Pluton: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{digər məna|Pluton (dəqiqləşdirmə)}}
{{Planet
|kiçik kartoçka =
|növ = cırtdan planet
|fon =
|adı = Pluton
|simvolu = Pluto symbol.svg
|şəkil = Pluto.jpg
|şəkil miqyası =
|şəkil məlumat =
|şəkil2 =
|şəkil miqyası2 =
|şəkil məlumat2 =
|digər adları =
|asteroidin işarəsi = 134340 Pluto
|asteroidin kateqoriyası =
|kəşf-ref =
|kəşf edən = [[Klayd Tombo]]
|kəşf yeri =
|kəşf tarixi = [[18 fevral]] [[1930]]
|kəşf tarixi-ref =
|kəşf üsulu = birbaşa müşahidə
|kəşf statusu =
|orbita-ref =
|dövr = [[J2000]]
|perigelisi = 4 437 000 000 [[kilometr|km]]<br />29,657 [[astronomik vahid|a.v.]]
|afelisi = 7 311 000 000 [[kilometr|km]]<br />48,871 a.v.
|periastrı =
|apoastrı =
|apsidi =
|periapsidi =
|apoapsidi =
|böyük yarımoxu = 5 874 000 000 082 [[Kilometr|km]]<br />39,264 a.v.
|orbitinin radiusu =
|ekssentrisiteti = 0,244671664 (J2000)
|siderik dövrü =
|sinodik dövrü = 366,73 gün
|orbital sürəti = 4,7 km/s
|anomaliyası = 14,86012204°
|əyilməsi = 17,151394°<br />11,88° (Günəş ekvatoruna nisbətən)
|bucaq yerdəyişmələri =
|qalxan milinin uzunluğu =
|periastrının uzunluğu =
|periastrının vaxtı =
|perisentr arqumenti =
|yarı amplitudu =
|nəyin peykidir =
|peykləri = [[Plutonun peykləri|5]]
|Fiziki xarakteristikaları-ref =
|ölçüləri =
|qütb sıxılması =
|ekvator radiusu = 1153±10 km
|qütb radiusu =
|orta radiusu =
|böyük dairəsinin çevrəsi =
|səthinin sahəsi =
|həcmi =
|həcmi =
|kütləsi = (1,305±0,007)×1022 kq<br/>[[Yer]]in 0,00218-i<br/>[[Ay]]ın 0,178-i
|sıxlığı =
|sərbəstdüşmə təcili =
|birinci kosmik sürəti =
|ikinci kosmik sürəti =
|fırlanma sürəti =
|fırlanma dövrü =
|oxunun maililiyi =
|düz qalxması =
|meyllənməsi =
|qütb səma eni =
|qütb səma uzunluğu =
|albedo = 0,49-dan 0,66-dək (geometrik, 35% dəyişir)
|spektral sinfi =
|görünən ulduz həcmi =
|mütləq ulduz həcmi =
|bucaq diametri =
|səthindəki hərarət =
|hərarət 1 adı =
|hərarət 1 minimum =
|hərarət 1 orta =
|hərarət 1 maksimum =
|hərarət 2 adı =
|hərarət 2 minimum =
|hərarət 2 orta =
|hərarət 2 maksimum =
|atmosfer-ref =
|atmosfer təzyiqi =
|hündürlük şkalası =
|atmosfer tərkibi =
}}
'''Pluton''' ('''134340 Pluto''') [[Şəkil:Pluto symbol.svg|25px]] — Günəş ətrafında dövr edən ən böyük cırtdan planetlərdən biri.<ref name="autogenerated2">{{cite web|url=http://www.membrana.ru/articles/global/2010/11/11/175000.html|title=Редкое затмение поссорило Плутон с плутоидом|work=Мембрана}}</ref><ref name="autogenerated1">{{cite web|url=http://www.newscientist.com/article/dn19697-former-tenth-planet-may-be-smaller-than-pluto.html|title=Former 'tenth planet' may be smaller than Pluto|date=08 November 2010|work=New Scientist|lang=en}}</ref><ref>[http://science.compulenta.ru/574968/ Эрида оказалась не больше Плутона]</ref> Kəşf edildiyi 1930-cu ildən 2006-cı ilədək planet kimi qəbul edilən Pluton, hal-hazırda [[Koyper qurşağı]]nda [[Erida (cırtdan planet)|Erida]]dan sonra ikinci böyük obyekt hesab edilir.
[[1930-cu il]]dən [[2006]]-cı ilədək Pluton Günəş sistemində doqquzuncu planet kimi qəbul edilirdi. Ancaq [[XX əsr]]in sonları və [[XXI əsr]]in əvvəllərində Günəş sistemində plutonsayağı xeyli səma cismi kəşf edildi. Onlardan [[Erida (cırtdan planet)|Erida]], Plutondan 27% böyükdür<ref>{{cite web|title=Astronomers Measure Mass of Largest Dwarf Planet|url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2007/24/full/|publisher=HubbleSite|date=14 June 2007|accessdate=28 сентября 2008|archiveurl=http://www.webcitation.org/611fQlNua|archivedate=2011-08-18}}</ref>. [[24 avqust]] 2006-cı ildə Beynəlxalq Astronomiya İttifaqı özünün XXVI assambleyasında ilk dəfə olaraq "planet" tərifini verdi. Pluton bu tərifə düşmədiyindən o planet kateqoriyasından kənarda qaldı<ref> {{cite web
| author = A. Akwagyiram.
| title = Farewell Pluto?
Sətir 109 ⟶ 105:
| archiveurl = http://www.webcitation.org/615UAP8ci
| archivedate = 2011-08-21
}}</ref>.
== İstinadlar ==
<references/>
| |||