Daxili qulaq: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 27:
'''Daxili qulaq''' ({{lang-la|Auris interna}}) ya [[sümük labirint]] ({{lang-la|labzrinthis}}) [[gicgah sümüyü]]nün daşlıq hissəsində, daxili qulaq keçəcəyi ilə orta qulaq arasında yerləşmişdir. Vəzifə etibarilə eşitmə və müvazinət üzvlərinin ən əhəmiyyətli hissəsidir. [[#Sümük labirint|sümük]] və [[#zarlı labirint|zarlı labirint]] hissələrə bölünür. Zarlı labirint sümük labirintin içərisində yerləşir, və forma cəhətcə bir-birilərinə müvafiqdirlər.
[[Orta qulaq|Orta qulağın]] içəri divar daxili qulağa söykəndiyi üçün labirint divarı - {{lang-la|paries labyrinticus}} adlanır. Bunun mərkəzində bir hündürlük - {{lang-la|promontorium}} vardır. Bundan aşağı və dala ilbiz pəncərəsi - {{lang-la|fenestra cochleae (fenistra rotunda-BNA)}} yerləşmişdirki bu da ilbiz başlanğıcına açılır və özü də ikinci qulaq pərdəsi - {{lang-la|membrana tympani secundaria}} deyilən zar ilə örtülmüşdür. Həmin hündürlüyün yuxarısında dəhliz pəncərəsi (oval pəncərə) - {{lang-la|fenestra vestibuli (fenestra ovalis-BNA)}} yerləşmişdir; bu pəncərə dəhliz labirintinə açılır və qulaq sümükcüklərindən [[üzəngi sümüyü|üzəngi]] əsası ilə tutulmuşdur. Dəhliz pəncərəsindən yuxarı və bir qədər dala [[üz siniri]] kanalının divarı tərəfindən əmələ gəlmiş hündürlük - {{lang-la|prominentia canalis fascialis}} yerləşmişdir.
=== Sümük labirint ===
'''Sümük labirint''' ({{lang-la|labyrinthus osseus}}) bir-birilə birləşmiş bir neçə boşluqdan ibarətdir; divarları sərt sümük maddədən təşkil olmuşdur. Sümük labirint üç hissədən ibarətdir: dəhliz-{{lang-la|vestibulum}}, ilbiz-{{lang-la|cochlea}} və üç ədəd yarımdairəvi sümük kanallar-{{lang-la|canales semicirculares ossei}} Dəhliz labirintin mərkəzi hissəsini təşkil edir; ilbiz ondan önə və içəriyə, yarımdairəvi kanallar dala, bayır və yuxarı tərəfə yerləşir.
=== Zarlı labirint ===
'''Zarlı labirint''' ({{lang-la|labyrinthus membranacesus}}) sümük labirintin daxilində yerləşərək, forma cəhətcə ona müvafiqdir. Burada üç yarımdairəvi axacaq, mərkəzi hissə (dəhlizə müvafiq hissə) və ilbiz axacağı ayırd edilir. Zarlı labirintin divarları yarımşəffaf birləşdirici toxuma zarından təşkil olunmuşdur və boşluğu endolimfa-{{lang-la|endolympha}} deyilən şəffaf maye (limfa) ilə doludur. Zarlı labirint sümük labirintdən kiçik olduğu üçün perilimfa sahəsi-{{lang-la|spatium perilymphaticum}} qalıe; bu da perilimfa-{{lang-la|perilympha}} adlanan maye ilə doludur. Perilimfa sahəsinin divarları yastı epitel ilə örtülüdür. Zarlı labirintin mərkəzi iki hissəyə bölünür: bir qədər böyük ellipsəbənzər kisəcik-{{lang-la|utriculus}} və bir qədər kişik kürəvi kisəcik-{{lang-la|sacculus}}.
== Mənbələr ==