Sonuncu şam yeməyi (Leonardo da Vinçi): Redaktələr arasındakı fərq

 

== Əsər ==

Sonuncu şam yeməyi əsəri 450 × 870 sm (15 x 29 fut) ölçüdə olub [[İtaliya]]nın [[Milan]] şəhərindəki [[Santa Mariya della Qrasiya monastırı]]nın yemək otağının arxa divarında çəkilmişdir. Da Vinçi əsəri işlədiyi zaman otaq yeməkxana olmasa da, bu mövzu məbəd yeməkxanaları üçün üstünlük verilən ənənəvi mövzulardan olmuşdur. Əsərin işlənməsi zamanı monastırın əsas kilsə binası yenicə tamamlansa da ([[1497]]) Ludoviq Sfroza tərəfindən tutulmuş [[Donato Bramante]] tərəfindən yenidən işlənilir<ref>Magnano, cit., pag. 24.</ref> və binanın [[Sfrozalar]] ailəsinin türbəsi olması nəzərdə tutulurdu<ref>http://www.timeout.com/milan/attractions/venue/1:7329/santa-maria-delle-grazie-the-last-supper</ref>. Əsər də Sfroza tərəfindən türbənin mərkəzi divarını bəzəmək üçün sifariş edilmişdi<ref>http://brunelleschi.imss.fi.it/itineraries/itinerary/EarlyMaturityMilan.html</ref>. Şəkilin əsas hissəsinin üstündə olan tavanla əsər arasındakı hilal şəkilli aralıq hissə, üç kəmər sırasıyla bəzədilərək mərkəzdə Sfroza ailəsinin [[gerb]]i təsvir edilmişdir. Sonuncu Şam Yeməyi əsərinin işləndiyi divarın qarşısındakı divarda isə [[Covanni Donato da Montorfano]] [[İsa]]nın (ə.s.) xaça çəkilməsi səhnəsini təsvir edən bir əsər işləmişdir. Leonardo da Vinçi isə əsərə sonradan Sfroza ailəsinin üzvlərinin təsvirini daxil etmişdir. Lakin həmin əsər, eləcə də əsərə sonradan Da Vinçi tərəfindən əlavə edilmiş obrazlar Axırıncı Şam Yeməyi əsərindən daha çox ziyan çəkmiş və tanınmayacaq qədər pozulmuşdur.

Leonardo təxminən [[1495]]–ci ildə əsəri işləməyə başlamış və [[1498]]–ci ildə əsər üzərində işi bitirərək, üstündə işləməyi dayandırmışdır. Da Vinçinin əsər üzərində işləməyə başladığı tarix dəqiq məlum deyil. ''"Çünki monastırın arxivi məhv edilmiş, mütəxəssislərin əldə etdikləri yeganə sənəddə isə əsərin [[1497]]–ci ildə işlənməyə başlaması qeyd edilir. Lakin həmin tarix Da Vinçinin əsəri bitirmə tarixinə çox yaxın olduğu üçün heç bir mütəxəssis tərəfindən qəbul edilimir."''<ref>Kenneth Clark.''Leonardo da Vinci'', Penguin Books 1939, 1993, p144.</ref>