Seyid Həsən Tağızadə: Redaktələr arasındakı fərq

Bir neçə ay [[London]]da qalandan sonra İrana qayıdan Həsən Tağızadə Təbrizdə məskunlaşmış və Məhəmmədəli şah hakimiyyətdən devrilənə qədər doğma şəhərində yaşamışdı. Mücahidlərin qələbəsindən sonra ölkənin idarəçiliyini öz əlinə alan 20 nəfərlik Müvəqqəti İcra Şurasının tərkibinə seçilmişdi. [[1909]]-cu ildə ölkəsinin tarixində ilk çağdaş siyasi partiya sayılan [[İran Demokrat Partiyası]]nı (Ferqeyi-Demokrate-İran) təsis etmişdi. Qurumun yaradılmasında həmin dövrdə siyasi mühacir kimi İranda yaşayan M.Ə.Rəsulzadənin də mühüm xidmətləri olmuşdu.

 

Seyid Həsən Tağızadə həyatının sonlarında qələmə aldığı xatirələrini "Tufanlı ömür" ("Zendegeyi-tufani") adlandırmışdı. Həqiqətən də onun həyatı sarsıntı və ziddiyyətlərlə zəngin olmuşdu. Məşrutə inqilabının fəallarından biri kimi siyasətə atılaraq İranda mütləqiyyət quruluşuna qarşı mübarizə aparsa da, sonralar digər hakim sülalə – Pəhləvi xanədanı ilə yaxınlaşmış, həm Rza şah Pəhləvinin, həm də onun oğlu Məhəmməd Rza şahın hakimiyyəti illərində İranın ictimai-siyasi həyatında aparıcı mövqeyini qoruyub saxlamışdı. Amma ədalət naminə Həsən Tağızadənin İran Məclisinin digər üç deputatı ilə ([[Seyid Həsən Müdərris]], [[Yəhya Dövlətabadi]] və gələcək baş nazir [[Məhəmmədəli Müsəddiq]]) birlikdə [[1925]]-ci ilin oktyabrında [[Qacar sülaləsi]]nin ləğvi haqqındakı qanunun əleyhinə səs verdiyi də ayrıca qeyd olunmalıdır.

İrticaya qarşı çıxan, despot şahın əlini havada qoyan Seyid Hüseyn Tağızadə vətəndaş cəsarətinin qiymətini böyük [[Mirzə Ələkbər Sabir]]dən almışdı. Yəqin ki, bu addımı sonralar başqa istibdadın ayağına getməyi özünə rəva görən iranlı siyasətçinin mənəvi uğurlarından saymaq olar.

Əqidəsindən dönən məşrutəçilərin, eləcə də bir çoxlarının bəxti onda gətirmişdi ki, Sabir cəmi 49 il yaşamışdı...

 

== Xarici keçidlər ==

* ''Images of Revolution. The Constitutionalist Revolution: 1906-1909.'' [http://www.irvl.net/const-gallerty.htm]

 

[[Kateqoriya:İran nazirləri]]

[[Kateqoriya:İran Məclisinin vəkilləri]]