Alman ədəbiyyatı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 18:
Nazi dövründə ədəbiyyatı Adolf Hitlerin Nasiss partiyası Almaniyadakı İqtidarı 1933-cü ildə ələ keçirdi.Nassislər heç bir zaman keçirmədən əxlaqsız və siyasətən etibarsız tapdıqları ekspriyonistləri mühakimə etməyə başladılar.Etdikləri ilk işlərdən biri ekspriyonist kitabları Berlində kitabxana həyətində xalqın gözləri qarşısında yandırmaq oldu.Hitlerin Üçüncü Reich bitmək-tükənmək təğlibatın yanında çox az dəyərli ədəbi əsər yaratmışdır.Xüsusi ilə bu dövrdə Leo Weisgeber düşüncələri ən çox üstün tutulan Nassislərin dil alimləri və ədəbiyyaçısıdır.Bertolt Brecht və Thomas Mann kimi əhəmiyyətli yazıçılar ABD yə köç etdilər və orada almanca yazmağa davam etdilər.Digərləri isə tutuldular və düşərgələrdə qətl etdilər.
İkinci dünya müharibəsindən sonra alman ədəbiyatı, yerlə bir edilən Almaniyanın psixoloji tramvalarla həyatı ilə maraqlandı.Bu dövr Tümmerliteratur olaraq adlandırılır.Müharibədən sonra Almaniya SSCB tərəfindən idarə edilən Şərqi Almaniya və qərb və xüsusi ilə Amerika gündəmindəki Qərbi Almaniya olmaq üzrə iki dövlətə bölünmüşdü.Dövrün ən öndə gedən yazıçıları Heinriech Böll və Gunter Grassdır.Müharibədən sonra ədəbiyyat ,Almaniyanın Nassislə üzləşməsini üçün səy sərf etmişdir.Faust əfsanəsini Thomas Mann versiyasını Doktor Fausta bir bəstəkarın,eşq və əxlaqi məsuliyyəti sənət yaradıcılığı uğrunda rədd etməsini izah edir.Hekayələri,Alman ədəbiyyatının bütün keçmişini Nassislərin ortaya çıxmasında problemli olduğunu izah etməyə çalışır.Şərqi alman ədəbiyyatı,qərbdəkindən fərqli idi.Şərq yazıçıları ümumiyyətlə ictimai baxış bucağına sahib idilər və qərbin dəyərlər tənqid edirdilər.Christian Wolfun Cassandra romanı müharibədən darmadağın olmuş şəhəri Şərqi Almaniyaya oxşadaraq Troyanın enişini yenidən izah edir.1959-cu ildən Şərqi Almaniyadan Qərbi Almaniyaya gedən Uve Johsan,siyasi olaraq bölünmüş Almaniyanın yorğunluqlarına işarə edirdi.Johsonun romanı Jakob Haqqındakı Dedi-qodularn Sovet agentlərinə işbirliyi etməyi rədd edən kişinin öldürülməsi mövzusunu izah edir.
Günümüzün Alman ədəbiyyatı 1989-cu ildə cəmiyyət təzyiqi səbəbi ilə Şərqi Alman höküməti çökdü.Şərqi və Qərbi Almaniya təkrar birləşdi.Birləşmədən sonra Wolfgang Hilbig,Erich Loest,Monika Maron vä Christa Wolf kimi köhnə Şərqi Alman yazıçıları avtobiyoqrafiyaları,romanlar və sınaqlar keçmişləri ilə hesablaşmahesablaşmağa içinə girdilərbaşladılar.Maronun Küllərin Uçuşması romanında bir güc stansiyasının ətrafı kirlətdiyini kəşf etdikdən sonra bir jurnalistin üz-üzə qaldığı əxlaqi açılmaz mövzu danışılır.Ruminiyanın almanca danışan azlığından Herta Müllerin Kominist rejmindəki həyatı Yaşıl əriklərin ölkəsi və Görüş də izah edilir.