ENIAC: Redaktələr arasındakı fərq

 

 

 

Bu ilk kompyuterin sifarişi, [[1941]]-ci ildə [[Amerika]]nın [[İkinci dünya müharibəsi]]nə qatılmasıyla birlikdə ordu tərəfindən gizli olaraq Pennsylvania Universitetinə aid Elektrik Mühəndisliyi məktəbi olan Moore School of Electrical Engineering-ə verildi. Məqsəd daha az hədəf səhvi ilə uzun mənzilli top və [[mərmi]]lərin hesablamalarında istifadə edilməsi idi.

Elm adamları [[John Mauchly]] və [[Presper Eckert]] tərəfindən təxminən 4 il müddətinə emal edildi. Təxmini olaraq 500.000 [[dollar]]a başa gəldi. ENIAC ilk dəfə sınaq işinə [[1945]]-ci ildə başladı. Həqiqi mənada işləyə bilməsi isə [[1947]]-ci ilə təsadüf etdi. Ancaq 2 [[Sentyabr]] 1945-ci ildə [[Yaponiya]]nın təslim olmasıyla müharibə sona çatmışdı və belə bir cihaz üçün ehtiyac da qalmamışdı. ENIAC 1947-ci ildə ilk dəfə mətbuata tanıdıldı.

 

Müharibədən sonra ENIAC ən çox olaraq [[hava]] təxminlərində, [[atom enerjisi]] hesablamalarında, [[kosmik]] [[şüa]] işlərində, [[termal]] işlərdə, təsadüfi rəqəmlərin tapılmasında, [[külək]] tuneli dizaynında və digər elmi araşdırmalarda istifadə edildi. [[1951]]-ci ildə isə artıq [[sənaye]] məqsədli olaraq istifadə edilməyə başlandı.

ENIAC hal-hazırda [[Vaşinqton]]da ki [[Amerikan Milli Muzeyi]]ndə sərgilənməktədir ...

 

ENIAC bir ədədin görünüşünü ayıra bilir, bərabərlikləri qarşılaşdıra bilir, vura bilir, bölə bilir, toplaya bilir, çıxarda və kvadrat kökləri hesablaya bilir. ENIAC-in akkumulyatoru (ön qeydiyyat bölgələri) həm toplama həm də yaddaş funksiyası görürdü. ENIAC-a məlumatlar bir [[IBM]] kart oxuyucusu vasitəsi ilə verilirdi. İşlənmiş məlumatlar isə yenə bir [[IBM]] kart cihazı sayəsində alınırdı və bu kartlar yenə [[IBM]]-in çıxarmış olduğu bir kart oxuyucu tərəfindən (buna bənzər bir nümunə [[IBM 405]] ola bilər) deşifrə edilirdi.

 

O zamanlarda 60 [[saniyə]] yol gedən bir topun marşrutunun (hədəf istiqamətinin uzunluğu) hesablanması üçün, təxminən 20 [[saat]]lıq vaxt lazım idi. ENIAC bu hesablama müddətini 15 [[saniyə]]yə azaltdı. Bir [[saniyə]]də edə bildiyi toplama əməliyyatı akkumulyator başına 5.000 ədəd idi (cəmi 100.000 ədəd). Saniyədə edə bildiyi vurma əməliyyatı 385, bölmə və ya kvadrat kök alma əməliyyatı isə 38 ədəd idi. Müvəqqəti yaddaşında yalnız 200 ədədi saxlaya bilirdi.

 

ENIAC, 6 qadın operator tərəfindən programlanırdı. Proqramlama üsulu isə əllə taxılıb çıxarılan kabellər və idarə olunan düyməllər vasitəsi ilə edilirdi.

ENIAC ümumilikdə 8 [[il]] ([[1947]]-[[1955]]) istifadə edildi. ENIAC-ı işlətmək üçün sərf olunan xərcləri özündən sonra inkişaf etdirilən "uşaqları", yəni o dövrün yeni nəsil kompyuterleri olan [[EDVAC]] və [[ORDVAC]]-dan çox olmağa başladığına görə, 2 [[Oktyabr]] [[1955]]-ci ildə [[saat]] 11:45-də elektrik xətti kəsildi. Beləcə dünyanın ilk elektronik [[kompyuter]]i vəzifəsini tamamlamış olaraq tarixdəki yerini aldı.

[[Kateqoriya: Texnologiya]]

[[Kateqoriya: İnformatika]]