Qutlu Musa türbəsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Legobot (müzakirə | töhfələr)
k Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q4273802 (translate me)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{Memarlıq abidəsi
|ad = XaçıntürbətliXaçındərbətli türbəsi
|Azərbaycan dilində =
|orijinaladı = Qutlu Musa türbəsi
|şəkilŞəkil = [[Şəkil:Aqdam -Qutlu Musa Türbəsi 1314.JPG|320 px]]
|tikili =
|statusu =
Sətir 9:
|şəhər = [[Ağdam]]
|bölgə = [[Qarabağ]]
|kənd = [[XaçıntürbətliXaçındərbətli]]
|başlanma =
|tamamlanma = [[1314]]
Sətir 17:
|saytı =
}}
'''Qutlu Musa türbəsi''' və ya '''Xaçındərbətli türbəsi''' — [[Azərbaycan]]da tarixi abidə.
 
[[Kür]]-[[Araz]] çayları arasındakı inşaat, xüsusilə [[XIV əsr]]in başlanğıcında daş türbələrin geniş şəkildə yayılması ilə əlamətdardır. Bu abidələrdən biri nadir təsadüf edilən səciyyəyə malik türbədir. [[Ağdam]] rayonunun [[XaçıntürbətliXaçındərbətli]] kəndində yerləşən bu abidə nisbətən alçaq bir kürsülük üzərində yüksələn səkkizbucaqlı piramidaşəkilli günbəzlə örtülüdür. Bu abidənin əsas məziyyəti onun həcmində deyil, bu ənənəni quruluşun özünəməxsus bir çəkildə həll edilməsidir.
[[Şəkil:Stamp of Azerbaijan 752.jpg|left|200px]]
XaçıntürbətliXaçındərbətli abidəsində yeraltı hissənin varlığı onun qülləvari türbələr qrupuna daxil edilməsinə əsas verən başlıca bir əlamətdir.
 
Abidənin istər daxili səthlərinin, istər daxilindəki günbəzin və istərsə də xarcindəki səthlərin işlənməsi binaya təkrarolunmaz bir fərdi xüsusiyyət verir. XaçıntürbətliXaçındərbətli abidəsinin giriş qapısı üzərindəki kitabə, onun [[1314]]-cü ildə ustad Şahbənzər tərəfindən Musa oğlu Kutlunun məzarı üzərində tikildiyini göstərir. XaçıntürbətliXaçındərbətli abidəsinin ən zəngin hissəsini giriş səthinin memarlığı və onun daxili günbəzinin stalaktitli quruluşu təşkil edir. Xarici səthlər çox da dərin olmayan batıqlarla işlənmiş və bu batıqların yuxarı hissəsi tağlara bağlanmışdır.
Xaçıntürbətli abidəsində yeraltı hissənin varlığı onun qülləvari türbələr qrupuna daxil edilməsinə əsas verən başlıca bir əlamətdir.
 
XaçıntürbətliXaçındərbətli abidəsinin ümumi kompozisiya görünüşündə əhəmiyyətli bir ünsür də onun piramida şəkilli günbəzinin üzlüyünü təşkil edən daş tavalardan düzəldilmə örtükdür.
Abidənin istər daxili səthlərinin, istər daxilindəki günbəzin və istərsə də xarcindəki səthlərin işlənməsi binaya təkrarolunmaz bir fərdi xüsusiyyət verir. Xaçıntürbətli abidəsinin giriş qapısı üzərindəki kitabə, onun [[1314]]-cü ildə ustad Şahbənzər tərəfindən Musa oğlu Kutlunun məzarı üzərində tikildiyini göstərir. Xaçıntürbətli abidəsinin ən zəngin hissəsini giriş səthinin memarlığı və onun daxili günbəzinin stalaktitli quruluşu təşkil edir. Xarici səthlər çox da dərin olmayan batıqlarla işlənmiş və bu batıqların yuxarı hissəsi tağlara bağlanmışdır.
 
XaçıntürbətliXaçındərbətli abidəsinin giriş səthində və daxilində olan heyvan təsvirləri də son dərəcə diqqəti cəlb edir. Onların içərisində vəhşi heyvan təsvirləri xüsusilə qeyd olunmalıdır. [[Azərbaycan]] memarlığı abidələri içərisində bu təsvirləri xatırladan nümunələr [[Bakı]]da, [[Bayıl qalası]]nın (XIII əsr) üzərində də var.
Xaçıntürbətli abidəsinin ümumi kompozisiya görünüşündə əhəmiyyətli bir ünsür də onun piramida şəkilli günbəzinin üzlüyünü təşkil edən daş tavalardan düzəldilmə örtükdür.
 
XaçıntürbətliXaçındərbətli abidəsinin daxili stalaktit biçimli günbəzi Şirvan memarlığının daşdan oyma stalaktit kompozisiyalarını xatırladır.
Xaçıntürbətli abidəsinin giriş səthində və daxilində olan heyvan təsvirləri də son dərəcə diqqəti cəlb edir. Onların içərisində vəhşi heyvan təsvirləri xüsusilə qeyd olunmalıdır. [[Azərbaycan]] memarlığı abidələri içərisində bu təsvirləri xatırladan nümunələr [[Bakı]]da, [[Bayıl qalası]]nın (XIII əsr) üzərində də var.
 
Xaçıntürbətli abidəsinin daxili stalaktit biçimli günbəzi Şirvan memarlığının daşdan oyma stalaktit kompozisiyalarını xatırladır.
 
== Həmçinin bax ==
{{Azərbaycan türbələri}}