Broun hərəkəti: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
[[Şəkil:Translational motion.gif|thumb|right|200px|Molekullarda nizamsız Broun hissəciklərinin istilik hərəkəti]]
'''Broun hərəkəti''' – [[maye]] və [[qaz]]da asılı halda olan və görünən mikroskopik hissəciklərin istilik hərəkətinin riyazi ifadəsidir.Nizamsız və ya xaotik hərəkət edən [[molekul]]lar Broun hissəciklərinə hər tərəfdən zərbələr endirir.Bu zərbələr bir-birini tarazlaşdırmır. Yekun zərbə qüvvəsi hissəciyin nizamsız hərəkətinə səbəb olur.Broun hərəkəti hərəkət heç vaxt kəsilmir.[[Temperatur]] artdıqca Broun hərəkəti daha da intensivləşir.Broun hissəciklərinin ölçüsü təqribən 1 mikro metr (mkm)-dir.<ref>Einstein, A.: Über die von der molekularkinetischen Theorie der Wärme geforderte Bewegung von in ruhenden Flüssigkeiten suspendierten Teilchen.. In: Annalen der Physik. 322, Nr. 8, 1905, S. 549–560.</ref> <ref>Smoluchowski, M.: Zur kinetischen Theorie der brownschen Molekularbewegung und der Suspensionen. In: Annalen der Physik. 326, Nr. 14, 1906, S. 756–780.</ref><ref>Mathematik des Schlangestehens „Beim Warten sind wir wie Moleküle" www.sueddeutsche.de 20. Dezember 2007, 11:11</ref>
==Broun hərəkətinin kəşfi==
[[Şəkil:BrownBew2dim.png|thumb|right|Broun hərəkətinin ikiölçülü təsviri]]
Broun hərəkəti ilk dəfə [[1827]]-ci ildə İngilis botaniki və ya ,,Botaniklər knyazı" Robert Broun tərəfindən kəşf edilmişdir. Robert Broun bu hərəkəti bitkilərin tozcuğunda tapmışdır. Robert bu hərəkəti [[mikroskop]] altında '''Clarkia pulchella''' bitkisinin [[çiçək tozu]]nda müşahidə etmişdir. Sonradan Broun hərəkətini başqa alimlərdə müşahidə etmişdir. Əslində, Broun hərəkəti [[1670]]-ci ildə Holland botaniki [[Anton van Levenhuk]] tərəfindən müşahidə edilmişdir.Lakin mikroskop altında bu hərəkət yaxşı müşahidə edilmirdi.Ona görə də Anton van Levenhuk bu hərəkəti izah edə bilməmişdi. Eynilə bu hərəkəti [[1785]]-ci ildə Holland fiziki və ingilis fiziki, həmçinin, kimyaçısı Yan İnhenhaus [[spirt]]in içində müşahidə etmişdir. Broun hərəkəti haqqında tam nəzriyyə ilk dəfə [[1905]]-ci ildə Alman fiziki [[Albert Eynşteyn]], [[1906]]-ci ildə isə polşa fiziki Marian Smulxovski tərəfindən verilmişdir.
==Broun hərəkəti haqqında nəzəriyyə==
Sətir 33 ⟶ 31:
*[http://physerver.hamilton.edu/Research/Brownian/index.html Discusses history, botany and physics of Brown's original observations, with videos]
*[http://www.gizmag.com/einsteins-prediction-finally-witnessed/16212/ "Einstein's prediction finally witnessed one century later"] : a test to observe the velocity of Brownian motion
==Qalereya==
Sətir 54 ⟶ 47:
Şəkil:Brownian tree vertical large.png|Broun ağacı
</gallery>
==İstinadlar==
{{istinadlar}}
== Xarici keçidlər ==
|