Lev Tolstoy: Redaktələr arasındakı fərq

|təvəllüd = {{doğum tarixi|1828|9|9}}

|doğum_yeri = [[Tula quberniyası]], {{Rusİmp}}

|ölüm_yeri = [[Astapovo]], [[Tambov quberniyası]], {{Rusİmp}}

|vətəndaşlıq =

}}

 

 

 

== Həyatı ==

Zəngin bir ailənin övladı olaraq Yasnaya-Polyana'da anadan oldu. Çox kiçik yaşlarında əvvəl anasını, sonra atasını itirdi, qohumlarının himayəsinə keçdi. Uşaqlığından bəri həqiqətləri incələməyə qarşı böyük bir marağı vardı. Təhsilini davam etdirmək üçün Moskova'ya getdi. Çalışqan savadlı bir tələbə olaraq uğur və sevgi qazandı. Fransızcasını inkişaf elətdirmiş, Volter'i və J.J. Russonu'yu oxumuş, bu iki yazarın qüvvətli təsirində qalmışdı. Yasnaya-Polyana'ya geri döndü, yoxsul kəndlilər arasına qatıldı. İlk əsəri olan "Uşaqlıq" ı bu ərəfələrdə yazdı.

Bir müddət sonra orduya çağırıldı; Qafqaz`a getdi. Qafqaz xalqının yoxsulluq dolu yaşayışlarını ələ aldığı izlənimlərlə ilk realist hekayələrini yazdı. 1854'də Kırım müharibəsinə zabit olaraq qatıldı. Sonra əsgərliyi qurtarıb Peterburg'a getdi. Bir qisim əsərlərini olduqca sakit keçirdiyi o illərdə yazdı. Yenə də içində, axdardığını tapmayan bir ruh çalxalanırdı. Qərbi Avropa ölkələrində uzun bir gəzintiyə çıxdı. Almanya, Fransa, İsveçrə'də səyahət elədi. Məmləkətinə dönüşündə yenə Yasnaya-Polyana'ya yerləşdi. Zadəganlıq ünvanlarından, yüksək həyatdan sıxılırdı. Kəndində bir məktəb qurdu. Bu məktəb, öyrənim, tədris baxımından yepyeni bir qurumdu. Rahatçılığa qovuşduğuna qənaət gətirdikdən sonra, 1862'də evləndi.

Tolstoy evləndiyində arvadı Sophie Behrs 16 yaşında idi. Bu evlilik onun düzənli bir həyat həsrətini keçirəcəkdi. Arvadına; əvvəlki həyatı, özəlliklədə yanlarında çalışan qadın qullarla olan cinsi əlaqələri anlatdığı günlüklərini evləndikləri gün oxuması üçün vermiş və əvvəlki həyatındakı elədiyi səhvləri öyrənməsini istəmişdir.Qadın hərisliyinə baxmayaraq evlilikləri həyatları sonuna kimi davam elədi. Bu evlilkdən 12 uşaqları oldu; bu uşaqlardan 5'i öldü. Əsərlərindən ən qüvvətli olan iki romanı "Hərb və Sülh" ilə "Anna Karenina'nı", bu zamanlarda yazdı. Arvadı, əsərlərini yazmağında ən böyük köməkçisiydi. Hətta "Hərb və Sülh" ü 12 dəfə düzeltmələrini edib yazmışdır. Aradan bir müddət sonra yenidən, bu səfər əvvəlkilərdən daha şiddətli bir mənəvi çöküntüyə uğradı. Geniş xalq yığınlarının, özəliklə Rus kəndlisinin yoxsul, pərişan vəziyyəti onu çox kədərləndirirdi. Bütün sərvətini kəndlilərə payladı, hər halıyla onlar kimi yaşamağa başladı. Kor-kobud geyinir, geydiyi hər geyimi özü tikirdi. Dəyişməyən tək tərəfi bezib usanmadan yazmasıydı. ""Kreyser sonatası"", "Ağa və kölə ", "Qaranlıqların Gücü", "İman nədir", "İncilər", "Kilise və Dövlət", "Etiraflarım" hamısı bu illərin məhsullarıdır.

Əsərlərində insanlığın cürbəcür məsələlərinə deyinən Tolstoy'un dünya ölçüsündə bir sənət və fikir dəyəri vardır. Öz ölkəsinin ictimai-siyasi problemlərini, xalqının yaradılışını, yaşayışını həqiqətən böyük bir ustalıqla əks etdirməsidir. Realist ədəbiyyatın ən böyük təmsilçilərindən olduğu qədər, bir filosof bir maarifçi olaraq da şöhrət qazanmışdı. Yuxarıda sayılanların xaricində "Diriliş", "Gəncliyim", "Uşaqlıq", "Hacı Murad", "Ayaqlanış", "Sergi ata", "Tanrı Bizim İçimizdədir", "Kazaklar", "Təsadüf", "İki Süvari" kimi əsərləri vardır. Dünyagörüşü və yaradıcılığında islam dini böyük yer tutur.

 

 

== Yaradıcılığı ==

Tolstoyun ilk hekayə və povestlərinin bir qismi Qafqaz həyatı ilə bağlıdır. Sonralar yazdığı məşhur "Kazaklar" və "Hacı Murad" povestlərinin və

başqa əsərlərinin materiallarını da Tolstoy Qafqazda toplamışdır. [[1854]]-cü ildə Tolstoy hərbi qulluq zamanı [[Sevastopol]]a, döyüşən orduya dəyişilir. Hərbi qulluq zamanı o, rus, bəlkə də dünya ədəbiyyatında müharibə səhnələrini düzgün, real təsvir edən özünün gözəl "Sevastopol

 

== Filmoqrafiya ==

# [[Hərb və sülh (film, 1956)]] / War and Peace

 

Şəkil:Tolstoy Writing.jpg|Lev Tolstoy öz yazı stolunda ([[1870]])

Şəkil:Tolstoy family.jpg|Lev Tolstoyun həyat yoldaşı Sofiya və onların qızı Aleksandra

Şəkil:Count Tolstoy, with hat.jpg|Lev Tolstoyun oğlu İlya Tolstoy

Şəkil:Tolstoy and his grandchildrens.jpg|Lev Tolstoy və nəvələri

 

== Əsərləri ==

* Lev Tolstoy. Hərb və sülh, 4 cilddə: [http://www.anl.az/el/Kitab/246859-1.pdf '''I cild'''], [http://www.anl.az/el/Kitab/246871-2.pdf '''II cild'''], [http://www.anl.az/el/Kitab/246872.pdf '''III cild'''], [http://www.anl.az/el/Kitab/246885-4.pdf '''IV cild''']. / tərc. ed. B. Musayev.-Bakı: Şərq-Qərb, 2006.

* Lev Tolstoy. [http://www.anl.az/el/Kitab/2013/252536.pdf '''Dirilmə'''] / rus dilindən tərc. ed. M. Rzaquluzadə, C.Məcnunbəyov. Bakı: Şərq-Qərb, 2007.- 478, [2] s.

 

== Ədəbiyyat ==

* Alməmmədov A. L.Tolstoy və Azərbaycan ədəbiyyatı: "Dərs vəsaiti".-B., 1972.- 112 s.

* Arif M. L.N. Tolstoy: (vəfatının 50 illiyi).- B., 1960.-58 s.