Beynəlxalq vahidlər sistemi: Redaktələr arasındakı fərq

== Əsas vahidlər ==

# '''uzunluq vahidi- metr(m)''' - platin-iridium xəlitəsindən hazırlanmış tircik üzərinə çəkilmiş iki cizgi arasındakı məsafədir. 1799-cu ildə Fransada hazırlanmış bu etalon Paris şəhəri yaxınlığındakı Sevr şəhərində saxlanılır. 1983-cü ildən Beynəlxalq razılaşmaya görə'''metr''' - işığın vakuumda 1/299792458 saniyədə yayıldığı məsafə kimi müəyyənləşdirilir.

# '''zaman vahidi-saniyə(san)''' - sezium-133 atomunun şüalanma periodunun 9192631770 mislinə bərabər zamandır.

# '''kütlə vahidi-kiloqram(kq)''' - platin-iridium xəlitəsindən hazırlanmış silindirşəkilli etalonun kütləsidir.

# '''maddə miqdarı-mol(mol)''' - kütləsi 0,012 kqolan karbondakı atomların sayı qədər molekullardan və ya atomlardan təşkil olunmuş maddə miqdarıdır.

# '''temperatur vahidi kelvin-(K)''' - 1954-cü ilə qədər "mütləq dərəcənin" qiyməti suyun qaynama və buzun ərimə temperaturları fərqinin 1/100-i qəbul olunurdu. Termometrin ilk başlanğıc nöqtəsi mütləq sıfır, ikinci əsas nöqtəsi isə suyun üçlük nöqtəsi (273,16K) qəbul olunan Kelvin şkalasından istifadə olunur. Kelvin T və selsi t şkalaları arasındakı əlaqə: T=t+273, 15 və ya hesablamaları sadələşdirmək üçün T=t+273 kimidir. Kelvin şkalasının ΔT=1K,Selsi şkalasının Δt=1 °C-ə bərabərdir.

# '''cərəyan şiddəti vahidi-amper(A)''' - elə cərəyanın şiddətidir ki, bu cərəyan vakuumda bir-birindən 1m məsafədə və bir-birinə paralel yerləşmiş sonsuz uzun naqillərdən keçdikdə onların hər bir metr uzunluqları arasında 2·10^-7Nqarşılıql təsir yaransın.

# '''işıq şiddəti vahidi-kandela(kd)''' - götürülür.

# '''müstəvi bucaq vahidi-radian(rad)''' - qövsünün uzunluğu radiusa bərabər olan bucaqdır.

# '''cisim bucağı vahidi steradian(strad)'''

== Mənbə ==

* M.Murquzov, S.Abdullayev və başqaları. "Fizika" (X sinif). Bakı. 2005.