İmadəddin Əbülfəth Müəyyəd Ay Aba [[Sultan Səncər]]ə xidmət etmişdi. Xidmət və bacarığı sayəsində böyük torpaq sahibkarına çevrilmişdi. [[Bəlx]] valisi olarkən [[Sultan Səncər]]i oğuzların[[oğuzlar]]ın əsirliyindən qurtarmışdı. Sonra [[Nişapur]] vilayətinin valisi olmuşdu.
Müəyyəd Ay Aba bir ara atabəy [[Şəmsəddin Eldəniz]]ə xidmət etmişdi. [[Sultan Səncər]] vəfat edəndən sonra güclənən xarəzmşah [[Sultan İl Arslan]] ([[1156]]-[[1172]]) tərəfindən gözlənilən hücumların qarşısını almaq üçün [[Şəmsəddin Eldəniz]]ə ümüd bəsləyirdi. O, [[1163]]-cü ildə Kumis vilayətinə hücum etdi.[[Bəstam]] və [[Damğan]]ı ələ keçirdi. oraOra öz canişini Təngizi vali təyin etdi. Təngizin vasitəsilə [[Mazandaran]] hakimi Rüstəm şahı məğlub edib o bölgəni də ələ keçirdi. Sultan Arslan şah və atabəy [[Şəmsəddin Eldəniz]] Ay Abaya fəxri libas, bayraq və hədiyyələr verdilər. Atabəyin təklifi ilə Ay Aba hakimiyyəti altında torpaqlarda Sultan Arslanşahın adına xütbə oxutdutdu. [[1167]]-ci ildə Ay Aba həmədana[[Həmədan]]a gəldi və bildirdi ki, xarəzmşah [[Sultan İl Arslan]] Nişapuru tutmağa yönəlib. [[Şəmsəddin Eldəniz]] xarəzmşaha hədə dolu məktub göndərdi.Məktubdan hirslənən xarəzmşah Nişapura hücumunu sürətləndirdi. [[Nişapur]] mühasirəyə tabladı. [[Şəmsəddin Eldəniz]] xarəzmşahın üstünə hücum etdi. Xarəzmşah Nişapurdan çəkildi. Az sonra Müəyyəd Ay Aba xarəzmşahın tərəfinə keçdi. Nişapur Atabəylər üçün itirildi.
[[Xarəzmşahlar]] Sultan Təkəş və Sultanşah arasında taxt qovğası gedirdi. Sultanşah anasını da götürüb Müəyyəd Aya abaya sığındı. Müəyyəd Ay abaAba ona yardım etməyə söz verdi. Qoşunla Sultan Təkəşin üstünə hücum etdilər. Bu hücum haqqında əvvəlcədən məlumat alan Təkəş onları tələyə salıb məğlub etdi. Sultanşah qaçdı. Müəyyəd Ay Aba isə [[11 iyun]] [[1174]]-cü ildə döyüşdə öldürüldü.
