== Müharibənin sonu və onun nəticələri ==
 
Müharibə [[20 iyundaiyun]]da İngiltərə hərbi qüvvələrinin tam qələbəsi ilə başa çatır. Argentina hərbi qüvvələri isə məğlub olur.Onların general-leytenantı Leopal Qaltiyeri istefaya getməyə məcbur olur. Folklend adaları isə həmişəki kimi İngiltərənin tabeliyində qalır. [[12 oktyabr]] [[1982]]-ci ildə İngiltərədə qələbə münasibətilə parad keçirirlər.
 
Məşhur Argentina yazıçısı Xorxe Luis Borxes argentina və ingiltərə əsgərlərini yad edərək, onlara şeir yazır. Xorxe Luis Borxes bu müharibəni "İki keçəlin daraq səbəbdən müharibəsi" adlandırır.