Hemoqlobin: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{vikiləşdirmək}}
Hemoqlobin eritrositlərin əsas tərkib hissəsi olub,tənəffüs fermentidir və qanın tənəffüs funksiyasını təmin edir .Hemoqlobin plazmada deyil, eritrositlərin daxilində yerləşir.Bununla da o ,1)qanın qatılığını azldır(hemoqlonbin bu miqdarda əgər plazmada həll olunsa idi qanın qatılığı bir neçə dəfə artardı və nəticədə ürəyin işi və qan dövranı çətinləşərdi) 2)plazmanın onkotik təzyiqini azaldır,bununla da toxumaların susuzlaşmasının qarşısını alır .
 
:Kİmyəvi strukturuna görə hemoqlobin xromoproteiddir.O,qlobin zülalından və protestik hem qrupundan ibarətdir.Hemoqlobinin tərkibində bir molekul qlobin və 4 molekul hem vardır.Hemin tərkibində olan dəmir atomu oksigen molekulunu birləşdirmək və rədd etmək qabiliyyətinə malikdir.Bu zaman dəmirin valentliyi dəyişilmir,yəni ikivalentli olaraq qalır.Dəmir toxumaların tənəffüs fermentlərinin hamısının tərkibinə daxildir.Dəmirin tənəffüs prosesində belə mühüm əhəmiyyəti onun atomunun quruluşu ilə müəyyənləşir.Dəmir atomunda çoxlu miqdarda sərbəst elektronlar kompleks yaratmağa və oksidləşmə bərpa reaksiyalarında iştirak etməyə qadirdirlər.Hemoqlobinin ideal miqdarı 160,7 q/l (160,07q%) qəbul olunur.
Hemoqlobin eritrositlərin əsas tərkib hissəsi olub,tənəffüs fermentidir və qanın tənəffüs funksiyasını təmin edir .Hemoqlobin plazmada deyil, eritrositlərin daxilində yerləşir. Bununla da o ,1) qanın qatılığını azldır(hemoqlonbin bu miqdarda əgər plazmada həll olunsa idi qanın qatılığı bir neçə dəfə artardı və nəticədə ürəyin işi və qan dövranı çətinləşərdi) 2)plazmanın onkotik təzyiqini azaldır,bununla da toxumaların susuzlaşmasının qarşısını alır .
:Hemoqlobin sümük iliyinin eritroblastları və normoblastlarında sintez olunur.Eritrositlər dağıldıqda hemoqlobin hem dən ayrılaraq öd piqmenti olan bilirubinə çevrilir.Bilirubin ödlə bağırsaqlara düşür və kal və sidiklə xaric olunan sterkobilinə və urobilinə çevrilir.24 saat ərzində 8qhemoqlobin dağılır və öd piqmentlərinə çevrilir.Bu da qanda olan hemoqlobinin təxminən 1% nə bərabərdir.
 
:Normal halda hemoqlobin 3 fizioloji birləşmə vəziyyətində olur.Oksigeni birləşdirdikdə oksihemoqlobinə çevrilir.Bu birləşmə hemoqlobimndən rənginə görə fərqlənir,məhz bu səbəbdən arterial qan al qırmızı rənglidir.Oksigendən azad olan hemoqlobin bərpa olunmuş,yaxud dezoksihemoqlobin adlanır.Bu hemoqlobin venoz qanda olur və qana tünd rəng verir.Bundan əlavə venoz qanda hemoqlobinin karbon qazı ilə birləşməsi - karbhemoqlobin də vardır.O karbon qazını toxumalardan ağciyərlərə daşıyır.
:Kİmyəvi strukturuna görə hemoqlobin xromoproteiddir.O,qlobin zülalından və protestik hem qrupundan ibarətdir. Hemoqlobinin tərkibində bir molekul qlobin və 4 molekul hem vardır.Hemin tərkibində olan dəmir atomu oksigen molekulunu birləşdirmək və rədd etmək qabiliyyətinə malikdir. Bu zaman dəmirin valentliyi dəyişilmir,yəni ikivalentli olaraq qalır.Dəmir toxumaların tənəffüs fermentlərinin hamısının tərkibinə daxildir.Dəmirin tənəffüs prosesində belə mühüm əhəmiyyəti onun atomunun quruluşu ilə müəyyənləşir.Dəmir atomunda çoxlu miqdarda sərbəst elektronlar kompleks yaratmağa və oksidləşmə bərpa reaksiyalarında iştirak etməyə qadirdirlər.Hemoqlobinin ideal miqdarı 160,7 q/l (160,07q%) qəbul olunur.
:Hemoqlobin patoloji birləşmələr də törədə bilər.Bunlardan biri -karboksihemoqlobindir ki, bu da hemoqlobinin dəm qazı ilə birləşməsidir.Belə hemoqlobin oksigeni birləşdirə bilmir və həyat üçün təhlükəli hal yaranır.
 
