|
|Digər Adları =
|Doğum Tarixi = [[1907]]
|Doğum Yeri = [[Naxçıvan]]
|Ölüm Tarixi = [[1982]]
|Ölüm Yeri = [[Bakı]]
|Ölüm Səbəbi =
|Rəsmi vebsaytı =
==Həyatı==
Təhmasib Məmmədhüseyn Abbasqulu oğlu (1907-1982)- ədəbiyyatşünas, folklorşünas, dramaturq, tərcüməçi, 1939-cu ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, filologiya elmləri doktoru (1965), professor (1970) - 1907-ci ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur.
Bakı pedaqoji texnikumunu bitirmişdir (1923-1927),. 3 il Naxçıvan şəhər orta məktəbində müəllimlik edəndən sonra Azərbaycan Pedaqoji İnstitutun dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsilini davam etdirmişdir (1930-1933). 1933-1936-cı illərdə Kürdəmir, Əli Bayramlı, Göyçay şəhər maarif şöbələrində metodist, Azərbaycan Dövlət Universitetin filologiya fakültəsində baş müəllim (1939-1951), dosent (1951-1959), Azərbaycan Elmlər Akademiyası Dil və Ədəbiyyat İnstitutunda xalq yaradıcılığı şöbəsinin elmi əməkdaşı, şöbə müdiri işləmişdir (1944-cü ildən vəfatınadək).
Ədəbi yaradıcılığa 1934-cü ildən başlamışdır. «Qaçaq Nəbi» adlı ssenarisini 1938-ci ildə «İnqilab və mədəniyyət» jurnalında çap etdirmişdir. «Bir qalanın sirri» (1960), «Onu bağışlamaq olarmı?» (1960) ssenariləri əsasında eyni adlı filmlər çəkilmişdir. «Bahar» (1938), «Aslan yatağı» (1941), «Çiçəklənən arzular» (1951), «Hind nağılı» (1956), «Rübailər aləmində» (1968) və b. pyes-nağılları respublikanın teatr səhnələrində müvəffəqiyyətlə tamaşaya qoyulmuşdur. «Azərbaycan xalq dastanları (orta əsrlər)» mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir (1965). 1946-1977-ci illərdə «Koroğlu», «Molla Nəsrəddinin lətifələri», «Aşıq Ələsgər», «Kitabi-Dədə Qorqud», «Azərbaycan dastanları» və digər xalq incilərinin toplanması, tərtib edilməsi və nəşr olunmasında fəal çalışmışdır.
Azərbaycan folkloru kursu, B., (1940), Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıq eposu (parçalar) (1941), Azərbaycan xalqının qəhrəman oğullanoğulları (1942), Çiçəkli dağ (nağıl-pyes) (1965), Azərbaycan xalqının dastanları (1972) və s. kitabların müəllifidir.
Эюркямли ядябиййатшцнас, фолклоршцнас, драматург, тяръцмячи Мяммядщцсейн Аббасгулу оьлу Тящмасиб 1907-ъи ил апрел айынын 12-дя Иряван губернийасынын Нахчыван шящяриндя хырда алверчи аилясиндя доьулмушдур. Ибтидаи тящсилини орада алмыш, 1923-1927-ъи иллярдя Бакы Педагожи техникумунда тящсил алмышдыр. Дюрд ил Нахчыван шящяр орта мяктябляриндя мцяллим ишлямиш, 1930-1933-ъц иллярдя Азярбайъан Педагожи Институтунун Дил вя Ядябиййат факцлтясиндя тящсилини давам етдирмишдир .
M.Təhmasib 1967-ci ildə Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı ilə, 1977-ci ildə "Əmək veteranı" və digər medallarla təltif olunmuşdur.
1933-1936-ъи иллярдя Кцрдямир, Ялибайрамлы, Эюйчай шящяр маариф шюбяляриндя методист, 1939-1951-ъи иллярдя АДУ-нун Филолоэийа факцлтясиндя баш мцяллим, 1951-1959–ъи иллярдя досент, 1944-ъц илдян вяфатынадяк Азярбайъан ЕА-нын Дил вя Ядябиййат Институтунда Халг йарадыъылыьы шюбясинин елми ямякдашы, шюбя мцдири ишлямишдир .
Məhəmmədhüseyn Təhmasib 1982-ci il oktyabr ayının 5-də Bakıda vəfat etmişdir.
О, 1939-ъу илдян АЙБ-нин цзвц, Филолоэийа Елмляри доктору (1965-ъи илдян), Профессору (1970-ъи илдян) олмушдур.
==Əsərləri==
Ядяби йарадыъылыьа 1934-ъц илдян башламышдыр. «Гачаг Няби» адлы ссенарисини 1938-ъи илдя «Ингилаб вя мядяниййят» журналында чап етдирмишдир. «Бир галанын сирри» (1960), «Ону баьышламаг олармы?» (1960) ссенариляри ясасында ейни адлы филмляр чякилмишдир.
