Xətt taktikası: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Tubus (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Tubus (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 16:
'''Cərgə taktikası''' ya '''Xətt taktikası''' - XVII - IX əsrlərdə döyüş aparmaq üçün mövcud olmuş seçilən nəzəri və praktik taktika. Bu zaman sərəncamda olan ordunun ya donanmanın tərkibindəki hərbi qüvvə: canlı qüvvə və hərbi gəmilər bərabər qaydada nizamla cərgələrə sıra ilə düzülür.
 
Cərgə taktikası Avropada XVIəsrin sonlarında XVII əvvəllərində Niderland piyada qoşununda formalaşmışdır. Bu zaman dördbucaqlı sıraları xətti cərgələr əvəzləmişdir. Bu taktiki düzülüşü ilk dəfə olaraq holland [[Morits van Oranye]] və onun əmisi oğlanları [[Vilhelm Lüdviq (Nassau-Dillenburq)]], [[VII Yohann (Nassau-Ziegen)]] orduda tətbiq etmişdir. Bununla [[Morits van Oranye]] nizam intizamı saxlamaq, zabit hazırlığının keyfiyyətini artırmaq məqsədi güdürdü. Cərgə taktikası İsveçdə II Qustav Adolfun ordusunda 1618—1648 ci illərdə [[Otuzillik müharibə]]də tam olaraq tətbiq olunduqdan sonra bütün Avropa ılkələrindəölkələrində tətbiq olunmağa başlanılmışdır. Bu zaman piyadalar bəzən cəbhə boyu bir və iki sıralı cərgədə bir düz xətt boyunca düzülmüş olurlar. Hərbir xətti cərgələr arasında müvafq miqdarda məsafələr saxlanılırdı ki, top mərmilərinə kütləvi şəkildə tuş gəlməsinlər. Hər cərgədə iki sıranın olması isə muşket atıcılığından irəli gəlirdi ki, Bu zaman öndəki muşket atıcıları atəş açdıqdan sonra silahı doldurmaq üçün və ikinci sıranın atəş açmalarına imkan yaratmaq üçün onları önə buraxırdılar. Beləliklə cərgə sıraların növbəli atəşi ilə irəliləyirdi.
Bu taktika muşket atıcılığını və artileriyanın təkmilləşdirilməsinə gətirib çıxarır. Xətt taktikası düzən və aşıq relyefli ərazilərdə artileriya itkilərinin sayını azaltmağa, muşketlərin uzaq məsafəni nişana almağına imkan verirdisə, çətin relyefli ərazilərdə cinah zəifliyi, çətin manevretmə qabiliyyəti onun çatışmayan cəhətlərindən idi. Bu zaman piyada qoşununun bu funksiyasını atlı suvarilər yerinə yetirməli olurdular.