08:54, 5 avqust 2012 tarixindəki versiya redaktə EmausBot (müzakirə \| töhfələr) Botlar 133.505 redaktə k r2.7.2+) (Bot redaktəsi əlavə edilir: be-x-old:Элейская школа ← Əvvəlki redaktə		12:47, 12 noyabr 2012 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Tural Osman (müzakirə \| töhfələr) 233 redaktə Redaktənin izahı yoxdur Sonrakı redaktə →
Sətir 1: Qədim İtaliyada Eleya şəhərinin adı ilə bağlı olan Eleya fəlsəfi məktəbi fəaliyyət göstərmişdir. Həmin məktəbin ən böyük nümayəndələri Parmenid, Ksenofan və Zenon olmuşdur. Parmenid (b.e.ə. 530– 470) fəlsəfi dünyagörüşünü "Təbiət haqqında poema"sında əks etdirmişdir. Poema "Həqiqətin yolu" və "Mülahizənin yolu" adlı iki hissədən ibarətdir. Onun fikrincə, iki fəlsəfə vardır. Biri həqiqətə müvafiqdir, ikincisi isə rəylərə uyğun gəlir. Parmenidə görə, yer kürə şəklindədir. Kainat od və torpaqdan ibarətdir. Birincisi yaradıcı, ikincisi cisim və əşyadır. ~~Allah~~Tanrı şar şəklindədir. Kainat əbədi və tərpənməzdir. Əgər fövqəl varlıqda bir şey varsa, o varlıq deyil, kainatda qeyri–varlıq yoxdur. Parmenidin təlimi Eleya məktəbinin əsas məzmununu təşkil etsə də, məktəbin banisi Parmenidin müəllimi Ksenofan olmuşdur. Ksenofan 25 yaşından 92 yaşına qədər sərgərdan həyat tərzi keçirmişdir. Poetik formada əsərlər yazmış, kəskin tənqidi ağıla malik olmuşdur. Fəlsəfə tarixində ilk dəfə olaraq o, belə bir fikir söyləmişdir ki, bütün ~~allahlar~~tanrılar insan təxəyyülünün məhsuludur. İnsanlar ~~allahları~~tanrıları özlərinə bənzər yaradaraq özlərinin fiziki cizgilərini və əxlaqi qüsurlarını da onlara aid etmişlər. Antik dövrlərin ~~allahlarına~~tanrılarına qarşı o, təbiətlə vəhdətdə olan ~~allahı~~tanrını qoymuşdur. Onun dünya ~~anlamı~~mənası belədir: "Hər şey, daha dəqiq desək, kainat vəhdətdir (vahiddir)". "Yeganə– ~~allahdır~~tanrıdır", "~~Allah~~Tanrı hər şeyi görür, hər şeyi eşidir, lakin nəfəs almır. O, ağıldır, təfəkkürdür, əbədiyyətdir". Ksenofana görə, insanlar ~~allahlar~~tanrılar tərəfindən yaradılmamışdır, torpaqdan və sudan doğulmuşdur. Ksenofanın dünya anlamını panteizm kimi təqdim etmək olar. Çünki "hər şey, kainat – ~~allahdır~~tanrıdır" – fikri ona məxsusdur. Ksenofanın təlimi Parmenidin təliminə oxşar olsa da, fərqli cəhətləri də var. Ksenofan Eleya məktəbinin nəzəriyyəsini ilahiyyatçı formada ifadə etmişdir. Sətir 18: Dördüncü paradoks: İki eyni kütlə yarış meydanında, ancaq biri meydanın axırından, o biri isə ortasından əks istiqamətlərdə eyni sürətlə hərəkət edərsə, nəticədə zamanın yarısı onun iki dəfə çoxuna bərabər olacaq. Eleya məktəbi ilə təxminən eyni vaxtda Efesli Heraklit (544– 483) fəaliyyət göstərmişdir. Dialektikanın banisi olan Heraklit doğma şəhərinin hakimi olmaqdan imtina etmiş, hakimiyyəti qardaşına vermişdir. Artemida məbədinə çəkilib gününü ~~uşuqlarla~~uşaqlarla keçirən Heraklit "Təbiət haqqında" əsər yazmışdır. Heraklitə görə, hər şey oddan əmələ gəlir, mütəmadi olaraq dəyişir, suya, havaya, torpağa dönüb sonra yenidən oda çevrilir. O, tale ilə zərurəti birləşdirirdi. "Axan suya iki dəfə girmək olmaz"– kəlamı Heraklitindir. == Mənbə ==

Elea məktəbi: Redaktələr arasındakı fərq