Xırmandalı (Masallı): Redaktələr arasındakı fərq

Masallı rayonunun Xırmandalı kəndinin adı qədim türkdilli Xırmandalı tayfasının adından götürülmüşdür.Oğuz tayfasının Şamlu qoluna mənsub olan bu tayfanın adı mənbələrdə harmandalu/xırmandalı/xərbəndəlu/xudabəndəlu/xarmandalı kimi qeyd olunmuşdur. Orta Asiyada , Cənubi Azərbaycanın Zəncan vilayətində və Anadolu bölgəsində yaşamışlar.XI-XII əsrlərdə bu tayfanın nümayəndələri Qəzvində dövlət yaratmışdılar.XVI əsrdə bu tayfanın bir hissəsi Ərdəbil ərazisində məskunlaşır.Səfəvilər dövlətinin siyasi həyatında mühüm rol oynayan xırmandalılar,I Şah İsmayılın və I Şah Abbasın hakımıyyətə gəlməsındə və dövlətın möhkəmləndırılməsındə göstərdıklərı xıdmətə görə Şahsevənlər adını qazanmışdılar.Tayfa başçılarının Quba xanı Fətəli xana (1758-1789) yazdıqları məktub əsasında onlara Muğandan Şabran- Müşgül ərazisinə kimi yaşamağa icazə verilmışdır.Xırmandalıların bir hissəsiaXVIIIhissəsi XVIII əsrın 60-70-cı illərində Xəzər dənizinin sahilində- balıq və quş ovu,həm də əkin əkmək, heyvan saxlamaq üçün əlverişli imkanlari olan ərazidə Xırmandalı kəndının əsasını qoyurlar.Kəndin ilk sakini Kələntər HüseyinHüseyn olmuşdur.

Xırmandalı kəndındəKənddə təqribən 1860-1917-ci illərdə Bakı milyonçusu D.L. Mayılova məxsus balıq emalı və satışı şırkəti fəaliyyət göstərmişdir.

1918-cı ildə Muğan kəndlərinə hücum edən rus-erməni birləşmələri Xırmandalı kəndində dinc əhaliyə qarşı qırğinlar törətmişdilərtörətmişdir.

1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsındə iştirak edənlər:152 nəfər

həlak olan və itkin düşənlər:73 nəfər.

3.Qəmbərov ŞayıqSayıq Şahəli oğlu

XX əsrin əvvəllərinə qədər kənddə məktəb olmasa da,savadlı adamları var idi.Kəndin imkanladamlariimkanlı adamlari oğlan uşaqlarını din xadimlərinin yanına qoyur,fərdi üsulla təhsil almalarına şərait yaradırdilar.1923-cü ildə Xırmandalı kəndındə ilk məktəb təşkil olunmuşdur.Məktəb binası kimi kəndin xeyırxah adamlarından olan Abuzər Məşədi Abbas oğlunun(1879-1929)evindən istifadə olunmuşdur.Kəndin ilk ali təhsillıləri Fərrux Qasımov,Ruhulla Zahidov olmuşlar.Pedoqoji elmlər namizədi Əsgər Zahidov,yazıçı-jurnalist Nurəddin Muğanlı,filologiya elmləri doktoru Füzuli Boyat,kimya elmləri namizədi Rakif Qasımov,tarix üzrə fəlsəfə doktoru Mürvət Abbasov,kimya elmlər namizədi Ağaşirin Qulıyev,şair Arif Fərzəli və b.Xırmandalının tanınmış ziyalılarındandır.