Çili hərbi çevrilişi (1973): Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k r2.7.3) (Bot redaktəsi əlavə edilir: br, ca, cy, de, es, eu, fa, fi, fr, hr, it, ja, ko, nl, pl, pt, ru, sh, sv, tr, zh |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 3:
[[Amerika Birləşmiş Ştatları]]nın icazəsi və dəstəyi ilə həyata keçirilmiş hərbi çevriliş nəticəsində, dünyada seçim yolu ilə hakimiyyətə gəlmiş ilk
[[sosializm|sosialist]] hökümət devrilmiş və əvəzində 17 il davam edəcək diktator hakimiyyəti qurulmuşdur.
== Çilidə Alyende dönəmi ==
[[Salvador Alyende]], [[1970]]-ci ildə keçirilən prezident seçkiləri zamanı səslərin 36,3% toplayaraq prezident seçildi. Alyende prezident seçildikdən sonra geniş miqyaslı reform lahiyələrinin icrasına başladı. Keçirilməsi nəzərdə tutulan reformlardan ən önəmlisi sənayenin (xüsusən mis sənayesinin) üzərində dövlət nəzarətinin tətbiq edilməsi və torpağların yenidən bölüşdürlüməsi idi. [[Salvador Alyende|Alyende]] tərəfindən həyata keçirilən reformlar, ilk illərdən etibarən çox uğurlu alındı və [[Çili]] iqtisadiyyatı 8.6% genişəndi. Ancaq bu uğurlu nəticələr növbəti cari ildə təkrarlanmadı və [[1972]]-ci ildəki, 140% [[infilyasiya]] ölkə iqtisadiyyatını yararsız hala saldı. Ölkədə ərzaq qıtlığı yaşanmağa başladı və qara bazar şəbəkəsi sürətlə genişləndi. [[1971]] və [[1972]]-ci illərdə dünya bazarında [[mis]] qiymətlərinin aşağı düşmsəi, ixracatının hardasa tamamilə ilə [[mis]]dən ibarət olan [[Çili]] iqtisadiyyatına ağır zərbə vurdu.
[[1971]]-ci ildə [[Kuba]] dövlət başçısı [[Fidel Kastro]], [[Çili]]yə rəsmi səfər etdi. Dörd həftə davam etmiş səfər zamanı, [[Amerika Birləşmiş Ştatları]] başda olmaqla bir çox kapitalist ölkələr [[Çili]]nin [[Kuba]] kimi [[sosializm|sosialist]] bir ölkə olmasından ehtiyat edirdilər. Ölkə iqtisadiyyatının ağır bir durumda olmasına baxmayaraq [[1973]]-cü ildə keçirilən seçkilər zamanı [[Salvador Alyende]] səslərin 43% əldə etdi. Bu nəticə Alyendenin rəqiblərini razı salmadı və mühafizəkarlar, miliyyətçilər və Xristian demokratlar birləşərək Alyendeyə qarşı ''Demokrat koalisiyası'' adlı bir birlik yaratdılar. [[1973]]-cü ildə ölkədə müxalifət və iqtidar arasında ki, problemlər daha da dərinləşdi, [[Çili]]də bir çox siyasi krizlər yaşanmağa başladı.
[[Kateqoriya:Çili]]
| |||