Diktator (Qədim Roma): Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Tubus (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Tubus (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{Roma tarixi}}
'''Diktator''' [[Qədim Roma]]da Roma Respublikası dövründə [[e.ə. V əsr|e.ə. V ]] - [[e.ə. I əsr|I]] əsrin ikinci yarısına qədər ən çoxu 6 ay müddətinə, senatın qərarı ilə təyin olunmuş fövqaladə səlahiyyətli vəzifəli şəxs, magistrat.
Təyinat proseduruna görə senat qəraraqərar alırverir: "Qoy konsullar qərarqərara versinlərgəlsinlər ki, dövlət ziyan çəkməsin". Bundan sonra konsullar diktarundiktatorun adını elan edirlər və tabeliklərindəki [[liktor]]ları azad edirlər. Beləliklə onlar diktator qarşısında azad vətəndaşlara çevrilmiş olurdular və diktator [[Xalq tribunu|xalq tribunlardan]] başqa onlar eləcə də bütün vətəndaşlar üzərində mütləq hakimiyyətə malik olurdu. Konsullar adətən 12 liktora[[liktor]]a malik olduqları halda diktator 24 liktora[[liktor]]a malik olurdu. Diktator seçildikdən sonra dərhal özünə köməkçi — [[suvarilər rəisi]]ni — {{lang-la|magister equitum}} təyin edirdi.
Diktator tam və mütləq dövlət hakimiyyətinə malikdir. Diktator təyin edildikdə onun tituluna mütləq seçilmə səbəbi əlavə olunurdu (məsələn: "Hərbi təhlükəyə görə seçilmiş diktator" — {{lang-la|Dictator rei gerundae causa}}). Diktator əməllərinə görə müddət bitdikdən sonra cinayət məsuliyyətinə cəlb oluna bilməzdi.
İlk olaraq diktator [[patrisilər]]dən təyin olunurdu, sonralar {{E.ə.illər|-355}} cı ildən [[plebeylər]]dən də seçilirdi.