Vassallıq: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Herbert Markuze moved page Feodal nərdivanı to Vassalitet |
kRedaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
'''Feodal nərdivanı''' — [[feodal]] torpaq münasibətlərinin təzahürü olan feodalların iyerarşisi. Feodalizmin strukturu torpaq mülkiyəti münasibətləri ilə və bununla bağlı olan siyasi hakimiytlə müəyyən olunurdu. Artıq qurulmuş '''[[feodalizm]]''' mərhələsində bu münasibətlər feodal iyerarşi formasında təzahür edirdi. Feodal nərdivanın başında ali süzeren və dövlətin nominal başçısı - kral(şah, xaqan) dururdu. Öz [[domen]]indən başqa, onun bütün ölkədə ərazisində bəzi ali hüquqları da vardı(hərbi komandanlıq, məhkəmə bannı və başqa). İkinci pillədə iri feodallar dururdu - kralın bilavasitə vassalları - [[arxiyepiskop]]lar, yepiskoplar, [[hersoq]]lar, qraflar(xan,knyaz) və b. Onlar öz mülklərində məhkəmə-inzibati, pul kəsmək, vergi və xərac yığmaq kimi ali dövlət hökmünə malik idilər. Üçüncü pillədə-kral vassallarının vassalları dururdu - [[baron]]lar(bəy, məlik), onların iri mülkləri vardı və onlar orada faktiki muxtar idilər. Ən sonuncu pilləni [[cəngavər]]lər tuturdu. Birqalxanlı cəngavərlərin vassalları olmurdu, onların ancaq, artıq feodal nərdivanından kənarda qalan, asılı kəndliləri vardı. Hər bir feodal özündən yuxarıda duran feodalın vassalı və öz növbəsində daha aşağıda duranın süzereni idi. Ancaq kral öz ölkəsində heç kimin vassalı deyildi(o ancaq başqa kralın və ya [[papa]]nın vassalı ola bilərdi).
Vassal asılılığın əsasını şərti tirpaq mülkiyəti təşkil edirdi([[benefisiy]], [[feod]],len-(alman.)., fyef-frans., iqta-ərəb. Adətən bu torpaq idi, bəzən müəyyən feodal gəlir qaynaqları -renta, renta və başqa gəlir qaynağından istifadəyə icazə verən vəzifə. Feoda formal olaraq senyorun-[[süzeren]]in ali mülkiyəti altında qalırdı, ama bilavasitə o, rentanı bütövlükdə və ya onun əhəmiyətli hissəsini alan, vassalın hökmündə idi. Senyor, [[vassal]]ın, ancaq adətlə müəyyən olunmuş hərbi xidmətindən istifadə edirdi və bəzən ondan pul ödənişi-relyef alırdı. Vassalın mütləq hərbi xidməti 40 gündən artıq deyildi. Vassalın öz öhdəçiliyini yerinə yetirməməsi lenın itirilməsinə gətirirdi. Vassal hərbi müqavimət göstərə və öz torpağını müdafiyə edə bilərdi (onun buna demək olar ki tamamilə hüququ çatırdı). 9-11 əsrlərdə benefisilər irsi oldu, və vassalı torpaqdan məhrum etmək daha da çətinləşdi.
| |||