|
}}
'''Karl Edvard Saqan''' ({{lang-en|Carl Edward Sagan}} ; [[9 noyabr]] [[1934]] — [[20 dekabr]] [[1996]]) — [[ABŞ|аmerikan]]аmerikalı [[аstronоm]]u, [[Аstrоfiziка|аstrоfiziк]] və görkəmli elm təbliğatçısıdırtəbliğatçısı.
Sаqаn [[astrobiоlоqiya|astrobiologiya]] sahəsində ilk mütəxəssislərdənmütəxəssislərdəndir. olmuş vəOnun Yerdənkənar Şüurun Axtarışı-Axtarışının ([[SETI]])nin irəliləməsində böyük xidmətləri olmuşdur. Saqan özünün elmi-populyar kitabı və televiziya mini-serialı olan «"[[Cоsmos]]»-Kosmosdan"dan sonra məşhurlaşdı. O, həmçinin «[[Kоntаkt (roman)|"Kоntakt"]]» romanınromanının və 1997-ci ildə çəkilmiş [[Kontakt (film)|eyniadlı filmin]] müəllifidir.
== Təhsili və Elmielmi karyerası ==
Karl Saqan Bruklində [[yəhudi]] ailəsində doğulmuşdur. Atası Sem Saqan dərzi, anası Raşi Molli Qruber evqadınıevdar qadın idi. Saqan [[1955]] -ci ildə [[Çikaqo universiteti Universiteti]]nin məzunu olmuşdur. Saqan [[1956]] -cı fikizaildə fizika sahəsində magistr dərəсəsi almış, [[1960]] ci-cı ildə isə astranomiyaastronomiya və astrofizika üzrə doltorluqdoktorluq dərəcəsi alıralmışdır. Universitet illərində genetik H.J. Muller-inMüllerin laboratoriyasinda çalışmışdır . [[1960]]-cı illərin əvvələrində alimlərdən heç kimdə [[Venera planeti]]nin səthi haqda təsəvvür yox idi. Saqan öz məqaləsində planetdə mümkün olan şərtləri qeyd etmişdir. Karl Saqanın özü belə hesab edirdi ki, planetin səthi quru və istidir. ▼
1960-1962- 1968cici illərdə Karl Saqan [[ HarvardÇikaqo universiteti|Universiteti]]ndə Yerk rəsətxanasında, Berklidə Kaliforniya Universitetində və [[Stenford Universiteti]]ndə asistent olaraq çalışmışdır. 1962-1968-ci illərdə [[Harvard universitetidəUniversiteti]] ndə astronomiyadan dərs deyirdemişdir. 1968-ci ildə [[Kornel universiteti|Kornel univesitetinəUniversiteti]] də gəlirfəaliyyətini davam etdirmişdir. 1971-ci ildə Saqan astronomiya və kosmik tədqiqatlar üzrə professor və planetlərin öyrənilməsi laboratoriyasının direktoru olurolmuşdur. ▼
Onun praktiki olaraq bütün [[Günəş sistemi |Günəş sisteminin]] nin öyrənilməsi üçün nəzərdə tutulmuş avtomatik kosmik lahiyələrdə tövhəsi olmuşdur. O, ilk dəfə olaraq Günəş sistemini tərk edən kosmik aparatlarla yerdənkənar sivilizasiyalara "göndəriş" göndərməyin ideayasını irəli sürmüşdüsürmüşdür. ▼Karl Saqan göndərişlər üzərində işini davam edirdi. Ən detallı göndərişi isə proramdaproqramda onun da iştrakiştirak etdiyi [[Voyadjerin qızıl plastinkası| «"Voyadjerin »" qızıl plastinkası ]] idi. ▼
▲Karl Saqan Bruklində [[yəhudi]] ailəsində doğulmuşdur.Atası Sem Saqan dərzi,anası Raşi Molli Qruber evqadını idi. Saqan [[1955]]ci ildə [[Çikaqo universiteti ]]nin məzunu olmuşdur.Saqan [[1956]] fikiza sahəsində magistr dərəсəsi almış,[[1960]]ci ildə isə astranomiya və astrofizika üzrə doltorluq dərəcəsi alır.Universitet illərində genetik H.J.Muller-in laboratoriyasinda çalışmışdır.
[[1960]]ci illərin əvvələrində alimlərdən heçkimdə [[Venera planeti]]nin səthi haqda təsəvvürlər yoxuydu.Saqan öz məqaləsində planetdə mümkün olan şərtləri qeyd etmişdi.Karl Saqanın özü belə hesab edirdiki,planetin səthi quru və istidir.
1960-1962-ci illərdə Saqan [[Çikaqo universiteti|Çikaqo universitetində]] Yerk rəsətxanasında,[[Berklidə Kaliforniya universiteti|Berklidə Kaliforniya universiteti]] və [[Stenford universiteti|Stenford universitetində]] asistent olaraq çalışmışdır.
▲1962-1968ci illərdə Karl Saqan [[Harvard universiteti|Harvard universitetidə]] astronomiyadan dərs deyir.1968-ci ildə [[Kornel universiteti|Kornel univesitetinə]] gəlir.1971-ci ildə Saqan astronomiya və kosmik tədqiqatlar üzrə professor və planetlərin öyrənilməsi laboratoriyasının direktoru olur.
▲Onun praktiki olaraq bütün [[Günəş sistemi|Günəş sisteminin]] öyrənilməsi üçün nəzərdə tutulmuş avtomatik kosmik lahiyələrdə tövhəsi olmuşdur.O,ilk dəfə olaraq Günəş sistemini tərk edən kosmik aparatlarla yerdənkənar sivilizasiyalara "göndəriş" göndərməyin ideayasını irəli sürmüşdü.
▲Karl Saqan göndərişlər üzərində işini davam edirdi.Ən detallı göndərişi isə proramda onun da iştrak etdiyi [[Voyadjerin qızıl plastinkası|«Voyadjerin» qızıl plastinkası ]] idi.
== Elmi nailiyyətləri ==
Saqan [[Saturn planeti|Saturnun]] peyki olan [[Тitan (Saturnun peyki)|Тitanda]] və [[Yupiter planeti|Yupiterin]] peyki olan [[Avropa(Yupiterin peyki)|Avropada]] [[okean]]larinların olma hipotezini ilk irəli sürənlərdən olmuşdur.
Jüpiter'in atmosferinin, Mars'taki mevsimsel değişimlerin ve Satürn'ün uydusu Titan'ın anlaşılmasına yardım etmiştir. Sagan, Venüs'ün atmosferinin aşırı derecede sıcak ve yoğun olduğunu ispatlamıştır. Ayrıca Venüs'te yaşamın karşısındaki en büyük tehdit olan küresel ısınmanın, Dünya'da da her an şiddeti artan bir tehlike içerdiğini fark etmiştir. Mars'taki mevsimsel değişikliklerin, diğerlerinin söylediği gibi bitki örtüsünün değişmesi ile değil, rüzgârla savrulan tozlarla ilgili olduğunu ileri sürmüştür.
== Elmin popurlaşdırılmasıpopulyarlaşdırılması ==
[[Şəkil:Planetary society.jpg|300px|thumbnail|left| Planitar Cəmiyyətinin nümayəndələri təşkilatla əlaqəli toplantıda ]]
== Ictimaiİctimai fəaliyyəti ==
{{Link FA|mk}}
| 