Bibər: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
k vikiləşdirmə
Sətir 1:
Bibər və ya acı istiot-Badımcançiçəklilər fəsiləsindən bitkidir. Bibər cinsinə mənsubdur.
{{Taksoqutu
Bibərin vətəni Cənubi Amerikadır. İspanlar tərəfindən Avropaya gətirilmiş və qısa vaxtda tropik və subtropik ölkələrdə yayılmışdır. Acı və şirin növləri olan bu bitki, fərqli rənglərdə tərəvəz, dərman və ədviyyat olaraq istifadə edilənedilir. bitkilərinBirillikdir. ümumiHündürlüyü adıdır30-60 sm olan çılpaq yaşıl rəngli qollu-budaqlı gövdəyə malikdir. Yarpaqları ellipsvari iti ucludur, kənarları tamdır. Meyvələri 8-12 sm uzunluğunda qırmızı-qonur, yaxu sarı-qırmızı rəngdə konusvaridir. Meyvəsinin içində çoxlu sarı,xırda toxum olur. Qırmızı-acı istiot, adətən, iyul ayında çiçək açır, avqust və ya sentyabr aylarında meyvələri yetişir.Bibər xüsusilə "A","B","C" vitamini baxımından olduqca zəngindir.
| adı = Bibər
| şəkil = CapsicumConoides.jpg
| şəkil məlumat = Kayend bibəri
| şəkilaltı yazı = ''[[Kayend bibəri]]''
| aləmi = Bitkilər
| şöbə = [[Örtülütoxumlular]]
| sinif = [[İkiləpəlilər]]
| sıra = [[Badımcançiçəklilər]] ?
| fəsilə = [[Badımcançiçəklilər]] ?
| yarımfəsilə = [[Solanoideae]]
| cins = '''Bibər'''
| latınca adı = {{btadı|Capsicum|[[L.]]}}
| hissənin adı =
| hissənin mətni =
| vikinövlər = Capsicum
| vikianbar = Category:Capsicum
| ütmx = 30491
| mbmm = 4071
}}
 
== Faydaları ==
 
İştahı açar, mədəni qüvvətləndirər və həzmi asanlaşdırar. Romatizmə yaxşı gəlir. Qanamaları önləyər. Cinsi arzunu artırar. Qırmızı bibər, insanı rahatladır və nəfəs yollarını açır. Bronxit və qrip kimi xəstəliklərdə faydalıdır. Ürək xəstəliklərinə qarşı qoruyucudur. Acı bibər, ağciyərləri təmizləyər və bəlğəm sökdürər. Oynaq iltihablanması, diş və boğaz ağrıları, romatizm, həzm sistemi pozuqluqları, soyuqdəymə kimi narahatlıqlarda faydalıdır.--[[İstifadəçi:Sebine feyzullayeva|quzu]] ([[İstifadəçi müzakirəsi:Sebine feyzullayeva|talk]]) 18:43, 4 yanvar 2013 (UTC)
'''Bibər''' ({{lang-la|Capsicum}}) – [[Badımcançiçəklilər]] fəsiləsindən bitki cinsi.
[[Şəkil:Cachi 02.jpg|thumb200.jpg|right|thumb|240px|]]
[[Şəkil:Immature jalapeno capsicum annuum var annuum.jpeg|thumb200.jpg|right|thumb|240px|Bibər]]
[[Şəkil:Biber.JPG|thumb200.jpg|right|thumb|240px|Bibər bitkisi]]
[[Şəkil:Cubanelle Peppers.jpg|right|thumb|240px|Bibər növləri]]
Bibərin vətəni Cənubi Amerikadır. İspanlar tərəfindən Avropaya gətirilmiş və qısa vaxtda tropik və subtropik ölkələrdə yayılmışdır. Acı və şirin növləri olan, fərqli rənglərdə tərəvəz və ədviyyat olaraq istifadə edilən bitkilərin ümumi adıdır. Bibər xüsusilə C vitamini baxımından olduqca zəngindir.
 
== Faydaları ==
 
İştahı açar, mədəni qüvvətləndirər və həzmi asanlaşdırar. Romatizmə yaxşı gəlir. Qanamaları önləyər. Cinsi arzunu artırar. Qırmızı bibər, insanı rahatladır və nəfəs yollarını açır. Bronxit və qrip kimi xəstəliklərdə faydalıdır. Ürək xəstəliklərinə qarşı qoruyucudur. Acı bibər, ağciyərləri təmizləyər və bəlğəm sökdürər. Oynaq iltihablanması, diş və boğaz ağrıları, romatizm, həzm sistemi pozuqluqları, soyuqdəymə kimi narahatlıqlarda faydalıdır.
 
== İstifadəsi ==
 
Tərəvəz olaraq yeməklərdə və salatlarda istifadə edilir. Qızardılıb yeyilə bilir. Ayrıca, ədviyyatı da əldə edilər. Hər gün yaşıl bibər yemək arıqladır və immuniteti artırır. Buna görə də xəstəliklərdən qoruyur. Bibər mədə-bağırsaq sisteminin yaxşı işləməsinə kömək edir.
{{İkiləpəli-qaralama}}
 
[[Kateqoriya:Badımcançiçəklilər]]
{{Link FM|de}}
 
[[an:Pimento]]
[[ar:فليفلة]]
[[ca:Pebrotera]]
[[cs:Paprika]]
[[da:Paprika (Capsicum)]]
[[de:Paprika]]
[[diq:İsot]]
[[el:Πιπεριά]]
[[en:Capsicum]]
[[eo:Kapsiko]]
[[es:Capsicum]]
[[eu:Capsicum]]
[[fi:Paprikat]]
[[fr:Capsicum]]
[[ga:Piobar dearg]]
[[gl:Pemento]]
[[he:פלפלת]]
[[hr:Paprika]]
[[hsb:Paprika]]
[[hu:Paprika]]
[[it:Capsicum]]
[[ja:トウガラシ属]]
[[kaa:Burısh]]
[[kn:ಕ್ಯಾಪ್ಸಿಕಂ (ದೊಡ್ಡ ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ)]]
[[ko:고추류]]
[[ku:Bîber]]
[[la:Capsicum]]
[[lt:Paprika]]
[[ml:മുളക്]]
[[nah:Chīlli]]
[[nap:Cerasiello]]
[[ne:भिंडे खुर्सानी]]
[[nl:Capsicum]]
[[nrm:Pînment]]
[[pl:Papryka]]
[[pt:Capsicum]]
[[qu:Uchu]]
[[ro:Capsicum]]
[[ru:Капсикум]]
[[scn:Pipiruni]]
[[simple:Capsicum]]
[[sq:Capsicum]]
[[sv:Spanskpepparsläktet]]
[[te:మిరప]]
[[tl:Halamang sili]]
[[tr:Biber]]
[[ur:شملہ مرچ]]
[[vi:Chi Ớt]]
[[zh:辣椒属]]