Jorj Simenon: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 21:
Varlı balaların təhsil aldığı məktəbdə oxuyan Jorj Simenon sonralar təhsil illərini,yaşadığı şəhəri,bazar günləri qonaq getdikləri qohum ailələrini dönə-dönə xatırlayıb. Gözəl rəssam yaddaşına malik olan yazıçı uzun illər gözəl gördüyü bir mənzərəni,burjua intriqalarını dəqiqliklkə təsvir edib.Jorj Simenonun əsərlərində öz obrazını tanıyanlar yazıçını dəfələrlə məhkəməyə veriblər.
Gördüklərini , duyduqlarını dəqiq təsvir etmək bacarığı böyük sənətkarlara xas xüsusiyyətdir.Simenonun bu sahədəki uğurları Qoqolun yaradıcılığı ilə əlaqələndirilir, deyirdi ki, Qoqol mənə, gənc belçikalıya özümü Rusiyada hiss etməyə,onun genişliyini,gözəl mənzərələrini görüb,adətlər, qeyri-adi zövqlərlə,sərt təzadlarla tanış olmağa imkan verdi. Mənim oxucum da özünü əsərdə əhvalatlar baş verən öılkənin , şəhərin,evin,mənzilin sakini saymalıdır.
Jorj Simenon Çexov və Dostoyevski yaradıclığına da yüksək qiymət verir və onları özünün müəllimləri adlandırırdı..On beş yaşında ikən,Simenon məktəbi bitirməyinə bir il qalmış,təhsilinin yarımçıq qoyur,əvvəl kitab mağazasında satıcı,sonra isə yerli qəzetlərin birində işləyir..Həmin dövrdə Simenon gənc şair və rəssamların dərnəyinin fəal üzvlərindən idi..Bu dərnəkdə müasir incəsənətin problemləri haqda ciddi mübahisələr gedirdi..Simenonun valideynləri onu ticarətlə məşğul olmağa vadar etmək istəyirdilər. Nəhayət, o dözə bilməyib, 1922-ci ildə Parisə yola düşür..
İlk vaxtlar o, Parisdə korluq çəkir, çoxlu hekayələr yazıb, paytaxtın qəzet və jurnallarına göndərir..Nəhayət, bəxti açılır.O vaxt “Matən” qəzetinin ədəbi redaktoru vəzifəsində çalışan məşhur yazıçı qadın Kolet onun hekayələrinin bəyənir və çap etdirir. Sonralar o , pul qazanmaq naminə, sadə oxucuları cəlb edən , intriqalar və maceralarla dolu çoxlu əsər yazıb çap etdirir və müxtəlif adlarla imzalayır. İyirminci illərin sonunda Simenun məhsuldar bir yazıçı kimi tanınırdı.Hamı bilirdi ki, o bir həftə ərzində maraqlı bir roman yazmağa qadir istedadlı yazıçıdır.Onun daimi naşiri isə Parisli Fayar idi.Müxtəlif imzalardan əl götürüb əsərlərinin öz ad-familyası ilə imzalamağa ona Fayar məsləhət görmüşdür.
Sətir 33 ⟶ 38:
Komissar Moqrenin axtarışları mövzusunda romanların meydana gəlməsi ilə Simenonun ikiqat şöhrəti artır..Bu romanların necə qarşılandığını yazıçı da, naşir də həyəcan içində gözləyirdilər.Həmin əsərlərdə dedektiv roman janrının yeni bir xəttini duymuş naşir onları çap edir və risqinə görə mükafatlanır..Simenonun yeni romanları həm yaxşı qazanc gətirir,həm də şan-şöhrət.
Simenonun Komissar Meqrenin dedektiv qəhrəmanlarından fərqlənirdi.Yazıçı yalnız cinayətin törənməsi və onun düyününü sadə bir polis komissarı tərəfindən açılmasını deyil,həm də cinayətin səbəbini, bu səbəbi törədən mühiti açmağa çalışırdı.
