Xətt taktikası: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Tubus (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Tubus (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 18:
Cərgə taktikası Avropada XVIəsrin sonlarında XVII əvvəllərində Niderland piyada qoşununda formalaşmışdır. Bu zaman dördbucaqlı sıraları xətti cərgələr əvəzləmişdir. Bu taktiki düzülüşü ilk dəfə olaraq holland [[Morits van Oranye]] və onun əmisi oğlanları [[Vilhelm Lüdviq (Nassau-Dillenburq)]], [[VII Yohann (Nassau-Ziegen)]] orduda tətbiq etmişdir. Bununla [[Morits van Oranye]] nizam intizamı saxlamaq, zabit hazırlığının keyfiyyətini artırmaq məqsədi güdürdü. Cərgə taktikası İsveçdə II Qustav Adolfun ordusunda 1618—1648 ci illərdə [[Otuzillik müharibə]]də tam olaraq tətbiq olunduqdan sonra bütün Avropa ölkələrində tətbiq olunmağa başlanılmışdır. Bu zaman piyadalar bəzən cəbhə boyu bir və iki sıralı cərgədə bir düz xətt boyunca düzülmüş olurlar. Hərbir xətti cərgələr arasında müvafq miqdarda məsafələr saxlanılırdı ki, top mərmilərinə kütləvi şəkildə tuş gəlməsinlər. Hər cərgədə iki sıranın olması isə muşket atıcılığından irəli gəlirdi ki, Bu zaman öndəki muşket atıcıları atəş açdıqdan sonra silahı doldurmaq üçün və ikinci sıranın atəş açmalarına imkan yaratmaq üçün onları önə buraxırdılar. Beləliklə cərgə sıraların növbəli atəşi ilə irəliləyirdi.
Bu taktika muşket atıcılığını və artileriyanın təkmilləşdirilməsinə gətirib çıxarır. Xətt taktikası düzən və aşıq relyefli ərazilərdə artileriya itkilərinin sayını azaltmağa, muşketlərin uzaq məsafəni nişana almağına imkan verirdisə, çətin relyefli ərazilərdə cinah zəifliyi, çətin manevretmə qabiliyyəti onun çatışmayan cəhətlərindən idi. Bu zaman piyada qoşununun bu funksiyasını atlı suvarilər yerinə yetirməli olurdular.
Cərgə taktikası XVIII əsrdə Prussiya ordusunda I Fridrix-Vilhelm, sonralar II Fridrix tərəfindən atəş sürətinisürətini dəqiqədə 4-5 yaylıma çatdirmaqla klassik formasını almış olur. Cərgə taktikasının çatmamazlıqlarını aradan qaldirmaq üçün II Fridrix batalyonları 3 sıralı cərgələrdə düzərək, hərəkətli döyüş toplarını bu batalyonlar ({{lang-fr|Bataillon}} {{lang-fr|Bataille}} sözündən — döyüş, savaş) - taburlar arasındakı intervallarda yerləşdirmişdir. II Fridrixin bu yeniliyi klassik forma adını alaraq şablon kimi qəbul olunur.
 
== Quruda cərgə taktikası ==