|
Ciddi nəzarət altında olmasına baxmayaraq, özünün ən məşhur "Boris Qodunov" dramını məhz bu illərdə yazır. "Yevgeni Onegin" şeir-poeması isə [[1825]]-[[1832]]-ci illərdə dövri şəkildə çap olunur.
Puşkin [[1831]]-ci ildə evləndiyi həyat yoldaşı Nataliya Qonçarova ilə birgə sonralar saray cəmiyyətinin yaxın üzvünə çevrilir. [[1837]]-ci ildə ali cəmiyyət üzvləri arasında yoldaşının şairə xəyanət etməsi haqqında ardı-arası kəsilməyən şayiələr dolaşmağa başlayır. Puşkin bu şayiələrlə bağlı adı həyat yoldaşı ilə birgə hallanan [[Jorj Dantes|Jorj Dantes (Gekkeren)in]] ailəsinə təhqiramiz məktub yazır. Buna cavab olaraq fransız zabiti Dantes Puşkini [[duel]]ə çağırır. Puşkin bu dueldə o dövr üçün ölümcül sayılan yara alır. Belə ki, güllə onun bud sümüyünün başına dəyərək qarnına daxil olur və şair iki gün sonra, [[29 yanvar]] ([[10 fevral]]) [[1837]]-ci ildə [[peritonit]]dən vəfat edir.
Dahi şairin ölümü dünya ədəbiyyatını kədər içində boğur. Azərbaycan dramaturqu [[Mirzə Fətəli Axundov]] şairin ölümünə [[Puşkinin ölümünə Şərq poeması|şeir-mərsiyə]] həsr edir.
Puşkin Şərq mövzusundakı əsərlərində [[qəzəl]] formasından istifadə etmişdir.
== Bəzi əsərləri ==
=== Poemaları ===
=== Şeir-roman ===
Puşkinin litsey şeirlərindən həmişə ayrıca bəhs edilir. 1814-1817-ci illər arasında yazdığı “Litsey şeirləri” 250-yə yaxındır. Janr etibarilə əksəriyyəti mənzum məktublar, romanslar, stanslar, sonetlər, elegiyalar, satira və epiqramlardan ibarətdir. Bu şeirlər içərisində odalar da var. Ümumiyyətlə, Puşkin özündən əvvəlki şairlərdən fərqli olaraq çox oda yazmamışdır. Yazdıqları isə məzmunca tamailə yeni, fəlsəfi və satirik odalar olmuşdur. Onun 1817-ci ildə yazdığı məşhur “Azadlıq” odası bunu təsdiq edir. Litsey şeirləri içərisində əsas yeri mənzum məktublar tutur. Puşkin gənclikdə bu formanı çox sevmişdir. Gənclik illərində yazdıqlaının çoxsu bu formada yazılmışdır. Onların böyük əksəriyyəti yoldaşlarına, tələbələrə, dostlarına, tanışlarına və ailə üzvlərinə ünvanlanıb. Məsələn, “V.L.Puşkinə”, “Qaliçə”, “Delviqə”, “Yudinə” şeirləri belə mənzum məktublardandır. O, bu şeirlərdə yoldaşları, dostları ilə dərdləşir, onları rus xalqına və xalqın gələcəyi üçün namusla xidmət etməyə səsləyir.
Puşkinin həyat və fəaliyyəti haqqındakı ilk mühüm tədqiqatları ilə tanınmış P.Annenkov əsərlərində yazır ki, hələ litsey vaxtlarından yazıçının mütaliəyə böyük marağı olmuşdur. Puşkinin mütaliəyə olan marağını dostlarına yazmış olduğu mənzum məktblarından da görürük. 1817-ci ildə litdeyin son kursunda buraxılışdan bir az əvvəl yazılmış “Yoldaşlarıma” şeirində şair sirdaşlarını Litseyi bitirəndən sonra müləqiyyətin, dvoryanlığın yaltaq qulu olmamağa, namuslu bir vətəndaş kimi xalqa, Rusiyaya xidmət etməyə çağırır. Puşkin öz mənzum məktublarının çoxunu o dostlara və tanışlara göndərmişdir ki,onlar sonrada dekabristlərin ən fəal üzvü olmuşlar.
Puşkin hələ 14-15 yaşlarında ikən yazdığı şeirlərinin çoxunda dvoryan həyatına qarşı nifrət duyulur. Bunu “Yudinə məktub”, “Nə xoşbəxtdir o kəs ki...” misrası ilə başlayan şeirlərində ayın görmək mümkündür. Bu şeirlərin ruhu bizə “Yevgeni Onegin”in birinci fəslini xatırladır. Şair, öz ömrünün gənc və çoşğun çağlarını zəngin tələbələr arasında, ballarda keçirənlərə acıyırdı. Onları sadə xalq arasına, fəaliyyətə, yaşayıb yaratmağa çağırırdı.
=== Dram əsərləri ===
|
