Roma legionu: Redaktələr arasındakı fərq

E.ə IV-cü əsrdən etibarən legion, silahların və döyüşün aparılmasının təkmilləşdirilməsi ilə əlaqədar, müəyyən dəyişikliklərə uğrayır. Təşkilati baxımdan legion 10 manipula və 10 turmadan ibarət olur. Manipula ən aşağı döyüş vahidi idi. Legionun döyüş qaydası, cinahlarında [[süvarilər]]və önündə yüngül silahlı piyadalar(''[[peltast|velitlər]]'')olan manipullar sırasından ibarət idi. Legion cənhədən(frontal) bölünürdü ki, bu da manevr etmək imkanını xeyli artırırdı. E.ə III-cü əsrin birinci yarısında, çoxsaylı müharibələr aparan Roma dövlətində, legion yenidən təşkil olunur. 10 manipula, 120 nəfərdən([[triari]]lər üçün 60) ibarət 30 manipula ilə əvəz olundu. Süvari tərkibi və təşkilatı dəyişmədi. Legionun döyüş qaydası hərəsində 10 manipul olan üç sıradan ibarət idi. Roma legionunun əsas üstünlüyü, onun bir neçə sıraya düzülməsindən və taktiki bölünməyə imkandan irəli gəlirdi. ''Roma qoşunlarının taktiki bölünməsi xeyli manevr imkanları açırdı.''<ref>Маркс К., Енгельс Ф. Соч. Изд. 2-е. Т.14, с.20</ref>

E.ə II-ci əsrdə, Roma yığma-milis ordusu daimi-peşəkar orduya çevrilir və yenə dəyişikliklərə uğrayır. Legionun cərgələrinin silahlanmasında olan fərqlərin aradan qalxması səbəbindən, legionun ''velitl''ərə və ağır silahlanmış([[qastat]], [[prinsip (dəqiqləşdirmə)|prinsip]], [[triari]])piyadalara bölünməsi ləğv edilir. Yüngül piyadalar ləğv edilir, süvarilər isə ayrıca qoşun növü kimi legiondan ayrılır. İndi legiona hərəsində 3 manipula olan 10 [[koqorta]] daxil idi. Döyüş düzülüşü hərəsində 5 koqorta olan iki sıradan ibarət idi. Koqorta taktiki vahidə çevrilir. Legionun təşkili qəlizləşir, ama onun döyüşdə idarəolunması asanlaşır. Lakin manipulların birləşdirilməsi kəsişən ərazidə manevr imkanını azaldırdı. Legionun döyüş qaydasının taktiki dərinliyi qısaldılır. Velitlərin ləğv edilməsi döyüşün başlanması və ondan yayınma imkanlarını azaldırdı. Döyüşün yeganə forması çevik və qəti hucum olur.

==Mənbə==

*Советская военная энциклопедия Москва 1980 Военное издательство министерства обороны СССР T.4 səh.585-586