Manqa: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 1:
'''Manqa''' ({{lang-ja|漫画, マンガ}}; {{Audio|Manga.ogg|[ˈmɑŋgə]}}}) və ya '''kommiku''' (コミック)<ref name="Lent">''John Lent'' «Illustrating Asia: Comics, Humor Magazines, and Picture Books». «University of Hawai'i Press», 2001. ISBN 0-8248-2471-7</ref><ref name="Tchiei">{{cite web|author=Go Tchiei|url=http://www.dnp.co.jp/museum/nmp/nmp_i/articles/manga/manga2.html|title=Characteristics of Japanese Manga|datepublished=1998|accessdate=11.05.2008|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/617dTTen2|archivedate=2011-08-22}}</ref> — yapon [[komiks]]ləri. Günümüzdə mövcud olan manqa forması [[İkinci Dünya müharibəsi]]ndən sonra inkişaf etməyə başlayır. Manqaya qərbi ənənələr çox təsir etdilər, lakin onda daha qədim yapon incəsənətdən gələn kökləri var.
[[Yaponiya]]da manqanı hər yaşında oxuyurlar,<ref name="Gravett">''Gravett, Paul'' «Manga: Sixty Years of Japanese Comics». «[[Harper Design]]», 2004. — 8 s. ISBN 1-85669-391-0</ref> onu həm [[təsvirli incəsənət]]i kimi, həm də [[ədəbiyyat|ədəbi]] fenomen kimi hörmət edirlər. Yaponiyada bütün yaşdan olan insanlar manqa oxuyur, o həm təsviri incəsənət, həm də bədii ədəbiyyat nümunəsi kimi ehtiram göstərirlər, buna görə də ən müxtəlif janrlarda və müxtəlif mövzulara aid çoxlu sayda əsərlər mövcuddur: macəra, romantika, idman, tarix, yumor, elmi fantastika, ujas, erotika, biznes və s. 1950ci ildən etibarən manqa yapon kino-istehsalının böyük bir sahəsinə çevrilir və dünyanın digər yerlərində də məşhurlaşır, xüsusilə də, 2006ci ilin məlumatlarına əsasən satışı 200 milyon dollar təşkil edən ABŞ-da. Amerika tərcümə olunmuş manqanın çıxdığı ilk ölkələrdən biridir. Eyni ilin məlumatına görə, Yaponiyada həmən məbləğ 400 mln dollardır. Demək olar ki, bütün manqalar ağ-qara çəkilir, hərçənd "colorful" adlanan az miqdarda manqalar da var. Popoulyar manqalara, xüsusilə uzun manqa-seriallara (bəzən bitməyən) əsasən anime çəkilir.
İkinci dünya müharibəsi illərində manqadan propoqanda məqsədləri üçün də istifadə olunurdu və onun nəşri dövlət tərəfindən maliyyələşdirilirdi. Həmin manqalar bahalı kağızlarda və yüksək keyfiyyətlə nəşr olunurdular, lakin müharibədən sonra, ölkə xarabalıq vəziyyətində olduğu vaxtlarda ən ucuz kağızlarda nəşr olunurdu. Elə həmin vaxt Osamu Tedzukanın "Yeni dəfinələr adası" manqası müharibənin ağırlığını üzərində daşıyan bir ölkə üçün fantastik - 400000 nüsxəylə nəşr olunur (eyni zamanda, O.Tedzuka eyniadlı "cinayət və cəza" manqasının da müəllifidir).
Məşhur əsərlərin tirajı "One piece" və "Naruto" Qarri Potter haqqında seriya kitabların tirajilə müqayisə oluna bilər, lakin bu rəqəmlər getdikcə enirlər. Səbəb isə, 80-90-ci il müəlliflərinin böyük auditoriyaya istiqamətlənərək gənclərin maraqlarını nəzərə almadan manqa çəkmələri, həmçinin kompyuter oyunlarının daha geniş yayılması, demoqrafik problemlər və s. göstərilir.
Yaponiyada nəşriyyat məhsularının 1/4-ni manqalar təşkil edir. Demək olar ki bütün yaponiya nəşriyyat evləri manqa dərc edirlər.
Manqalar, baxmayaraq ki qərb komikslərinin təsri altında inkişaf ediblər, qrafik və bədii cəhətdən onlardan kəskin fərqlənirlər. Böyük gözlər dünyanı xilas edəcək. İlk dəfə Osamu Tedzukonun bu stildə çəkdiyi qız baş qəhrəmanlar, sonradan digər bütün manqalara təsirsiz ötüşməyib və böyük gözlər yapon manqasının fərqləndirici cəhətlərindən biridir.
Digər ən mühüm cəhət manqaların sağdan sola oxunmasıdır, səbəb isə yapon məktublarında heroqlif sütunlarının məhz belə yazılmasıdır.
== Etimolpgiya ==
| |||