Tennessin: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bot: Migrating 79 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1306 (translate me) |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 23:
| qaynama temperaturu f =
}}
'''Ununseptium''' (
Elementin iki məlum izotopundan ən davamlısı olan <sup>294</sup>Uus-un yarımparçalanma dövrü 78 millisaniyədir <ref>[ http://www.infox.ru/science/lab/2010/04/07/Fiziki_iz_Dubnyy_sin.phtml / Физики из Дубны синтезировали 117-й элемент]</ref>. Formal olaraq halogenlərə aid edilsə də, kimyəvi xüsusiyyətləri hələ tədqiq edilməmişdir.
== Adının mənşəyi ==
Ununseptium sözü latın mənşəli sözlərdən ibarətdir və hərfən “bir-bir-yeddinci” deməkdir (latınca 117-ci başqa cür yazılır: centesimus septimus decimus). Bu ad müvəqqətidir və elementin kəşfi başqa tədqiqatçılar tərəfindən təsdiq edildikdən sonra bu ad, çox güman ki, dəyişdiriləcəkdir.
== Əldə edilməsi ==
Unuseptium (ekaastat) 2009-cu ildə Dubnada (Rusiya) yerləşən Birləşmiş nüvə tədqiqatları institutunda əldə edilmişdir. 117-ci elementin sintezi üçün institutun nüvə reaksiyaları sürətləndiricisində (U 400) 97-ci elementdən (berklium 249) ibarət hədəfi kalsium-48-in ionları ilə bombalayırdılar. <ref>[http://www.rian.ru/science/20100407/218915199.html/ Российские и американские физики впервые синтезировали 117-й элемент] </ref>. Elementin sintezi üçün aşağıdakı reaksiyadan istifadə edilmişdi:
: <math>\,^{48}_{20}\mathrm{Ca} + \,^{249}_{97}\mathrm{Bk} \to \,^{297}_{117}\mathrm{Uus} ^{*} \to \,^{294}_{117}\mathrm{Uus} + 3\,^{1}_{0}\mathrm{n},</math>
: <math>\,^{48}_{20}\mathrm{Ca} + \,^{249}_{97}\mathrm{Bk} \to \,^{297}_{117}\mathrm{Uus} ^{*} \to \,^{293}_{117}\mathrm{Uus} + 4\,^{1}_{0}\mathrm{n}.</math>
Nəticədə yeni elementin altı nüvəsi əldə edilmişdi: beş <sup>293</sup>Uus və bir <sup>294</sup>Uus.
Yeni kimyəvi elementin aşkar edilməsini təsvir edən elmi məqalə 5 aprel 2010-cu ildə nəşr edilməsi üçün Physical Review Letters jurnalı tərəfindən qəbul edilmişdir.
<ref name=prl>Yu. Ts. Oganessian et al., [http://prl.aps.org/abstract/PRL/v104/i14/e142502 ''Synthesis of a New Element with Atomic Number Z=117''], Physical Review Letters, Vol. 104 (2010) P. 142502. DOI: 10.1103/PhysRevLett.104.142502.</ref>.
2012-ci ilin iyununda eksperiment təkrar edilmiş və <sup>293</sup>Uus-un beş nüvəsi əldə edilmişdir<ref>{{cite web |year=2011 |title=В России вновь синтезировали 117-й элемент |url=http://www.rg.ru/2012/06/26/element-site.html |publisher=Российская газета |accessdate=September 2012}}</ref><ref>{{cite web|year=2011|title=Физики из Дубны воспроизвели синтез сверхтяжелого 117-го элемента|url=http://dubna.org/news/?id=188392147|publisher=Dubna.org|accessdate=September 2012|archiveurl=http://www.webcitation.org/6BTGxCnFh|archivedate=2012-10-17}}</ref>.
2014-cü ildə 117-ci elementin mövcudluğu Helmholts adına ağır ionların tədqiqi mərkəzində (Darmştadt, Almaniya) çalışan nüvə fiziklərinin beynəlxalq qrupu tərəfindən təsdiq edilmişdi<ref>[http://www.nkj.ru/news/24250/ Наука и жизнь, Подтвержден синтез 117-го элемента таблицы Менделеева]</ref><ref>[http://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysRevLett.112.172501 Phys.Rev.Lett. 112,172501 (2014)]</ref>.
== Ununseptium mədəniyyətdə ==
“Futurama” cizgi serialının 7-ci mövsümünün 10-cu seriyasında (“Near-Death Wish”) Ununseptium “Farnsium” (Fa) adlandırılır.
== İstinadlar ==
{{istinadlar|1}}
{{commons}}
| |||