18:20, 23 iyun 2013 tarixindəki versiya redaktə 188.253.215.171 (müzakirə) Redaktənin izahı yoxdur ← Əvvəlki redaktə		18:53, 23 iyun 2013 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Sultan11 (müzakirə \| töhfələr) 36.645 redaktə k 188.253.215.171 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Addbot tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Sonrakı redaktə →
Sətir 1: [[Şəkil:Summitting Island Peak.jpg\|thumb\|right\|]] [[Şəkil:Frères Bisson - 1862 - La crevasse (Départ).jpg\|thumb\|right\|]] '''Alpinizm'''- dağlara piyada qalxmanı əhatə edən qeyri-olimpiya idman növü. Alpinizm – elə bir aktiv istrahət idman növüdür ki, hansınınki məqsədi dağlara və zirvələrə dırmanmaqdır. İdman mahiyyəti ondan ibarətdir ki,təbiətdə olan təbii maniələr ( hündürlük, relyef, çətin hava şəraiti) dəf edilir. Alpinizim üzrə idman yarışlarında müsabiqə kimi zirvələr, keciləcək yolun texniki cətinliyi, uzunluğu və s. kimi göstəricilər əsas götürülür. 18.-19. əsrdə Avropalı (İngilis və Fransızlar başda olmaq üzrə) zənginlərin boş zamanlarını qiymətləndirmə və həyatlarının təkrarlananlarını yeni macəralarla bəzəmə axtarışı dəqiqiçisində bir idman sayılmağa başlanan alpinizm, 20. əsrin başında digər xalqların da əlaqəsini çəkməyi bacarmışdır. Beynəlxalq bir idman halına gəlməsi isə, 1931-ci ildə, mərkəzi Cenevredə olan Beynəlxalq Alpinistlər Birliyi (UIAA)ın qurulmasıyla mümkün olmuşdur. İzləyən illərdə, müəyyən texniki və təhlükəsizlik üsullarının inkişaf etdirilməsinə paralel olaraq özünə xas intizamı və qanunları olan bir idman halına çevrilən alpinistlik, bir çox təbiət idmanının da önünü açmışdır. İndiki vaxtda ən çox rəğbət görən təbiət idmanlarından biri olsa da, bu idmana əlavə oluna biləcək yeniliklərin azalması, yeni nəsilin yeni təbiət idmanlarına daha çox maraq duyması ya da bu cür idmanlara yönəlməsi səbəbiylə, 20. əsrin başındakı məşhurluğunu itirməyə başlamışdır. {{idman-qaralama}} ~~Tarix~~ {{İdman növləri}} [[Kateqoriya:Alpinizm\| ]] {{Link GA\|ru}} Alpinizm bir idman növü kimi XVIII əsirin sonundan taninmaqa başladı. - İlk dəfə 1786-ci ildə.Fransız J.Balma və M.Pakkari Mərkəzi Avropanın ən yüksək nöqtəsin.Mont Blanc zirvəsini fəth etdilər. O andan eitabarən bütün dünyada ( Dağların )və zirvələrin fəth edilməsinə başlandı.1865-ci ildə, 60 il sonra, Böyük Britaniyalı qayadırmananlar, Matterhorn zirvəsinı fəth etdilər. Bu yürüş ücün - çox mürəkkəb yol seçilmişdir. Ekspedisiyanı çox çətinliklər və maneələr gözləyirdi, lakin iştirakçılar çətinliklər və maneələri dəf etdilər. O andan ümümdünya alpinizm nailiyətləri daim yenilənirdi.1907-ci ildə, Böyük Britaniyalı Tom Longstaff dəniz səviyyəsindən 7000 metr yüksəklikdə yerləşən.Himalay silsiləsindən olan Trisup zirvəsini fəth etdi . Bu Dağlar silsiləsindən olan digər Annapurana zirvəsi (8078m) 1950 c-ildə Fransalı Lyashenalem və M.Ertsogom tərəfindən fəth edildi.Yer kürəsində ən hündür dağ Dcomolunqma ilk dəfə 1953 ci-ildə Hindistanlı Norqey Tenşinq və Yeni Zellandiyalı Edomnd Hipari tərəfindən fəth edildi. Azərbaycanda isə alpinizimin yaranması XX əsrin 30 cu illərinə təsadüf edir. Bu gun kü gün Ümümdünya alpinizmi- məhşur idman növüdür hansı ki profesional qayadırmananlar yetiştirir. [[pt:Alpinismo]] ~~http://qartalklubu.blogspot.com~~ [[sv:Klättring#Alpin klättring]]

Alpinizm: Redaktələr arasındakı fərq