Mixi yazı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k 37.61.30.24 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Legobot tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 3:
[[Şəkil:Sales contract Shuruppak Louvre AO3760.jpg|thumb|right|300|Şuruppakdan tapılmış gil üzərində mixi yazı, eradan əvvəl 2600 il]]
 
'''Mixi yazı''' — Miladdan öncə III minilliyin ortalarında Şumerlərin[[Şumer]]lərin istifadə etdikləri yazı (mixi yazı) adlanırdı. Mixi yazını gil lövhəciklər üzərində mıxla yazırdılar. Bu lövhəcikləri günəş şüaları altında qurudurdular. Gil lövhəcik üzərində yazmaq çətin idi, ona görə də ucu şiş çubuqla gili basıb onun üstündə kiçik cib şəklində cızıqlar çəkməyə başladılar.
 
Qədim yazi növlərindən biridir. Vəteni Şumerdir. Mixi yazinin mənbeyi ideoqrafik yazi olmuşdur. Eradan əvvəl 4 cü minilliyin sonundan etibarən şumerliler müeyyən anlayishlari bildirmek üçün daş və ya çiy gil üzərində basma üsulla çekilmiş mixabenzer xəttlərin kombinasiyali şəkillərindən istifadə etmişlər.
Sətir 9:
== Mixi yazılarının oxunması ==
 
Mixi yazi kitabələrinin oxunmasina ilk dəfə alman alimi Q.Qrotefend başlamiş ( [[1802]]), sonralar ingilis[[İngilis]] alimi Q. Roulinson,irland [[İrland]] alimi E.Xinks, fransiz[[Fransiz]] alimləri J.J.Oppert, Ş.Virollo, alman[[Alman]] alimi X.Bauer ve s. bu işi davam etdirmişlər...
 
İnsanlar hələ neolit dövründən piktoqramlar – şəkli yazılar vasitəsilə öz fikirlərinin ifadəsinə çalışmışlar. Lakin piktoqramlarla yalnız fikrin mahiyyətini çatdırmaq mümkün idi, mürəkkəb fikirlərin dəqiq ifadəsi çətin idi, çünki piktoqramlarda dilin lüğət tərkibi və qrammatik quruluşu fəaliyyətdə deyildi. Ona görə də tədricən hər biri konkret bir anlayışın ifadəçisinə çevrilmiş ideoqramlar yaranmışdır. E.ə. 3200-3100-cü illərə aid çoxlu şumer ideoqramları tapılmışdır. Lakin bu cür yazı forması da rabitəli nitqi ifadə edə bilmirdi. Ona görə də ideoqramlardan loqoqramlara və sonra da fonoqramlara keçilməsi lazım gəlmişdir. Tədricən qrammatik formantların fonetik işarələrlə verilməsi güclənmişdir. "Ardıcıl olaraq qrammatik formantların verilməsi üçün fonetik işarələrin sayı artır və təqribən 2500-cü ildən (Laqaşda Eannatumun hakimiyyəti dövründən), demək olar ki, bütün qrammatik formalar və köməkçi sözlər söz sırası və qrammatik göstəricilərə əməl olunmaqla canlı dilə uyğun şəkildə ifadə edilir. Ancaq bu zaman mə’lumatların qrafik verilməsi həqiqi mə’nada yazı şəkli alır..." (9; 41-42)