Kavaleriya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 6:
 
== Yaranması və inkişafı ==
Suvarilər qeyri-nizami atlı qoşun kimi [[Qədim Dünya]]nın, atların kütləvi yetişdirildiyi ölkələrində yaranmışdır. Qədim Misir, Hindistan, Çin və başqa ölkələrdə atlara qoşulmuş '''[[döyüş arabası|döyüş arabaları]]''' istifadə olunurdu. İlk dəfə qoşun növü kimi e.ə IX-cu əsrdə [[Assuriya]] ordusunun tərkibində tətbiq olunmağa başlandı. Midiya şahı [[Kiaksar]] [[skiflər|skif]] suvarilərini ayrıca qoşun növü kimi istifadə edirdi. E.ə VI-cı əsrdə Əhəmənilərin ordusunda suvarilər əsas qoşun növü kimi, qılınc və qalxanla silahlanmış ağır, həm də yay-ox və kiçik mizraqlarla silahlanmış yüngül qoşunları təşkil edirdilər. Suvarilərin döyüşünü yüngül atlılar başlayırdı, onlar düşmənin səflərini, ox və mizraqlarla pozurdular və ağır suvarilərin hucumu üçün imkan yaradırdılar. Döyüşü ağır suvarilər bitirirdi. Təxminən eyni quruluşa e.ə III-cü əsrdə parfyan suvariləri də malik idilər. Qədim Yunan polisləri Sparta və Afinada suvarilər azsaylı idi. Daha çox at yetişdirilən [[Fessaliya]] və [[Beotiya]] [[Fiva]]ya daha çoxsaylı suvari qoşunu yaratmağa imkan verdi. E.ə IV-cü əsrin birinci yarısında fivalı sərkərdə [[Epaminond]] ilk dəfə suvarilərin piyadalarla qarşılıqlı üzlaşmasını tətbiq etdi, və bunun köməyi ilə düşməni Levktra və Mantineya döyüşlərində məğlub etdi. Ən yüksək inkişafını əntiq dünyada atlı qoşun [[Makedoniyalı İskəndər]]in ordusunda tapdı. O müstəqil qoşun növünə, qoşunların döyüş sıralarının çevik qüvvəsinə, rəqibə zərbəni endirən əsas qüvvəyə çevrildi([[Qranik döyüşü|Qranik]], Qidasp, [[İss vuruşması|İss]] və [[Qavqamel döyüşü|Qavqamel]] döyüşləri). Süvarilərin əsas altbölmələri, 64 nəfərdən ibarət ''il'' idi(eskadron tipli altbölüm). Kavaleriya ağır, orta, və məğlub edilmiş rəqibi təqib edən yüngül süvarilərə bölünürdü. Sonralar dimaxilər(həm atlı, həm də piyada vuruşa bilən süvarilər) hissələri yarandı. Roma ordusunda kavaleriya yardımçı qoşun hissəsi idi. Təşkilat baxımından o [[Roma legionu|leqiona]] daxil idi, və hərəsində 30 nəfər olan turmalara bölünürdü, öz növbəsində ''turma''lar isə oluqlardan ibarət üç ''dekuriya''ya bölünürdü. Nizə və qılıncları olan romalı süvarilər at minməyə yaxşı öyərdilməmişdilər və atlardan əsasən nəqliyat vasitəsi kimi istifadə edirdilər.
Bunun əksinə olaraq [[Karfagen]] süvariləri əla döyüş qabiliyətinə malik idilər. Hannibal [[Punik müharibələri]]ndə süvarilərdən çox məharətlə, məsələn [[Kann döyüşü]]ndə, istifadə etmişdi. E.ə VII-III əsrlərdə skiflərin, məsələn farslara qarşı məharətlə istifadə etdikləri, çoxsaylı süvari qoşunu vardı. Parfyanların süvariləri də romalılara qarşı [[Karr döyüşü]]ndə çox ustalıqla süvarilərdən istifadə edib, onları darmadağın etmişdilər.