Falanqa (hərb): Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
'''Falanqa''' ({{lang-el|φάλαγξ}}) — qədim yunan ağır piyadalarının (hoplitlərin) döyüş üçün nizələrini qabağa uzadıb bir neçə sıraya düzülüşü. Adətən, 8-16 cərgədən ibarət olurdu. Makedoniya ordusu da belə quruluşa malik idi. Tarixdə ilk məlum falanqa quruluşu, hərəsində 800-1000 hoplit olan 8-16(bəzən 25)cərgədən ibarət idi. Cəbhədən 500 metr idi. E.ə 400-cü ildə, kolxidalılarla döyüşdə, yunan sərkərdəsi Ksenofont falanqanı, müstəqil hərəkətə edə bilən, ayrı-ayrı dəstələrə - lohlara, ayırdı.
== Makedon falanqası ==
[[Makedon falanqası]]- [[Makedoniyalı II Filipp]] tərəfindən ilk dəfə təşkil olunan doyüş düzülüşü, başqa yunan falanqalarından fərqli olaraq burada [[hoplit]]lər uzun nizələrlə [[sarissa]]larla silahlanmışdılar.[1][[Şəkil:Greek Phalanx.jpg|thumb|right|250|Yunan falanqası]]
E.ə IV-cü əsrin ikinci yarısından, Makedoniyalı II Filipp falanqanı öndən peltastlarla, cinahlardan isə süvarilərlə qorunmasını tətbiq etdi. Böyük makedoniyalı falanqa kimi məşhur olan falanqada 16384 hoplit, 8192 peltast və 4096 süvari var idi. Falanqa hələ Troya müharibəsi dövründən məlumdur, ama döyüş qaydası kimi e.ə VI-cı əsrdən təstiq olunmuşdu. Döyüşdə falanqa vahit taktiki altbölmə kimi hərəkət edirdi, və düzbucaq, kvadrat ya da pilləvari formalara malik idi. Falanqa düzülüşünün sıxlığı(cərgələr arasındakı məsafə 0,5-1 metr idi) və monolitliyi, cəbhədən (frontal) olduqca güclü zərbə endirmək imkanı yaradırdı. Lakin o xeyli ləng və yöndəmsiz, cinahdan isə zəif idi. Bundan başqa kəsişən(yarğanlı), və qapalı(küçə döyüşü) ərazidə hərəkət edə bilmirdi.
==Falanqa Qədim Romada==
Falanqa Qədim Romada manipulyar düzülüşün tətbiq olunmasından əvvəl, eləcə də sonrakı [[Roma imperiyası|Romada]] barbarlarla müharibələrdə yenidən tətbiq olunmağa başladı[2].
 
[[Şəkil:Greek Phalanx.jpg|thumb|right|250|Yunan falanqası]]
 
== Həmçinin bax ==
Sətir 13 ⟶ 15:
== Qaynaq ==
*[1]История Древнего Мира. Расцвет древних обществ. Главная редакция восточной литературы Москва 1989 səh. 240
*Советская военная энциклопедия Москва 1980 Военное издательство министерства обороны СССР