Stoaçılıq: Redaktələr arasındakı fərq

'''Stoisizm''' — [[ellinizm]]in və [[Qədim Roma|Roma]] fəlsəfəsinin mühüm cərəyanlarından biri. Məktəbin adı Afinadakı "Səfalı Stoya" (bina) eyvanı ilə əlaqədardır. Əsas nümayəndələri qədim Stoyada (e.ə. 3-2 əsr) – [[Kitionlu Zenon]], [[Kleanf]], [[Xrisipp]]; Orta Stoyada (e.ə. 2-1 əsr) – Panetsi və [[Posidoni]] (stoik platonizm); Son Stoyada (1-2 əsr), Roma stoisizmində – [[Seneka]], [[Epiktet]], [[Mark Avreli]] və b. idi.

Stoisizm [[Heraklit]]in od-loqos təlimini yenidən dirçəltmişdi; daxilində ilk od, pnevma olan aləm – bütün şeylərin kosmik cazibəsini yaradan canlı orqanizmdir; bütün mövcud şeylər maddidir (materiyanın müxtəlif dərəcədə kobudluğu və incəliyi ilə); şeylər və hadisələr kosmosun hər bir dövri alışması və paklaşmasından sonra təkrarlanır. Etikada stoisizm sinizmə yaxın olmuş, lakin onun mədəniyyətə xor münasibətini qəbul etməmişdir; müdrik şəxs təbiət kimi ehtirassız olmalı (apatiya) və öz qismətini sevməlidir. Bütün insanlar dünya dövləti olan kosmosun vətəndaşlarıdır. Stoik kosmopolitizmi nəzəriyyədə bütün insanları dünya qanunu qarşısında bərabər hesab edirdi. Orta əsrlərdə və [[İntibah dövrü]]ndə stoisizm etikasının böyük nüfuzu var idi.