Cənubu göstərən araba: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Tubus (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{Çin tarixi}}
 
'''Cənubu göstərən araba''' ({{çincə|指南車|指南车}}) — Qədim Çində icad edilmiş, əks əlaqə prinsipi ilə işləyən ilk naviqasiya cihazı. Araba üzərində hansı istiqamətdə hərəkət etməsindən asılı olmayaraq cənubu göstərən insan fiquru quraşdırılmışdır. Bu günkiMüxanizm maqnit kompas prinsipinə əsaslanmırdısöykənmirdi.
 
Orta əsrlərə qədər geniş tətbiq olunan cənubu göstərən araba dövrünün ən mürəkkəb [[mexanizm]]lərindən sayılırdı. Əfsanəyə görə cənubu göstərən araba e.ə. 2600 il bundan qabaq sarı mperator, Huan-di zamanında icad edilmişdir. Həqiətə uyğun ola biləcək digər bir fərziyəyə əsasən isə cənubu göstərən araba Ma Tszyun tərəfindən 200-265- ci illərdə Üç çarlıq dövründə icad edilmiş və Vey çarlığının hökmdarı Min-di üçün Hazırlamışırhazırlanmışdı. Araba özü ikitəkərli olub, üzərində quraşdırılmış işarə verən insan fiquru [[Differensial (avtomobil)|differensial ötürücü]] dişlı çarxcıqlarla təkərlərə qoşulmuşdur. Dişli çarxcıqlı mexanizim elə dəqiqliklə [[planetar ötürmə]] üsulu ilə qurulmuşdur ki, arabanın hansı istiqamətdə hərəkət etməsindən asılı olmayaraq insan fiqurunun barmağı cənuba istiqamətlənmiş olur. Bir çox Çin səlnamə və tarixi əlyazmalarda cənubu göstərən araba haqqında eynizamanda işləmə prinsipi haqqında məlumatlar verilmişdir.
 
Araba özü ikitəkərli olub, üzərində quraşdırılmış işarə verən insan fiquru [[Differensial (avtomobil)|differensial ötürücü]] dişlı çarxcıqlarla təkərlərə qoşulmuşdur. Dişli çarxcıqlı mexanizim elə dəqiqliklə [[planetar ötürmə]] üsulu ilə qurulmuşdur ki, arabanın hansı istiqamətdə hərəkət etməsindən asılı olmayaraq insan fiqurunun barmağı cənuba istiqamətlənmiş olur. Bir çox Çin səlnamə və tarixi əlyazmalarda cənubu göstərən araba haqqında eyni zamanda işləmə prinsipi haqqında məlumatlar verilmişdir.
 
Orta əsrlərə qədər geniş tətbiq olunan cənubu göstərən araba dövrünün ən mürəkkəb [[mexanizm]]lərindən sayılırdı. Əfsanəyə görə cənubu göstərən araba e.ə. 2600 il bundan qabaq sarı mperator, Huan-di zamanında icad edilmişdir. Həqiətə uyğun ola biləcək digər bir fərziyəyə əsasən cənubu göstərən araba Ma Tszyun tərəfindən 200-265 ci illərdə Üç çarlıq dövründə icad edilmiş və Vey çarlığının hökmdarı Min-di üçün Hazırlamışır. Araba özü ikitəkərli olub, üzərində quraşdırılmış işarə verən insan fiquru [[Differensial (avtomobil)|differensial ötürücü]] dişlı çarxcıqlarla təkərlərə qoşulmuşdur. Dişli çarxcıqlı mexanizim elə dəqiqliklə [[planetar ötürmə]] üsulu ilə qurulmuşdur ki, arabanın hansı istiqamətdə hərəkət etməsindən asılı olmayaraq insan fiqurunun barmağı cənuba istiqamətlənmiş olur. Bir çox Çin səlnamə və tarixi əlyazmalarda cənubu göstərən araba haqqında eynizamanda işləmə prinsipi haqqında məlumatlar verilmişdir.
=== Rəvayəti ===
Rəvayətə görə bütün çinlilərin əjdadı sayılan Huan-di Kunlun dağındakı təmtəraqlı sarayında yaşayarmış. Bu dövrdə qeyri -adi silah düzəltmə qabiliyyələrinə malik cadugar div Çi Yu Yan-di tayfası ilə Huan-di tayfası arasına nifaq salmış olur. Cadugar div Çi Yu döyüş zamanı Huan-di ordusunu azdırmaq üçün ətrafı dumana bürüyür. Göz-gözü görməyən dumanda Huan-di cənubi göstərən arabanın köməyiilə yolu tapa bilir və qalib gəlir.
 
== Xronologiyası ==