23:48, 9 oktyabr 2012 tarixindəki versiya redaktə TjBot (müzakirə \| töhfələr) 6.324 redaktə k r2.7.2) (Bot redaktəsi əlavə edilir: tl:André-Marie Ampère ← Əvvəlki redaktə		05:19, 29 noyabr 2012 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Xqbot (müzakirə \| töhfələr) Botlar 62.745 redaktə k r2.7.3) (Bot redaktəsi əlavə edilir: pms:André Marie Ampère; kosmetik dəyişmələr Sonrakı redaktə →
Sətir 24: }} '''Andre Mari Amper''' — məşhur fransız fiziki və riyaziyyatçısı. [[Elektrodinamika]]nın elmi əsasını yaradanlardan biridir. O, fizika elminə ilk dəfə olaraq "elektrik cərəyanı" anlayışını daxil etmiş, molekulyar cərəyanlar fərziyyəsini irəli sürmüşdür. Amper Paris Elimlər Akademiyasının üzvü olmuşdur. == Fəaliyyəti == [[Şəkil:Ampere grave.jpg\|thumb\|right\|Amper və oğlunun məzarı]] Andre Mari Amper zadəgan ailəsindədir. 14 yaşı olarkən Didro və Dalamerin yazdığı 20 cildlik Ensiklopediyanı tam oxumuş, təbiət elmləri və riyaziyyat ilə məşğul olmağa başlamışdır. [[1801]]-ci ildə Burk-an-Bresdəki Mərkəzi məktəbin kafedrasına təyin olunmuşdur. [[1805]]-ci ildə [[Paris]]in politexnik məktəbində repitior vəzifəsində çalışmışdır. [[1809]]-cu ildə fəaliyyət göstərdiyi məktəbdə [[~~Professor\|~~professor]] adı almışdır. Bu illər ərzində Amper öz sahəsində bir sıra tədqiqatlar aparmışdır. Ehtimal nəzəriyyəsi, variasiya hesabının mexanika məsələlərinə tətbiqi və riyazi analizə aid bir sıra işləri nəşr edilmişdir. [[Fizika]] sahəsindəki işləri onu öz zaməsinin ən böyük alimləri sırasına çıxarmışdır. H.K.Ersted elektrik cərəyanın maqnit əqrəbinə təsirini kəşf etdikdən sonra Amper [[1820]]-ci ildə maqnit əqrəbin əyilmə istiqamətini təyin etmək üçün qayda təklif etmişdir. Sonra Amper cərəyan keçən iki naqilin bir-birilə qarşılıqlı mexaniki təsirini kəşf etmiş, bu qarşılıqlı təsirin qanununu ([[Amper qanunu]]) və ilk dəfə maqnetizm nəzəriyyəsini yaratmışdır. Həmin nəzəriyyəyə görə maddənin maqnit xassələri onun hissəciklərindəki elektrik cərəyanları ilə təyin olunur. Amper öz fikirlərini ''Yalnız təcrübə yolu ilə əldə edilmiş elektrodinamik hadisələr nəzəriyyəsi'' əsərində çap etmişdir. Amper digər önəmli əsəri olan ''Elmlərin fəlsəfəsi təcrübələri'' əsəri [[1834]]-cü ildə çap edilmişdir. Sətir 101: [[no:André-Marie Ampère]] [[pl:André Marie Ampère]] [[pms:André Marie Ampère]] [[pnb:آندرے میری ایمپیر]] [[pt:André-Marie Ampère]]

Andre Mari Amper: Redaktələr arasındakı fərq