:Dəm qazı ilə zəif zəhərlənmə dönən prosesdir.Təmiz hava ilə nəfəs aldıqda dəm qazı tədricən ayrılır.Yalnız oksigenlə(tək oksigenlə) nəfəs aldıqda isə karboksihaemoqlobin birləşməsi(HbCO)nin parçalanması 20 dəfə artıq sürətlə icra olunur.
:Hemoqlobin sümük iliyinin eritroblastları və normoblastlarında sintez olunur.Eritrositlər dağıldıqda hemoqlobin hem dən ayrılaraq öd piqmenti olan bilirubinə çevrilir.Bilirubin ödlə bağırsaqlara düşür və kal və sidiklə xaric olunan sterkobilinə və urobilinə çevrilir.24 saat ərzində 8qhemoqlobin dağılır və öd piqmentlərinə çevrilir.Bu da qanda olan hemoqlobinin təxminən 1% nə bərabərdir.
:Methemoqlobin (MetHb)də patoloji birləşmədir.Bu oksidləşmiş hemoqlobindir.Güclü oksidləşdiricilərin təsirindən (kalium permanqanat,ferrisianad,bertole duzu,fenasetin və b.)hem in dəmiri ikivalentlikdən üçvalentliyə çevrilir.Qanda methemoqlabinin miqdarı artdıqda toxumalara oksigenin daşınnması pozulur və ölümlə nəticələnir.
 
<ref>O.B. İsmayılov, T.M. İsmayılov, R.M.Mahmudov - Normal fiziologiya. 2002.</ref>
:Normal halda hemoqlobin 3 fizioloji birləşmə vəziyyətində olur.Oksigeni birləşdirdikdə oksihemoqlobinə çevrilir.Bu birləşmə hemoqlobimndən rənginə görə fərqlənir,məhz bu səbəbdən arterial qan al qırmızı rənglidir.Oksigendən azad olan hemoqlobin bərpa olunmuş,yaxud dezoksihemoqlobin adlanır.Bu hemoqlobin venoz qanda olur və qana tünd rəng verir.Bundan əlavə venoz qanda hemoqlobinin karbon qazı ilə birləşməsi - karbhemoqlobin də vardır.O karbon qazını toxumalardan ağciyərlərə daşıyır.
 
:Hemoqlobin patoloji birləşmələr də törədə bilər.Bunlardan biri -karboksihemoqlobindir ki, bu da hemoqlobinin dəm qazı ilə birləşməsidir.Belə hemoqlobin oksigeni birləşdirə bilmir və həyat üçün təhlükəli hal yaranır.
 
:Dəm qazı ilə zəif zəhərlənmə dönən prosesdir.Təmiz hava ilə nəfəs aldıqda dəm qazı tədricən ayrılır.Yalnız oksigenlə(tək oksigenlə) nəfəs aldıqda isə karboksihaemoqlobin birləşməsi(HbCO)nin parçalanması 20 dəfə artıq sürətlə icra olunur.
 
:Methemoqlobin (MetHb)də patoloji birləşmədir.Bu oksidləşmiş hemoqlobindir.Güclü oksidləşdiricilərin təsirindən (kalium permanqanat,ferrisianad,bertole duzu,fenasetin və b.)hem in dəmiri ikivalentlikdən üçvalentliyə çevrilir.Qanda methemoqlabinin miqdarı artdıqda toxumalara oksigenin daşınnması pozulur və ölümlə nəticələnir.<ref>O.B. İsmayılov, T.M. İsmayılov, R.M.Mahmudov - Normal fiziologiya. 2002.</ref>
 
== İstinadlar ==
<references/>