SSRİ tarixi: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yeni səhifə: 11 mart 1985-ci ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının Birinci katibi vəzifəsinə Mixail Qorbaçov təyin olunur 24 fevral 1985-ci il, M.Qorbaçov Rusiya Federasiyasi Al... |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{təkrarlanan məqalə|Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı}}
{{vikiləşdirmək}}
11 mart 1985-ci ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının Birinci katibi vəzifəsinə Mixail Qorbaçov təyin olunur
24 fevral 1985-ci il, M.Qorbaçov Rusiya Federasiyasi Ali Sovetinə və yerli sovetlərə seçkilərdə səs verir. 2 həftədən sonra SovİKP Siyasi Bürosunun üzvü olan Qorbaçov Baş katib seçilir. 19 noyabr 1985-ci ildə İsveçrədə M.Qorbaçov
14 aprel 1988-ci ildə 1989-cu il fevralın 15-cən sovet əsgərlərinin Əfqanıstandan çıxarılmasına dair Cenevrə Sazişi imzalanıb. SovİKP-nin 19-cu Qurultayında Qorbaçov Xalq Deputatları Sovetinə seçkiləri elan edir. Sentyabr-oktyabr aylarında etnik təmizləmələrdən sonra, Dağlıq Qarabağ və Ermənistandan azərbaycanlılar Azərbaycana qaçır. Dekabr ayında Qarabağ Komitəsinin üzvləri həbs olunub Moskvaya aparılır, orada onları 1989-cu ilin mayına kimi həbsdə saxlayırlar. Yanvar 1989-cu ildə Moskva Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti üzərində birbaşa idarəçilik təqdim edir, ancaq noyabrın sonunda onu götürür. Sovet ordusunun müdaxiləsi Azərbaycan və Ermənistan arasında vəziyyəti daha da gərginləşdirir. 16 fevral 1989-cu ildə Ukraynanın Perstroyka üğrunda Xalq Hərəkatı manifestini dərc edib milli dirçəlişə və müstəqilliyə çağırır. Mart ayında Xalq Deputatları Sovetinə keçirilən seçkilərdə anti-kommunistlər böyük uğur qazanır: Boris Yeltsin, Andrey Saxarov, Anatoly Sobçak və digər demokratlar Sovet parlamentində yer qazanırlar. 9 apreldə Sovet qoşunları Tbilisidə müstəqillik nümayişləri iştirakçılarına hücum edir, 20 nəfər ölür. 20 mayda Moldovada Xalq Hərəkatının yaradılması tələb olunur. 25 may-9 iyunda Xalq Deputatları Sovetinin ilk iclası keçirilir. Canlı televiziya yayımında Saxarov Qorbaçovla toqquşur. İyun-iyul aylarında Qarabağ ermənilərinin separatçılıq tələbinə etiraz olaraq Bakıda kütləvi etiraz nümayişlərinə səbəb olur. Bu nümayişlərdə qeyri-formal təşkilat Azərbaycan Xalq Cəbhəsi yaranır (16 iyul 1989). Avqust ayında Azərbaycandan Ermənistan və Dağlıq Qarabağa gedən dəmiryol nəqliyyatının hərəkəti dayandırılır. 23 avqustda Baltik respublikalarının sakinləri 600 km-lik insan zənciri qurmaqla Molotov-Ribbentrop paktının 50-ci ildönümünü qeyd edirlər. Tədbirdə 1 milyon insan iştirak edib. 9 noyabrda Berlin Divarı dağıdılır. 2-3 dekabrda Qorbaçov və ABŞ prezidenti Corc Buş Malta samitində Soyuq Müharibənin bitdiyini elan edirlər. 14 dekabrda Andrey Saxarov Xalq Deputatları Sovetində münaqişəli iclasdan qayıdandan sonra vəfat edir.
|