Radar: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
k Bot: sr:Радар seçilmiş məqalədir; kosmetik dəyişmələr |
||
Sətir 1:
{{vikiləşdirmək
}}
RADAR (ing.
Radarlamanın
Obyektlərin yerinin təyin edilməsi, koordinatlarının və hərəkət göstəricilərinin ölçülməsi
Tərif:
Obyektlərin yerinin aşkarlanması, koordinatlarının və hərəkət göstəricilərinin ölçülməsi kimi funksiyaları yerinə yetirən qurğu və ya sistemə müvafiq olaraq radar stansiyası
Fəzanın müəyyən edilmiş ərazisində obyektin mövcudluğuna, koordinatlarına və hərəkət göstəricilərinə dair məlumat mənbəyi obyektdən gələn radarlama siqnallarıdır. Radarlama siqnallarının yaranma xüsusiyyətlərinə görə radar müşahidəsini üç yerə bölürlər. Elə bu qədər də radar stansiyası və radar sistemi var.
•Radar müşahidəsinin I növündə radar tərəfindən şüalandırılan radarlama siqnallarının obyektdən əks olunması xassəsindən istifadə edilir.
Obyektdən əks olunan elektromaqnit enerjisinin bir hissəsi radar stansiyası istiqamətində yayılır, antena tərəfindən qəbul edildikdən sonra obyektin yerinin aşkarlanması və koordinatların ölçülməsi
Bu növ müşahidənin üstünlüyü ondan ibarətdir ki, onun köməyi ilə istənilən obyekt haqqında məlumat almaq mümkündür. Elə buna görə də radarlama texnikasında bu müşahidə növündən geniş istifadə edilir.
Sətir 27:
Bu isə müşahidənin səmərəliliyini artırır. Cavab siqnalının tərkibində obyektin koordinatlarına və radar müşahidəsi ilə birbaşa əlaqəsi olmayan bir sıra digər növ əlavə məlumatlar yerləşdirilə bilər.
Bu növ radar müşahidəsinin çatışmamazlığı ondan ibarətdir ki, bizi maraqlandıran obyektlərdə həmişə xüsusi cavablayıcı avadanlığın quraşdırılması mümkün olmur.
Radar müşahidəsinin birinci
İkinci növ müşahidədə birinci növ müşahidədən fərqli olaraq obyektə radar stansiyasının cavab siqnalını şüalandıraraq aktiv formada təsir edir.
Sətir 37:
İkinci növ müşahidəyə uyğun olan radar sistemlərinə aktiv cavablı radar sistemləri və ya ikincili radar sistemləri deyilir.
Birinci növ müşahidəyə uyğun olan radar sistemlərini isə
İkinci növ
•Radar müşahidəsinin III növü obyektlərin özlərinə məxsus radioşüalandırmalarına əsaslanıb və elə bu səbəbdən də passiv radarlama
Müşahidənin bu növündə radar stansiyası radiodalğa şüalandırmır, yalnız özünə məxsus radiodalğalar şüalandıran obyektlərin bu siqnallarını qəbul edir. Başqa sözlə yalnız qəbul rejimində işləyir. Obyektlərin özlərinə məxsus radioşüalandırmalarına radiodiapazonda olan istilik şüalandırmaları (meteorit və s.), mühərriklərin işi zamanı yarana bilən şüalanmalar və ya obyektdə yerləşən müxtəlif radiotexniki vasitələrin şüalandırmaları aiddir.
Sətir 54:
•tezlik;
•faza
•zaman.
Sətir 66:
Bucaq koordinatının - azimutun və məsafənin - maili uzaqlığın ölçülməsi məqsədi ilə ən çox
t = 2 r / c
Burada,
t - radiodalğanın radardan obyektə gedib-qayıtmasını göstərən zamandır, saniyə ilə.
r
c -
Sətir 78:
r = c t / 2.
İkincili radarlamada isə
t = (2 r / c)
Burada,
Birincili radarlamada daşıyıcı tezliyin seçilməsi:
Sətir 86:
Radarlamada UQD diapazondan aşağıdakı amillərə görə istifadə edilir:
• Əks olunan dalğanın sıxlığı düşən dalğanın sıxlığından asılıdır. Əks olunan dalğa əmsalı metal səthlər üçün vahidə bərabərdir
Əm.əod
Əks olunan dalğa əmsalı dielektriklər üçün vahiddən kiçikdir və obyektin dielektrik nüfuzluluğundan asılıdır:
Əd.əod < 1.
•Zondlayıcı impulsun dalğa uzunluğu -
•Əks təqdirdə difraksiya hadisəsi radiodalğanın obyektdən əyilib keçməsinə səbəb ola bilər.
Sətir 105:
Havadakı hərəkətin idarə edilməsi üçün radarlama vasitələri öz təyinatlarına görə aşağıdakılara bölünürlər:
•Hava məkanının aerodrom müşahidə radarlarına
•Hava məkanının trass müşahidə radarlarına (TMR);
Sətir 113:
•Enmənin radar sistemlərinə;
•Uçuş sahəsinin müşahidə radarına
•Meteoroloji radar stansiyalarına.
Sətir 138:
Kod “A” – hava gəmisinin tanınmasına dair sorğu kodudur.
Kod “C” – uçuş hündürlüyünə dair sorğu kodudur. HG bortundakı cavablayıcı sorğu siqnalını qəbul etdikdən sonra hava gəmisinin barometrik hündürlüyünə dair göstəriciləri yerüstü radar stansiyasına göndərir.
Təyyarə cavablayıcısı qəbul etdiyi sorğuları emal edərək cavab göndərir. Cavab rəqəmlər formasında olan impulslar ardıcıllığından ibarətdir. Bu ardıcıllığa kod adı verilib.
İmR cavabı uzunluğu 0,45 mikrosaniyə olan impulslardan təşkil edilir. Impulslar arasındakı məsafə 1,45 mikrosaniyədir.
MODE S
Sorğu 2 kodla ifadə olunur:
Sətir 155:
Təyyarənin sorğulanması prosesində AC ilə təyyarəyə dair tam informasiya soruşulur. RC zamanı isə radar və təyyarə arasında məlumatlar mübadiləsi aparılır. AC zamanı kod kimi aralarındakı məsafə 8 və ya 21 mikrosan P1 və P3 impulslarından istifadə edilir. P3 impulsundan 2 ms sonra isə uzunluğu 0,8 ms (qısa impuls) və ya uzunluğu 1,6 ms (uzun impuls) olan P4 impulsu şüalandırılır. İndi uzun impulslardan istifadə edilmir. P4 qısa impulsu İmR cavablayıcı tərəfindən istifadə olunur.
{{Link FM|sr}}
|