Çox keçməmiş Simenon Fransanın ən məşhur yazıçılarından biri kimi tanınır.Əsərləri başqa dillərə tərcümə olunduqca dünya şöhrəti qazanır. Simenon əsərlərinin xarici dillərə tərcümə olunması üzrə dünya rekordu vurmuş yazıçılardandır...▼
▲
Komissar Miqrenin şöhrəti elə artmışdı ki,bu ədəbi qəhrəmanı əbədiləşdirənlər də oldu...1966-cı ildə Hollandiyanın Delfzelye şəhərində komissar Miqreyə simvolik heykəl qoyulmuşdur. Çünki Simeon 1929-cu ildə, qəhrəmanı komissar Miqre olan ilk romanı burada yaranıb. Londonda “Madam Tussonun sərgisi” adlanan muzedə də Miqrenin mumdan düzəldilən fiqurunu görmək olar.
Jorj Simenon məhsuldar yazıçı olmaqla bərabər, öz yaradıcılığına ciddi tələbkarlıqla yanaşan bir yazıçıdır.Komissar Meqre silsiləsi ilə böyük şöhrət tapmış Simenon tək dedektiv əsərlər deyil müəllifi kimi tanınmaq fikri ilə heç cür razılaşa bilmirdi...O duymuşdu ki, Meqre silsiləsi onu yeknəsəq bir yazıçıya çevirə bilər və o öz yaradıclığında ictimai mövzulu romanlara da xüsusi yer ayırdı.hətta bir müddət Meqre silsiləsindən əl çəkib ,ancaq sosial—psixoloji romanlar yazmaq fikirən düşdü.Lakin tezliklə ədəbiyyat həvəskarlarının güclü etirazları və daxili narahatlığı yazıçıya anlatdı ki,komissar Meqre obrazı onun həyatının ayrılmaz bir hissəsinə , oxucu kütləsi arasında sərbəst yaşayan canlı bir şəxsiyyətə dönüb.simenonun sosial-psixloloji romanları komissar Meqre ilə yanaşə yaşamalı oldu.Sosial-psixoloji romanları müəllif 2çətin” romanlar adlandırdı.Bunulada o insanın daxili mübarizəsini, düşdüyü çətin vəziyyətlərdən çıxış yolu axtarmasının, uğurları və uğursuzluqları təsvir etməyə çalışırdı.Simenonun nə üçün yazdığının səbəbini soruşduqda ,o belə cavab vermişdi.▼
▲
“Ona görə yazıram ki,yazmaq məni həyatımdır.Mənə yazılan məktublarda oxuyanda ki, əsərlərim adamlara özlərini anlamaqda, başqalarını duymaqda,hər hansı birçətinliyi aradan qaldırmaqda, bir sözlə, onların həyatına nə yollasa kömək edir,həddən artıq sevinirəm”...
Hələ 1973-cü ildə yetmiş yaşı ərəfəsində Simenon rəsmən bildirmişdir ki,yorulub və daha roman yazmaq fikrində deyil.Yetmiş yaşacan yazdıqları ilə kiçik kitabxana yaratmış bir yazıçının yorulmaına şübhə edən olmadı.Lakin onu yaradıclıqsəz təsəvvür edə bilməyən fransız tənqidçiləri haqlı olaraq dedilər ki,simenon müəyyən vaxt istirahətdən sonra yaradıcılığa qayıdacaq və çox güman ki, bioqrafik əsərlər yazacaq.Mütəxəssislərin gümanı düz çıxdı, az sonra Simenonun xatirələr kitabları çap olundu.▼
▲
Dilimizə tərcümə olunmuş əsərləri “Malular ailəsi” və “Miqrenin qəlyanı” əsərləri olmuşdur.
“Malular ailəsi” romanı yeni nəsillə köhnə nəsil arasındakı kəskin, barışmaz ziddiyyəti əks etdirir.Alen Malu yeni ideallar uğrunda mübarizə aparan Qərb gənclərinin ümumiləşmiş sürətidir.
| |||