Əhmədiyyə: Redaktələr arasındakı fərq

 

Təriqətin əsası [[23 mart]] [[1889]]-cu ildə [[Mirzə Qulam Əhməd Qadiyani]] tərəfindən qoyulmuşdur. Təriqətin əsas vəzifəsi kimi o, İslamın ilkin formasının təbliğini qarşıya qoysa da, hazırda İslam alimləri bu hərəkatı İslamdan kənar dini cərəyan hesab edirlər. Bu təriqət [[Pakistan]]da rəsmən qadağan edilsə də, əsas ardıcılları, təxminən 2 milyon <ref>{{cite web | url=http://www.unhcr.org/refworld/country,,IRBC,,PAK,,49913b5f2c,0.html | title=Pakistan: The situation of Ahmadis | publisher=Immigration and Refugee Board of Canada}}</ref> nəfər məhz bu ölkədə cəmləşmişdir. Təriqət üzvləri son illərdə digər ölkələrdə də aktiv missionerlik fəaliyyəti həyata keçirirlər.

 

== Yaranma səbəbləri ==

 

== Yaranması ==

 

Mirzə Qulam ilk mərhələdə ənənəvi [[İslam]]ın müddəalarına qarşı çıxış etmirdi. Lakin sonralar, [[Kəşmir]]də [[İsa peyğəmbər]]in məzarını tapdığını iddia etmişdir. Onun sözlərinə görə, İsa Fələstində edam edilməmiş, Kəşmirə gəlib, burada ölmüş və dəfn edilmişdir. Lakin onun bu iddialarına dair faktiki dəlilləri olmamışdır. Bundan başqa, onun söylədikləri [[Quran]] ayələri ilə də ziddiyyət təşkil edirdi. Çünki orada deyilir ki, [[İsa]] peyğəmbər ölmamışdan əvvəl [[Allah]]ın dərgahına qaldırılmışdır. Hədislərə görə isə, İsa gələcəkdə, qiyamətə yaxın vaxtda Allahın dərgahından yerə enəcəkdir. Onun dedikləri bu məqamlarla üst-üstə düşmürdü.

 

 

== Etiqadı ==

Nəhayət, Mirzə Qulam özünü həm [[Məhəmməd peyğəmbər]]in təcəssümü, həm də dünyanın yeni peyğəmbəri elan etmişdir. Amma İslam təliminə görə, Məhəmməd peyğəmbərdən sonra yeni bir peyğəmbər gəlməyəcəkdi. Çünki Quranda Həzrət Məhəmməd peyğəmbərlərin sonuncusu, "peyğəmbərliyin möhürü" adlandırılmışdır. Belə məqamları özünə uyğun izah etməyə çalışan Mirzə Qulam deyirdi ki, bu cür ayələrin mənası ondan ibarətdir ki, dünyaya gələn hər yeni peyğəmbər Məhəmməd peyğəmbəri tanıyıb onun şəriətini canlandırmalı, ona yeni nəfəs verməlidir. Mirzə Qulama görə, Quranda Həzrət Məhəmmədin "peyğəmbərliyin möhürü" adlandırılması o demək deyil ki, Allah başqa insanlarla əlaqə yarada, onlarla ünsiyyət bağlaya, onlarda təcəssüm edə və onlara vəhy göndərə bilməz.

Qadiyanilər Mirzə Qulamın peyğəmbərliyini qəbul edərək, onu bütün peyğəmbərlərdən üstün sayır, möcüzələr törətdiyinə inanırlar. Məsələn, [[1894]]-cu ildə ildə baş vermiş [[Günəş]] və [[Ay]]ın tutulmasını Mirzə Qulamın peyğəmbərliyinin təsdiqi kimi yozurlar.

*{{cite book | title=Islam and the Ahmadiyya jamaʻat: history, belief, practice | publisher=Columbia University Press | author=Simon Ross Valentine | year=2008 |isbn=978-0-231-70094-8}}

*{{cite book | title=The Ahmadis: community, gender, and politics in a Muslim society | publisher=McGill-Queen's University Press | author=Antonio Gualtieri | year=2004 | location=Canada | isbn=0-7735-2738-9}}

*{{cite book | title=Conscience And Coercion | publisher=Guernica Editions | author=Antonio R. Gualtieri | year=1989 |location=Canada | isbn=0-920717-41-1}}