17:25, 25 mart 2013 tarixindəki versiya redaktə Addbot (müzakirə \| töhfələr) 42.639 redaktə k Bot: Migrating 21 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q335097 (translate me) ← Əvvəlki redaktə		14:23, 23 aprel 2013 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Cavidaga (müzakirə \| töhfələr) Avtopatrullar, Təcrübəli istifadəçilər 5.132 redaktə Redaktənin izahı yoxdur Sonrakı redaktə →
Sətir 1: {{Dövlət xadimi ''' Sultan Qiyasəddin Məhəmməd Özbək xan''' ({{doğum tarixi\|1282\|\|}} - {{vəfat tarixi\|1341\|\|}}) — [[Qızıl Orda]] dövlətinin doqquzuncu xanıdır. ▼ \| azərbaycan dilində adı = Sultan Qiyasəddin Məhəmməd Özbək xan Toğrulça xan oğlu \| adın orijinalı = Султан Мохаммед Өз-бегхаан \| portret = \| portretin ölçüsü = 250 \| izah = \| titul = [[Qızıl Orda]]nın IX xanı \| bayraq = Golden_Horde_flag_1339.svg \| dövr əvvəl = [[Yanvar]], [[1313]] \| dövr son = [[1341]] \| sələfi = [[Toxta]] \| xələfi = [[Tinibəy xan]] \| doğum tarixi = {{doğum tarixi\|1283}} \| doğum yeri = \| ölüm tarixi = {{vəfat tarixi\|1341}} \| ölüm yeri = \| sülalə = [[Borucigin]] \| milliyəti = [[Monqollar\|Monqol]] \| dini = [[İslam]] \| atası = [[Toğrulça]] [[Məngü Timur]] oğlu \| anası = \| həyat yoldaşı = Bayalun <br> Taydula \| uşaqları = \| imzası = }} ▲''' ~~Sultan Qiyasəddin Məhəmməd~~ Özbək xan'''- ({{doğum tarixi\|~~1282~~1283\|\|}} - {{vəfat tarixi\|1341\|\|}}) — [[Qızıl Orda]] dövlətinin doqquzuncu xanıdır. == Həyatı == [[Məngü Timur]] oğlu Toğrulçanın oğludur. [[1313]]-[[1341]]-ci illər arasında xanlıq etmişdi. Atası [[Toxta]] tərəfindən edam edilmişdi. Özbək xan [[Xarəzm]]ə sürgün edilmişdi. 1313-cü ilin yanvarında xan olmuşdu. Onun müsəlman olaraq monqol qanunlarına qarşı çıxması [[Ağ Orda]] xanı [[İlbasan xan]]ın ona üsyan etməsinə səbəb oldu. O beləliklə dağılmış xanlığı mərkəzləşmiş hakimiyyətə sahib sultanlığa çevirdi.<ref>Л.Н.Гумилев - Великая степь и Древняя русь</ref> Ondan sonrakı bütün xanlar müsəlman idi. [[Image:Mikhailtver.jpg\|thumb\|left\|400px\|Mixail Yaroslaviç xanın qarşısında]] Cuçi soyundan Toğrılcanın oğludur. [[1313]]-[[1341]]-ci illər arasında xanlıq etmişdi. Şeybanlər soyunun təbəəsı, hər tərəfdən toplanan oymaqlar və oymaq parçalarından bir ulus yaratmışdı. Daha sonra Özbək xana nisbətlə, bu Türk topluluqları “[[Özbək]]” adıyla anılacaqlar. [[İslamiyət]] Özbək xanın zamanında Qıpçaq ölkəsinin qərbində tam olaraq yayılmışdı. == Hakimiyyəti == Xanın 300.000 əsgərdən çox ordusu var idi. 1319, 1325, 1335-ci illərdə Azərbaycana hücum etmişdi. Ona qarşı [[Əmir Çoban Sulduz]] müharibə aparırdı. 1320-1332ci illərdə [[Bolqarıstan]] və [[Bizans]]a qarşı hücumlar aparmışdı. [[Saray əl-Cədid]] şəhərini tikdirmiş və ölkədə bir çox məscidlər bina etdirmişdi. Bacısı Konçakı Moskva knyazı [[Yuri Daniloviç]] ilə evləndirmişdi. Lakin Konçakın [[Mixail Yaroslaviç]] tərəfindən öldürülməsi Özbək xanı qəzəbləndirdi. Mixailə qarşı məhkəmə işi açıldı və edam olundu. 1327-ci ilin avqustunda bu hadisələrdən sonra Rus knyazlıqları üsyana başlamışdı. Xan həmin il ona sadiq qalan Moskva knyazlığı ordusu ilə Tver knyazlığını 50.000 əsgər ilə işğal edərək darmadağın etdi. Bu hadisə Moskva knyazlığının inkişafına və gələcəkdə [[Rusiya imperiyası]]nın qurulmağına səbəb oldu. == Ailəsi və ölümü == Özbək xan iki dəfə evlənmişdi. Əvvəl [[III Andronik Paleoloq]]un qızı Bayalun ilə, 1323-cü ildə isə Taydula ilə evləndi. Övladları: * Timurbəy - 1330-cu ildə ölmüşdü. * [[Tinibəy xan]] - onu əvəz etdi. * [[Canıbəy xan]] - onu əvəz etdi. * Tulunbəy * İrinbəy * Toqdabəy * Xızırbəy Özbək xan 1341-ci ildə Saray əl-Cədid şəhərində öldü. == Mənbə == <references/> == Həmçinin bax ==

Özbək xan: Redaktələr arasındakı fərq