İmereti: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 1:
{|cellpadding="5" cellspacing="1" align="right" style="margin: 5px 5px 5px 1em; border: 1px solid black;"
|-
! colspan="2" bgcolor=#8B864E | <font size="+1" color=white>İmereti ölkəsi</font>
<font size="+1">იმერეთის მხარე</font><br />imeretis mxare
|-
== Tarixi ==▼
| colspan="2" align="center" | [[Şəkil:Imereti in Georgia (disputed hatched).svg|250px|right|İmereti Gürcüstan xəritəsində (üst-üstə düşən sərhədlər Gürcüstanın rəsmi inzibati sərhədləri və tanınmamış Cənubi Osetiyanın sərhədləridir)]]<br />
|-
! colspan="2" bgcolor=#CDC673 |
|-
| İxtisarı: || GE-IM
|-
| Sahəsi: || 6.552 km²
|-
| Əhalisi: || 699.666 ([[2002-cu il|2002]])
|-
| Mərkəz şəhəri: || [[Kutaisi]]
|-
| Qubernator: || Laşa Makatsaria
|-
|}
'''İmereti''' ({{lang-ka|იმერეთი}}), rəsmi olaraq '''İmereti ölkəsi''' və ya '''İmereti mxaresi''' ({{lang-ka|იმერეთის მხარე}}), Qərbi [[Gürcüstan]]da tarixi bölgə və Gürcüstanın doqquz ən böyük inzibati vahidindən (mxaresindən) biridir. Tarixi Azərbaycan mənbələrində '''Başaçıq''' adıyla tanınırdı.<ref>[http://kitabxana.net/files/books/file/1254406595.pdf Qarabağnamə]. Mirzə Adıgözəl bəy (7-ci fəsil).</ref><ref>[http://elibrary.bsu.az/kitablar/913.pdf Gülüstani-İrəm]. Abbasqulu ağa Bakıxanov (müqəddimə).</ref> Ölkənin inzibati mərkəzi [[Kutaisi]] (Qutayıs) şəhəridir.
==İnzibati-ərazi bölgüsü==
İmereti ölkəsi on iki bələdiyyəyə bölünür:
*[[Kutaisi|Kutaisi şəhəri]]
*[[Bağdati bələdiyyəsi]]
*[[Çiatura bələdiyyəsi]]
*[[Xaraqauli bələdiyyəsi]] (Sovet vaxtında Orconikidze adıyla tanınırdı)
*[[Xoni bələdiyyəsi]]
*[[Saçxere bələdiyyəsi]]
*[[Samtredia bələdiyyəsi]]
*[[Tkibuli bələdiyyəsi]]
*[[Tsxaltubo bələdiyyəsi]]
*[[Vani bələdiyyəsi]]
*[[Zestafoni bələdiyyəsi]]
== Coğrafiyası ==
[[Rioni]] çayının hövzəsində yerləşən İmereti əsasən aqrar bölgədir. Burada çoxlu sayda [[ağ tut]] və [[üzüm]] yetişdirilir.
▲== Tarixi ==
[[Şəkil:Imeretians (B).jpg|thumb|Bir qrup imeretili (1898-ci il)]]
Qədimdə İmereti [[Lazlar|laz]] [[Eqrisi]] ([[yunan dili|yunanca]] Lazika kimi tanınan) dövlətinin tərkibində olmuşdur. Eqrisi hökmdarı 524-cü ildə [[məsihilik|məsihiliyi]] dövlətin rəsmi dini elan etmişdir. Dini birlik dövləti getdikcə Gürcüstanla yaxınlaşdıraraq nəticədə X əsrin sonunda Eqrisinin [[Gürcüstan çarlığı]]na qatılmağına səbəb olmuşdur. [[Teymurləng]]in ölkəyə basqını gürcü feodalların birliyinə ağır zədə vurmuşdur. Daxili münaqişə nəticəsində İmereti XV əsrdə Gürcüstandan ayrılaraq özünü paytaxtı [[Kutaisi|Qutayısda]] olan müstəqil çarlıq elan etmişdir. Lakin çox keçmədən çarlıq bütün [[Cənubi Qafqaz]] kimi bölgəyə tamah salmış [[Osmanlı imperiyası|Osmanlılar]] və [[Səfəvilər dövləti|Səfəvilər]] arasında müharibəyə səbəb olmuşdur. 1555-ci il sazişinə əsasən İmereti Türkiyədən asılı elan edilmiş və ona böyük miqdarda xərac vermək məcburiyyətində qalmışdır. XVIII əsrdə İmereti çarı I Solomon [[II Yekaterina]]ya müraciət edib rus qoşunlarının köməyi ilə İmereti qalalarını türklədən azad etmişdir. Rus hakimiyyəti İmeretini [[Kiçik Qaynarca sülh müqaviləsi]]nə əsasən 1774-cü ildə Türkiyəyə xərac vermək məcburiyyətindən qurtarmışdır. Nəhayət 1811-ci ildə İmereti çarlığı rəsmi olaraq [[Rusiya imperiyası]]nın tərkibinə girmişdir.
== Əhalisi ==
Ölkənin təxminən yeddi yüz minlik əhalisi demək olar ki, tamamilə (98,5% və ya 689.490 nəf.) etnik [[gürcülər]]dən ibarətdir. Yerdə qalan təqribən on min nəfər [[ruslar]]dan (0,7%), [[ermənilər]]dən (0,2%), [[osetinlər]]dən (0,1%) və dövlət qayıdış proqramı çərçivəsində təzəlikcə bura köçmüş [[Axısqa türkləri]]ndən ibarətdir.<ref>[http://www.nplg.gov.ge/gsdl/cgi-bin/library.exe?e=d-01000-00---off-0period--00-1--0-10-0--0-0---0prompt-10--..-4----4---0-1l--11-en-10---10-preferences-50--00-3-1-00-0-00-11-1-1utfZz-8-10-0-11-1-0utfZz-8-10&a=d&c=period&cl=CL2.2&d=HASH096436fd333ceeee6b3ec7.13 İnteqrasiya və köçürmə arasında: Axısqa türkləri]. Oskari Pentikaynen və Tom Triyer.</ref>
İmeretililər gürcü xalqının subetnik qrupu hesab edilirlər. Onlar [[gürcü dili]]nin xüsusi ləhcəsində danışırlar. Keçmişdə məişətlərində yerli özünəməxsus elementlər müşahidə olunurdu.
==
{{reflist}}
{{Gürcüstanın inzibati bölgüsü}}
| |||