*Bizim Ələsgər. (Aşıq Ələsgərin anadan olmasının 150 illiyi qarşısında)// Ədəbiyyat və incəsənət. - 1971.- 17 iyul. - s. 10-11.
*El sənətkarı: (Aşıq Şəmşirin 80 illiyi)//Ədəbiyyat və incəsənət.-1973.- 26 may.- s. 9-14.
«Бащар» (1938), «Аслан йатаьы» (1941), «Чичяклянян арзулар» (1951), «Щинд наьылы» (1956) вя б. пйес-наьыллары республиканын театр сящняляриндя тамашайа гойулмушдур.
*"Koroğlu" eposunun yeni nəşri//"Kitablar aləmində". - 1976. -N2.-s. 37-39.
*Üç hadisə ilə bağlı mərasimlərimiz. Adət və ənənələr haqqında//Azərbaycan kommunisti. - 1972. - N5. -s. 82-87.
М.Тящмасиб 1967-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Али Совети Ряйасят Щейятинин Фяхри фярманы иля, 1977-ъи илдя «Ямяк ветераны» вя диэяр медалларла тялтиф олунмушдур.
Мяммядщцсейн Тящмасиб 1982-ъи ил октйабр айынын 5-дя Бакыда вяфат етмишдир.
Ясярляри
v Бизим Ялясэяр. (Ашыг Ялясэярин анадан олмасынын 150 иллийи гаршысында) //Ядябиййат вя инъясянят.- 1971.- 17 ийул.- С. 10-11.
* * *
v Ел сяняткары: (Ашыг Шямширин 80 иллийи) //Ядябиййат вя инъясянят.- 1973.- 26 май.- С. 9-14.
v «Короьлу» епосунун йени няшри //«Китаблар аляминдя». -1976.- № 2.- С. 37-39.
v Цч щадися иля баьлы мярасимляримиз. Адят вя яняняляр щаггында //Азярбайъан коммунисти. - 1972.- № 5.- С. 82-87.
Щаггында
v Аббасов И. Орта яср Азярбайъан дастанларынын тядгиги. М.Тящмасибин «Азярбайъан халг дастанлары» монографийасы щаггында //Елм вя щяйат.- 1973, № 9.- С. 28.
v Фярзялийев Т. Дастанларымызын тядгиги:/ Профессор Мяммядщцсейн Тящмасибин «Елм» няшриййатында чап олунмуш «Азярбайъан халг дастанлары» орта ясрляр китабы щаггында/ //Ядябиййат вя инъясянят.- 1972.- 1 ийул.- С. 11.
v Исмайылзадя М. Хатиря эеъяси: (Низами адына Ядябиййат Институтунун Йазычылар Бирлийи иля бирликдя фолклоршцнас М.Тящмасибин анадан олмасынын 90 иллийи мцнасибятиля кечирдийи эеъя щаггында) //Халг гязети.- 1997.- 25 ийун.-С.-3.
v Тящмасиб А. «Мян юзцмц онун гызы щесаб етдийимя эюря… давамчысы сайыла билярям»: Мяммядщцсейн Тящмасибля ялагядар сющбят //Ядябиййат гязети.- 1997.- 4 ийул.- С. 7.
==Haqqında olan ədəbiyyat==
*İ.Abbasov. Orta əsr Azərbaycan dastanlarının tədqiqi. M.Təhmasibin "Azərbaycan xalq dastanları" monoqrafiyası haqqında//Elm və Həyat. - 1973, N 9.-s.28.
*T.Fərzəliyev. Dastanlarımızın tədqiqi:/Professor Məmmədhüseyn Təhmasibin "Elm" nəşriyyatında çap olunmuş "Azərbaycan xalq dastanları" orta əsrlər kitabı haqqında// Ədəbiyyat və incəsənət.-1972.-1 iyul.-s.11.
*M.İsmayılzadə. Xatirə gecəsi: (Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun Yazıçılar Birliyi ilə birlikdə folklorşünas M.Təhmasibin anadan olmasının 90 illiyi münasibətilə keçirdiyi gecə haqqında)//Xalq qəzeti.-1997.-25 iyun.-s.3.
*A.Təhmasib. "Mən özümü onun qızı hesab etdiyimə görə... davamçısı sayıla bilərəm": Məmmədhüseyn Təhmasiblə əlaqədar söhbət// Ədəbiyyat qəzeti. -1997.-4 iyul.-s.7.
==Yaradıcılığı==
==Filmoqrafiya==
*[[Qaçaq Nəbi (?)]]
*[[Bir Qalanın Sirri (1959)]] (rejissor: [[Əlisəttar Atakişiyev]])
*[[Onu Bağışlamaq Olarmı? (1959)]] (rejissor: [[Rza Təhmasib]])
==Mənbə==
* [http://voices.musigi-dunya.az/voices/openinfo.asp?p=61 Məmmədhüseyn Təhmasib]
| 